Πουλιά της Ελλάδας

Ο Αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus)

×

Τα πουλιά της Ελλάδας
Ο Αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus)

Ο Αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus) είναι το σπανιότερο από τα όλα τα είδη πελεκάνων του πλανήτη μας. Είναι ένα πολύ μεγάλο πουλί, το δεύτερο σε μέγεθος στη Γη: έχει άνοιγμα φτερών εώς 3.2 μ., και βάρος έως 10 κιλά.

Η παγκόσμια εξάπλωση του αποτελείται από νησίδες πληθυσμών σε παράκτιους και εσωτερικούς υγροτόπους σε μια έκταση από τα Βαλκάνια μέχρι την Κίνα. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διατηρεί πληθυσμούς πελεκάνων, και συγκεκριμένα δυο από τα επτά είδη του κόσμου: τον Αργυροπελεκάνο (Pelecanus crispus) και το Ροδοπολεκάνο (Pelecanus onocrotalus).

Οι Αργυροπελεκάνοι ζουν και αναπαράγονται στην Μικρή Πρέσπα, στις λιμνοθάλασσες Τσουκαλιό και Λογαρού του Αμβρακικού Κόλπου, στη λιμνοθάλασσα της Τουρλίδας στο Μεσολόγγι και στην Κερκίνη, ενώ πρόσφατα εντοπίστηκε φωλεοποίηση και στον ταμιευτήρα της Λίμνης Κάρλα. Είναι γνωστό ότι τ πουλιά των αποικιών αυτών τρέφονται και σε πολλές άλλες περιφερειακές λίμνες και υγροτόπους, όπως τη Ροδιά του Αμβρακικού, τις Λ/Θ του Αιτωλικού, τη λίμνη της Καστοριάς κλπ. Εποχικές συγκεντρώσεις εντοπίζονται σε πολλούς άλλους υγροτόπους της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας.

×

Τα πουλιά της Ελλάδας
Ο Αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus)

Ο Αργυροπελεκάνος είναι πράγματι ένα τεράστιο, μεγαλόπρεπο πουλί. Κολυμπά αργά αλλά επιδέξια με τα πόδια του, που είναι εξοπλισμένα με πλατιά μεμβράνη. Το φτέρωμά του είναι λαμπερό υπόλευκο (ή αργυρόλευκο, εξ' ου και το ελληνικό όνομα του). Πάνω στο στιβαρό λαιμό του ξεχωρίζει το πολύ μεγάλο ράμφος με το χαρακτηριστικό σάκο στο κάτω μέρος του και το γαμψό άγκιστρο στην άκρη, που διευκολύνει τη σύλληψη των ψαριών. Το διάστημα του ζευγαρώματος, ο σάκος αποκτά λαμπερό κόκκινο χρώμα.

Ο Αργυροπελεκάνος μοιάζει πολύ με τον Ροδοπελεκάνο. Τα δύο είδη ξεχωρίζουν από το χρώμα του σώματος (λίγο πιο σταχτί στο Ροδοπελεκάνο) και των κάτω πτητικών φτερών (μαύρο χρώμα στις άκρες στον Ροδοπελεκάνο, ομοιόμορφα λευκά στον Αργυροπελεκάνο).

Τα πουλιά της Ελλάδας
Ο Αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus)

Ο Αργυροπελεκάνος τρέφεται - ψαρεύοντας συχνά ομαδικά και σε συνεργασία με κορμοράνους - με ψάρια, που τα συλλέγει με το ράμφος του. Γεννά σε επιπλέουσες φωλιές από κλαδιά που τις κρύβει στους καλαμιώνες ή τις φτιάχνει πάνω σε νησίδες. Η περίοδος αναπαραγωγής, πριν και μετά την εκκόλαψη, είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και το ποσοστό επιβίωσης των νεοσσών είναι μικρό, ως αποτέλεσμα της επίδρασης της όχλησης, των δυσμενών καιρικών συνθηκών και άλλων περιβαλλοντικών παραμέτρων.

Άλλοτε εγκατεστημένος σε όλη την Ευρώπη, σήμερα ο Αργυροπελεκάνος διατηρεί στην Παλαιά Ήπειρο ελάχιστες θέσεις στη ΝΑ Ευρώπη, ανάμεσα στις οποίες τις πέντε ελληνικές αποικίες, στις οποίες φιλοξενείται το 15-20% του παγκόσμιου πληθυσμού του είδους

Μετά τη δραματική μείωση των αριθμών των Αργυροπελεκάνων στη δεκαετία του 1970, σχεδιάστηκε ένα πλέγμα μελετών, προγραμμάτων διατήρησης και μέσων προστασίας με σκοπό τη διάσωση των πληθυσμών και των βιοτόπων τους, το οποίο εκτιμάται ότι υπήρξε ιδιαίτερα αποτελεσματικό.

Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide greece

ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Φωτογραφίες και περιγραφές των σημαντικότερων πουλιών της Ελλάδας περιλαμβάνονται στους οδηγούς που αποκτώνται μέσα από την εφαρμογή topoguide greece.

Το topoguide greece είναι διαθέσιμο για συσκευές Android από το Play Store της Google topoguide greece.

Το topoguide greece είναι επίσης διαθέσιμο για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store της Apple Topoguide Greece.

Κάθε περιοχή περιέχει έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής και παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος δεκάδων πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.