Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα: Η συνολική διαδρομή των 196 χλμ
Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Η συνολική διαδρομή των 196 χλμ
(πατήστε για μεγέθυνση).

Η δημιουργία Μεγάλων Διαδρομών πεζοπορίας είναι σε άνθηση στην Ευρώπη. Οι Μεγάλες Διαδρομές προσελκύουν το ενδιαφέρον ολοένα περισσότερων πεζοπόρων, που αναζητούν πεζοπορίες μικρής δυσκολίας αλλά πολλών ημερών που να μπορούν να εκτελεστούν είτε σε αυτονομία (χωρίς υποστήριξη) είτε με βάση υποδομές των οικισμών ή εξυπηρετήσεις υποστήριξης τοπικών εταιρειών.

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Αφήνοντας τις κορυφές του Γράμμου
Αριστερά: το Περήφανο. Άκρο δεξιά: η 2520

Στην Ελλάδα έχουν δημιουργηθεί αρκετές Μεγάλες Διαδρομές, μήκους 50-170 χλμ, μερικές από τις οποίες, όπως το Menalon Trail (75 χλμ, 8 ημέρες) και το Nestos-Rodopi Trail (70 χλμ, 6 ημέρες) έχουν πιστοποιηθεί από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Πεζοπόρων ως συνεκτικές, ασφαλείς και ενδιαφέρουσες, υπό το σχετικό label Leading Quality Trail. Μία ακόμα Μεγάλη Διαδρομή, το Long Pelion Trail (170 χλμ, 11 ημέρες), ολοκληρώθηκε και βρίσκεται σε πρώιμη φάση αξιοποίησης.

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Στο γεφύρι της Παλαιάς Κοτύλης

Στη χώρα μας υπάρχουν και άλλες Μεγάλες Διαδρομές, όπως τα Ευρωπαϊκά Μονοπάτια Ε4 και Ε6 και τα Εθνικά Μονοπάτι Ο1, Ο2, Ο3, Ο22, Ο31, Ο32 και Ο33, οι περισσότερες από τις οποίες εστιάζουν στη Νότια ή Δυτική Ελλάδα. Στην περιοχή της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας διέρχεται μόνο το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε6, διαδρομή που στη χώρας μας δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και έχει πρακτικά βγει από τον ευρωπαϊκό πεζοπορικό χάρτη.

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Η Ιεροπηγή

Η ανάπτυξη μιας Μεγάλης Διαδρομή ανάμεσα στο Γράμμο και την Πρέσπα είναι ο σπουδαιότερος στρατηγικά στόχος για την ανάπτυξη του πεζοπορικού τουρισμού στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Άλλωστε, η Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα εκπτύσσεται σε μια ζώνη μεγάλους πεζοπορικού και ορειβατικού ενδιαφέροντος και ταυτόχρονα αξιοσημείωτης έντασης ανάπτυξης πεζοπορικών δικτύων. Συγκεκριμένα, συνδεόμενη με την Αετομηλίτσα η διαδρομή θα εμπλακεί με το Epirus Trail, έργο της Περιφέρειας Ηπείρου, που φτάνει εδώ στο δυτικότερο σημείο του. Η διαδρομή διατρέχει το γεωγραφικό πλαίσιο του Γράμμου, όπου ο Δήμος Νεστορίου αναπτύσσει ένα μεγάλο έργο οργάνωσης και σήμανσης ορειβατικών διαδρομών. Φτάνοντας στην Καστοριά, η διαδρομή συνυφαίνεται με το υφιστάμενο πλέγμα μονοπατιών, πάνω στο οποίο ο δήμος Καστοριάς αναπτύσει ένα δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών. Τέλος στις Πρέσπες, η διαδρομή αξιοποιεί την τοπική υποδομή πεζοπορικών και περιβαλλοντικών διαδρομών και σημείων πληροφόρησης.

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Το παλιό γεφύρι στο Χάνι Μπερίκι,
όπου η διαδρομή δρασκελίζει τον Λαδοπόταμο
και μπαίνει στην περιοχή της Καστοριάς

Αξίζει να συμπληρωθεί ότι οι υφιστάμενες Μεγάλες Διαδρομές της Ελλάδας έχουν γίνει ήδη γνωστές στο ευρωπαϊκό κοινό για το μεγάλο πεζοπορικό ενδιαφέρον τους, υπολείπονται ωστόσο ως προς την ένταξή τους σε ένα αναγνωρίσιμο ιστορικό πλαίσιο. Η βόρεια ζώνη των ΠΕ Καστοριάς και Φλωρίνης, όπου αναπτύσσεται η Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα, έχει δύο μοναδικά στοιχεία: τη μεθοριακότητα, στο πλαίσιο του Βαλκανικού ιστορικού και κοινωνικού γίγνεσθαι και την ένταξή της στο χώρο όπου διαδραματίστηκαν ευρύτερης σημασίας και βαθύτερης ιστορικής αξίας γενονότα της περιόδου του Β Παγκοσμίου Πολέμου και της δεκαετίας του 1940, που σημάδεψαν και επηρεάσαν την εξέλιξη της μεταπολεμικής Ελλάδας.

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Η ανατολική πλευρά της Μικρής Πέρσπας, από όπου περνά η διαδρομή
Στο πρώτο πλάνο: το νησί του Αγίου Αχιλλείου

Τέλος, είναι ιδιαίτερα βαρύνον ότι η Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα διασχίζει τρία μείζονα περιβαλλοντικά θησαυροφυλάκια της Ελλάδας, το όρος Γράμμος, τη ζώνη της λίμνης της Καστοριάς και τις λίμνες των Πρεσπών, οι πρώτες δύο προστατευόμενες περιοχές μεγάλης οικολογικής αξίας και η τρίτη Εθνικό Πάρκο διαβαλκανικής σημασίας και περιοχή Ramsar.

Η Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα αξιοποιεί όλα τα υφιστάμενα ή εν εξελίξει έργα ή προγράμματα οργάνωσης και κατασκευής πεζοπορικών δικτύων της μεγάλης αυτής ζώνης. Η όδευσή της εντάσσει δεκάδες ιστορικά και πολιτισμικά αξιοθέτα και θέσεις ιστορικής μνήμης, καθώς και αναρίθμητα περιβαλλοντικά σημεία ενδιαφέροντος. Παράλληλα, ενσωματώνοντας πολλούς οικισμούς, ανάμεσα στους οποίους το Νεστόριο, την Καστοριά και τον Άγιο Γερμανό, ενεργοποιεί την τουριστική υποδομή των μεγαλύτερων από αυτούς και αναβαθμίζει την κοινωνική ζωή των μικρότερων. Τέλος, η γραμμική διασύνδεση στον άξονα Δύση-Ανατολή αποτελεί μια ισχυρή χωροταξική παρέμβαση σε μια ζώνη με αδύναμη δημογραφία, ισχνές εξυπηρετήσεις και χαλαρή συνοχή, δεσμευμένη μέχρι τώρα σε ακτινωτές εξαρτήσεις με τα τοπικά κέντρα.

Στη φάση της ωρίμανσής της, η Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα μπορεί να λειτουργήσει ως έναυσμα επανεκκίνησης των κοινωνικών και οικονομικών μηχανισμών μιας ορεινής και αποδυναμωμένης περιφέρειας.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος