Γράμμος-Πρέσπα: Κιάφα-Γράμοστα
Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Σκέλος 1:
Κιάφα-Γράμοστα

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Στην πρώτη στάνη, κατεβαίνοντας από την Κιάφα
Στην πρώτη στάνη, κατεβαίνοντας από την Κιάφα
Η αφετηρία του πρώτου σκέλους της διαδρομής έχει τεθεί στην Κιάφα (αρβανίτικης ηχητικής τοπωνύμιο που σημαίνει διάσελο), το χαμηλότερο πέρασμα ανάμεσα στην Αετομηλίτσα και τη λεκάνη της Γράμοστας. Η Κιάφα είναι ένα κομβικό σημείο στο βουνό και από εδώ αποκλίνουν πολλές ορειβατικές διαδρομές προς τις κορυφές Κιάφα, Γκέσος και Περήφανο, όπως και το μονοπάτι προς την Αετομηλίτσα, δηλαδή η πορεία που συνδέει τη Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα με το Epirus Trail, το μεγάλο μονοπάτι της Περιφέρειας Ηπείρου.
Με ένα σύντομο και αρκετά σαφές μονοπάτι (σποραδικά ίχνη παλιάς σήμανσης) φτάνουμε σε μικρή λάκκα με λείψανα μαντριού, όπου πηγή και η αρχή του μακρύτατου χωματόδρομου που καταλήγει στη Γράμοστα.

Μεγάλη Διαδρομή Γράμμος-Πρέσπα
Το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, πάνω από τη Γράμοστα
Το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, πάνω από τη Γράμοστα

Φύση
Onobrychis montana

Η Onobrychis montana είναι μία από τις ονοβρυχίδες των βουνών της ηπρειρωτικής Ελλάδας.Τη βρίσκουμε σε υψόμετρα πάνω από 1500 σε πετρώδεις πλαγιές, αλλά και άκρες χωματόδρομων. Στο Γράμμο, ανθίζει τον Ιούλιο έως και τον Αύγουστο.
Στο Γράμμο έχει καταγραφεί το υποδείδος scardica, που το βρίσκουμε ακόμα στην Τύμφη (Γκαμήλα, Αστράκα, Τσούκα-Ρόσσα) και άλλες περιοχές της Βόρειας Πίνδου, την Νότια Πίνδο (Περιστέρι, Τζουμέρκα και σε όλο το συγκρότημα των Αγράφων έως και το Βελούχι και τα παρακλαδια του), τα μεγάλα βουνά της βόρειας Ελλάδας (Σινιάτσικο, Βέρμιο, Μενοίκιο, όρη Βροντούς, Όρβηλος, Φαλακρό και Παγγαίο), το οποίο στη νότια Ελλάδα αντικαθίσταται από το υποείδος macrocarpa.
Στο Γράμμο έχει καταγραφεί το υποδείδος scardica, που το βρίσκουμε ακόμα στην Τύμφη (Γκαμήλα, Αστράκα, Τσούκα-Ρόσσα) και άλλες περιοχές της Βόρειας Πίνδου, την Νότια Πίνδο (Περιστέρι, Τζουμέρκα και σε όλο το συγκρότημα των Αγράφων έως και το Βελούχι και τα παρακλαδια του), τα μεγάλα βουνά της βόρειας Ελλάδας (Σινιάτσικο, Βέρμιο, Μενοίκιο, όρη Βροντούς, Όρβηλος, Φαλακρό και Παγγαίο), το οποίο στη νότια Ελλάδα αντικαθίσταται από το υποείδος macrocarpa.