Πουλιά της Ελλάδας: Η Χαμωτίδα
Πουλιά της Ελλάδας
Η Χαμωτίδα (Tetrax tetrax)

Χαμωτίδες σε πτήση στην Ισμαρίδα
Πατήστε για μεγέθυνση
Χαμωτίδες σε πτήση στην Ισμαρίδα
Η Χαμωτίδα (Tetrax tetrax, πολύ παλιά αναφερόταν ως Otis tetrax) είναι η μικρότερη από τις Ωτίδες: ωστόσο με μήκος γύρω στα 40 εκ. είναι ένα μεγάλο πουλί των φρυγανότοπων και της στέπας.
Παλιότερα φώλιαζε στη Μακεδονία και στάθμευε συστηματικά στη Βόρεια Ελλάδα ή περνούσε από τη Νότια Ελλάδα. Αν και δεν φωλιάζει πλέον, εξακολουθεί, μάλλον ακανόνιστα, να ξεχειμωνιάζει σε μικρούς αριθμούς - μερικές φορές ένα ή δυο ζευγάρια, άλλοτε 30-50 πουλιά - στο Δέλτα του Έβρου, στην Ισμαρίδα, στην Κερκίνη, στο ΓΑΛΑ και στον Αμβρακικό.

Η Χαμωτίδα (Tetrax tetrax)
Πατήστε για μεγέθυνση
Η Χαμωτίδα (Tetrax tetrax)
Ο τυπικός βιότοπος της Χαμωτίδας στην Ελλάδα είναι ένα μίγμα φρυγάνων που περιλαμβάνει φυτά ύψους έως 50 εκ. Αυτός ο τύπος βλάστησης, που άλλοτε περιέβαλε τις γεωργικές γαίες, με τη εκμηχάνιση της γεωργίας και τη χρήση ζιζανιοκτόνων έχει περιοριστεί εξαιρετικά.
Επίσης, η Χαμωτίδα κινείτο στα στεγνά αλίπεδα γύρω από τα χωράφια: σήμερα οι καλλιέργειες οχλούνται συστηματικά και το συνεχώς βελτιούμενο οδικό δίκτυο επιτρέπει της πρόσβαση των κυνηγών ακόμα και μέσα στο χειμώνα.

Η Χαμωτίδα (Tetrax tetrax)
Για τους πιο πάνω λόγους, ο ευρωπαϊκός πληθυσμός της Χαμωτίδας έχει μειωθεί πολύ, όπως και η αντίστοιχη ζώνη αναπαραγωγής, που πλέον περιορίζεται στη Βόρεια Γαλλία. Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού ζει και αναπαράγεται στην Κεντρική Ασία.
Στην Ελλάδα, το πουλί τρέφεται με σπόρους, ρίζες, τρυφερά μέρη των πρόωρων φυτών και διάφορα ασπόνδυλα. Το καλοκαίρι βασίζεται στα μεγάλα έντομα και τις ακρίδες.

Χαμωτίδα σε πτήση
Το πτέρωμα του κεφαλιού και της πλάτης της Χαμωτίδας έχει σχέδιο παραλλαγής και γήινα χρώματα και της επιτρέπει να γίνεται κυριολεκτικά αόρατη μέσα στα φρύγανα, που είναι ξερά το χειμώνα. Αυτό το καμουφλάζ, οι πολύ αργές κινήσεις, το χαμήλωμα του σώματος και η κρυπτική ακινησία συνθέτουν τον κύριο τρόπο άμυνας του είδους απέναντι στους θηρευτές του και τον άνθρωπο. Αν ωστόσο ενοχληθεί επανειλημένα - ειδικά αν πρόκειται για μεγάλη ομάδα - η Χαμωτίδα θα σηκωθεί σε μια δυνατή πτήση, όπου θα αποκαλύψει τη φωτεινή κοιλιά και τις σκούρες άκρες στις φτερούγες.

Τμήμα μιας ομάδας από 35 Χαμωτίδες στο Δέλτα του Έβρου
Πατήστε για μεγέθυνση
Τμήμα μιας ομάδας από 35 Χαμωτίδες στο Δέλτα του Έβρου
Στην αναπαραγωγική περίοδο, το αρσενικό αποκτά μαύρο λαιμό που κοσμείται με δύο άσπρες λωρίδες. Στην ίδια περίοδο, το αρσενικό κάνει εντυπωσιακά τελετουργικά προσέλκυσης του θηλυκού.
Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide greece
ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Το topoguide greece είναι διαθέσιμο για συσκευές Android από το Play Store της Google topoguide greece.
Το topoguide greece είναι επίσης διαθέσιμο για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store της Apple Topoguide Greece.
Κάθε περιοχή περιέχει έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής και παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος δεκάδων πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.
