Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου

Τα πουλιά του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου

Το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου καλύπτει την έκταση από την Κόνιτσα μέχρι τα βλαχοχώρια του Μετσόβου και από τα κράσπεδα του Καλπακίου και της Λάψιστας μέχρι τη Βάλια Κάλντα. Αυτή η τεράστια ορεινή περιοχή περιλαμβάνει ψηλά βουνά, όπως το συγκρότημα της Τύμφης, χαράδρες, όπως την κοιλάδα του Αώου και το φαράγγι του Βίκου, αλπικά και υποαλπικά λιβάδια, δάση κωνοφόρων και δρυών, μεσογειακούς θαμνώνες και γεωργικές εκτάσεις.

Έτσι, η έκταση του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου περιλαμβάνει ένα ευρύτατο φάσμα φυσικών πόρων και φιλοξενεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πανίδες της χώρας. Ανάμεσα στις ομάδες των ζώων, ξεχωριστή θέση κατέχει η ορνιθοπανίδα, που αθροίζει περίπου 180 είδη. Το παρόν κεφάλαιο συνοψίζει τις πρόσφατες παρατηρήσεις στα πέντε κυριότερα τοπία του Εθνικού Πάρκου, το ορεινό δάσος στο Ζαγόρι, τη χαράδρα του Βίκου, την αλπική ζώνη στην περιοχή των κορυφών Αστράκα και Γκαμήλα, τη Βάλια Κάλντα και στη ζώνη γύρω από τη λίμνη Πηγών Αώου.

Αρπακτικά

Η ορνιθοπανίδα των αρπακτικών του εθνικού πάρκου είναι ιδιαιτερα πλούσια. Οι σημαντικότερες παρουσίες είναι Χρυσαετός (Aquila chrysaetos), ο Σταυραετός (Hieraetus pennatus), ο Φιδαετός (Circaetus gallicus), ο Ασπροπάρης (Neophron percnopterus) και τα γεράκια Πετρίτης (Falco peregrinus) και Χρυσογέρακο (Falco biarmicus).

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Δάση Ζαγορίου	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Ασπροπάρης	Neophron percnopterus	-	✔	✔	-	-
Όρνιο	Gyps fulvus	-	✔	✔	-	-
Χρυσαετός	Aquila chrysaetos	-	✔	✔	✔	✔
Σπιζαετός	Aquila fasciata	-	✔	-	-	-
Γερακαετός	Aquila pennata	-	✔	-	-	-
Φιδαετός	Circaetus gallicus	✔	✔	✔	✔	✔
Γερακίνα	Buteo buteo	✔	✔	-	✔	✔
Αετογερακίνα	Buteo rufinus	-	-	✔	-	-
Σφηκιάρης	Pernis apivorus	✔	✔	-	✔	✔
Διπλοσάινο	Accipiter gentilis	✔	✔	-	✔	-
Ξεφτέρι	Accipiter nisus	✔	✔	-	✔	✔
Σαΐνι	Tachyspiza brevipes	-	✔	-	✔	✔
Πετρίτης	Falco peregrinus	-	✔	-	✔	-
Βραχοκιρκίνεζο	Falco tinnunculus	-	✔	✔	✔	✔
Κιρκινέζι	Falco naumanni	-	✔	-	-	-
Μαυροπετρίτης	Falco eleonorae	-	✔	-	✔	-
Δεντρογέρακο	Falco subbuteo	-	-	✔	✔	✔
Μαυροκιρκίνεζο	Falco vespertinus	-	✔	-	-	-
Χρυσογέρακο	Falco biarmicus	-	✔	-	-	-
Καλαμόκιρκος	Circus aeruginosus	-	✔	-	-	-
Χειμωνόκιρκος	Circus cyaneus	-	✔	-	-	-
Στεπόκιρκος	Circus macrourus	-	✔	-	-	-
Λιβαδόκιρκος	Circus pygargus	-	✔	✔	-	-

Νυχτοπούλια

Στην έκταση του του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου έχουν καταγραφί όλα τα νυχτοπούλια που θα μπορούσαν να βρίσκονται στα συγκεκριμένα υψόμετρα και γεωγραφική ζώνη, συμπεριλαμβανομένου του Αιγωλιού (Aegolius funereus).

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Μπούφος	Bubo bubo	✔	✔	-	✔	-
Νανόμπουφος	Asio otus	-	✔	-	-	✔
Αιγωλιός	Aegolius funereus	-	✔	-	-	-
Κουκουβάγια	Athene noctua	-	✔	-	✔	-
Χουχουριστής	Strix aluco	✔	✔	-	✔	✔
Γκιώνης	Otus scops	-	✔	-	-	-

Πελαργοί

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Λευκοπελαργός	Ciconia ciconia	-	✔	-	-	-
Μαυροπελαργός	Ciconia nigra	✔	✔	-	-	✔

Γλάροι, ερωδιοί, υδρόβια και παρυδάτια

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Ασημόγλαρος της Μεσογείου	Larus michahellis	-	-	-	-	✔
Καστανοκέφαλος Γλάρος	Chroicocephalus ridibundus	-	-	-	-	✔
Μουστακογλάρονο	Chlidonias hybrida	-	-	-	-	✔
Μαυρογλάρονο	Chlidonias niger	-	-	-	-	✔
Αργυροπελεκάνος	Pelecanus crispus	-	-	-	-	✔
Βουβόκυκνος	Cygnus olor	-	-	-	-	✔
Σταχτοτσικνιάς	Ardea cinerea	-	✔	-	-	✔
Αργυροτσικνιάς	Ardea alba	-	-	-	-	✔
Λευκοτσικνιάς	Egretta garzetta	-	✔	-	-	✔
Λαγγόνα	Microcarbo pygmaeus	-	-	-	-	✔
Κορμοράνος	Phalacrocorax carbo	-	✔	-	-	✔
Λασπότρυγγας	Tringa glareola	-	✔	-	-	✔
Δασότρυγγας	Tringa ochropus	✔	-	-	-	✔
Πρασινοκέφαλη πάπια	Anas platyrhynchos	-	-	-	-	✔
Κιρκίρι	Anas crecca	-	-	-	-	✔
Νανοβουτηχτάρι	Tachybaptus ruficollis	-	✔	-	-	✔
Φαλαρίδα	Fulica atra	-	✔	-	-	-
Νερόκοτα	Gallinula chloropus	-	✔	-	-	-
Ποταμοσφυριχτής	Charadrius dubius	-	✔	-	-	-
Ακτίτης	Actitis hypoleucos	-	✔	-	-	✔
Μαχητής	Calidris pugnax	-	✔	-	-	-
Νανοσκαλίδρα	Calidris minuta	-	✔	-	-	✔
Μπεκατσίνι	Gallinago gallinago	-	-	-	-	✔

Δρυοκολάπτες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Μαύρος Δρυοκολάπτης	Dryocopus martius	✔	✔	-	✔	✔
Πράσινος Δρυοκολάπτης	Picus viridis	✔	✔	-	✔	✔
Σταχτής Δρυοκολάπτης	Picus canus	✔	✔	-	✔	-
Λευκονώτης Δρυοκολάπτης	Dendrocopos leucotos	✔	✔	-	✔	-
Πευκοδρυοκολάπτης	Dendrocopos major	✔	✔	-	✔	✔
Βαλκανικός Δρυοκολάπτης	Dendrocopos syriacus	-	✔	-	✔	-
Μεσαίος Δρυοκολάπτης	Dendrocoptes medius	-	✔	-	✔	✔
Νανοδρυοκολάπτης	Dryobates minor	-	✔	-	✔	-
Στραβολαίμης	Jynx torquilla	-	✔	-	✔	✔

Κορακοειδή

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Κόρακας	Corvus corax	-	✔	✔	✔	✔
Κουρούνα	Corvus cornix	✔	✔	✔	✔	✔
Κάργια	Coloeus monedula	-	✔	-	✔	✔
Κίσσα	Garrulus glandarius	✔	✔	-	✔	✔
Καρακάξα	Pica pica	✔	✔	-	✔	✔
Κιτρινοκαλιακούδα	Pyrrhocorax graculus	-	✔	✔	✔	-
Κοκκινοκαλιακούδα	Pyrrhocorax pyrrhocorax	-	✔	✔	-	-
Ψαρόνι	Sturnus vulgaris	-	✔	-	✔	✔

Κορακιόμορφα

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Χαλκοκουρούνα	Coracias garrulus	-	✔	-	-	-
Τσαλαπετεινός	Upupa epops	-	✔	✔	✔	✔
Αλκυόνα	Alcedo atthis	✔	✔	-	-	✔

Περιστερόμορφα

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Δεκαοχτούρα	Streptopelia decaocto	-	✔	-	✔	✔
Τρυγόνι	Streptopelia turtur	-	✔	-	-	-
Φάσσα	Columba palumbus	✔	-	-	✔	✔
Αγριοπερίστερο	Columba livia	-	✔	-	✔	✔

Χελιδόνια & σταχτάρες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Σπιτοχελίδονο	Delichon urbicum	✔	✔	-	✔	✔
Σταβλοχελίδονο	Hirundo rustica	✔	✔	-	✔	✔
Μιλτοχελίδονο	Cecropis rufula	✔	✔	-	✔	✔
Βραχοχελίδονο	Ptyonoprogne rupestris	-	✔	✔	✔	✔
Οχθοχελίδονο	Riparia riparia	-	✔	-	-	-
Βουνοσταχτάρα	Tachymarptis melba	✔	✔	-	✔	✔
Σταχτάρα	Apus apus	✔	✔	-	✔	✔
Ωχροσταχτάρα	Apus pallidus	✔	✔	-	✔	-

Ορνιθόμορφα

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Πετροπέρδικα	Alectoris graeca	-	-	✔	✔	✔

Κούκοι

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Κούκος	Cuculus canorus	-	✔	✔	✔	✔

Σπίζες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Καρδερίνα	Carduelis carduelis	✔	✔	✔	✔	✔
Σπίνος	Fringilla coelebs	✔	✔	✔	✔	✔
Πύρρουλας	Pyrrhula pyrrhula	✔	-	-	-	-
Χιονόστρουθος	Montifringilla nivalis	-	-	✔	✔	-
Χιονάδα	Eremophila alpestris	-	-	✔	✔	-
Σταυρομύτης	Loxia curvirostra	✔	-	-	✔	✔
Φανέτο	Linaria cannabina	-	-	✔	✔	✔
Σκαρθάκι	Serinus serinus	✔	✔	-	✔	✔
Φλώρος	Chloris chloris	✔	✔	✔	✔	✔
Λούγαρο	Spinus spinus	-	✔	-	✔	✔
Κοκκοθραύστης	Coccothraustes coccothraustes	-	✔	-	✔	-
Πύρρουλας	Pyrrhula pyrrhula	-	-	-	✔	-

Τσίχλες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Τσαρτσάρα	Turdus viscivorus	✔	✔	-	✔	✔
Κεδρότσιχλα	Turdus pilaris	-	✔	-	✔	✔
Τσίχλα	Turdus philomelos	-	✔	-	✔	✔
Κοκκινότσιχλα	Turdus iliacus	-	✔	-	✔	✔
Χιονοκότσυφας	Turdus torquatus	-	✔	-	✔	✔
Κότσυφας	Turdus merula	✔	✔	✔	✔	✔
Γαλαζοκότσυφας	Monticola solitarius	-	✔	-	-	-
Πυρροκότσυφας	Monticola saxatilis	-	✔	✔	-	-

Τσιχλόνια

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Τσιφτάς	Emberiza calandra	-	✔	✔	✔	✔
Βλαχοτσίχλονο	Emberiza hortulana	-	✔	✔	-	-
Βουνοτσίχλονο	Emberiza cia	✔	✔	✔	✔	-
Σιρλοτσίχλονο	Emberiza cirlus	-	✔	✔	✔	✔
Χρυσοτσίχλονο	Emberiza citrinella	-	-	✔	✔	✔

Σπουργίτια

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Σπιτοσπουργίτης	Passer domesticus	✔	✔	-	✔	✔
Δεντροσπουργίτης	Passer montanus	-	✔	-	-	-
Χωραφοσπουργίτης	Passer hispaniolensis	-	✔	-	-	-

Κεφαλάδες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Αετομάχος	Lanius collurio	✔	✔	✔	✔	✔
Σταχτοκεφαλάς	Lanius minor	-	✔	-	-	-
Κοκκινοκεφαλάς	Lanius senator	-	✔	-	-	-

Σουσουράδες & Κελάδες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Λευκοσουσουράδα	Motacilla alba	✔	✔	-	✔	✔
Σταχτοσουσουράδα	Motacilla cinerea	✔	✔	-	✔	✔
Κιτρινοσουσουράδα	Motacilla flava	-	✔	-	✔	✔
Ωχροκελάδα	Anthus campestris	-	-	✔	✔	✔
Νεροκελάδα	Anthus spinoletta	-	✔	✔	✔	✔
Δεντροκελάδα	Anthus trivialis	-	✔	-	✔	✔
Λιβαδοκελάδα	Anthus pratensis	-	✔	-	✔	✔

Κορυδαλλοί

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Κατσουλιέρης	Galerida cristata	-	✔	-	-	-
Σιταρήθρα	Alauda arvensis	-	-	✔	✔	✔
Δεντροσταρήθρα	Lullula arborea	-	✔	✔	✔	✔
Μικρογαλιάντρα	Calandrella brachydactyla	-	-	✔	✔	-

Ποταμίδες & Στριτσίδες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Καλαµοποταµίδα	Acrocephalus scirpaceus	-	✔	-	-	-
Ωχροστριτσίδα	Iduna pallida	-	✔	-	-	-
Κιτρινοστριτσίδα	Hippolais icterina	✔	-	-	-	-

Παπαδίτσες, τσομπανάκοι και συγγενή

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Καλόγερος	Parus major	✔	✔	✔	✔	✔
Ελατοπαπαδίτσα	Periparus ater	✔	✔	✔	✔	✔
Λοφιοπαπαδίτσα	Lophophanes cristatus	✔	✔	-	✔	✔
Αιγίθαλος	Aegithalos caudatus	✔	✔	-	✔	✔
Γαλαζοπαπαδίτσα	Cyanistes caeruleus	✔	✔	-	✔	✔
Βουνοπαπαδίτσα	Poecile montanus	✔	✔	-	✔	-
Καστανοπαπαδίτσα	Poecile palustris	✔	✔	-	✔	✔
Κλειδωνάς	Poecile lugubris	-	✔	✔	-	-
Τοιχοδρόμος	Tichodroma muraria	-	-	✔	-	-
Καμποδεντροβάτης	Certhia brachydactyla	✔	✔	-	✔	✔
Βουνοδεντροβάτης	Certhia familiaris	✔	✔	-	✔	✔
Βραχοτσοπανάκος	Sitta neumayer	-	✔	-	-	✔
Δεντροτσοπανάκος	Sitta europaea	✔	✔	-	✔	✔
Τρυποφράχτης	Troglodytes troglodytes	✔	✔	-	✔	✔

Τσιροβάκοι, τριλιστές & βασιλίσκοι

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Κηποτσιροβάκος	Sylvia borin	-	✔	✔	-	-
Μαυροσκούφης	Sylvia atricapilla	✔	✔	-	-	✔
Κοκκινοτσιροβάκος	Curruca cantillans	-	✔	✔	-	-
Θαμνοτσιροβάκος	Curruca communis	-	✔	✔	✔	✔
Βουνοτσιροβάκος	Curruca curruca	-	✔	✔	✔	✔
Μαυροτσιροβάκος	Curruca melanocephala	-	✔	-	-	-
Πυρροβασιλίσκος	Regulus ignicapilla	✔	✔	-	✔	✔
Χρυσοβασιλίσκος	Regulus regulus	✔	✔	-	✔	✔
Ψευταηδόνι	Cettia cetti	✔	✔	-	-	-

Ψάλτες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Χιονοψάλτης	Prunella collaris	-	✔	✔	✔	-
Θαμνοψάλτης	Prunella modularis	-	✔	-	✔	-

Φυλλοσκόποι

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Θαμνοφυλλοσκόπος	Phylloscopus trochilus	✔	✔	-	✔	✔
Δασοφυλλοσκόπος	Phylloscopus sibilatrix	✔	✔	-	✔	✔
Δεντροφυλλοσκόπος	Phylloscopus collybita	✔	✔	-	✔	✔
Βουνοφυλλοσκόπος	Rhadina orientalis	-	✔	-	-	-

Αιγοθηλίδες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Γιδοβύζι	Caprimulgus europaeus	-	✔	-	✔	-

Μυγοχάφτες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Σταχτομυγοχάφτης	Muscicapa striata	✔	✔	-	✔	✔
Κρικομυγοχάφτης	Ficedula albicollis	-	✔	-	✔	✔
Μαυρομυγοχάφτης	Ficedula hypoleuca	-	✔	-	-	-
Δρυομυγοχάφτης	Ficedula semitorquata	✔	-	-	✔	✔
Καρβουνιάρης	Phoenicurus ochruros	-	✔	✔	✔	✔
Φοινίκουρος	Phoenicurus phoenicurus	-	✔	-	✔	✔
Σταχτοπετρόκλης	Oenanthe oenanthe	✔	✔	✔	✔	✔
Ασπροκωλίνα	Oenanthe melanoleuca	-	✔	-	✔	✔
Καστανολαίμης	Saxicola rubetra	-	✔	-	✔	✔
Μαυρολαίμης	Saxicola rubicola	-	✔	✔	✔	✔
Κοκκινολαίμης	Erithacus rubecula	✔	✔	✔	✔	✔
Αηδόνι	Luscinia megarhynchos	-	✔	-	✔	✔

Νεροκότσυφες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Νεροκότσυφας	Cinclus cinclus	✔	✔	-	✔	✔

Οριολίδες

Ελληνικό όνομα	Ελληνικό όνομα	Ορεινό δάσος	Χαράδρα Βίκου	Αλπική ζώνη	Βάλια Κάλντα	Λίμνη Αώου
Συκοφάγος	Oriolus Oriolus	-	✔	-	-	-

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος