Τα βουνά της Ρούμελης

Ανακαλύψτε τον Παρνασσό

Ο Παρνασσός (2.457 μ.) υψώνεται ανάμεσα στην κοιλάδα του βοιωτικού Κηφισσού και την ύφεση της Άμφισσας και αποτελεί τον τελευταίο μεγάλο κρίκο της ορεογραφικής αλυσίδας της Πίνδου, πριν αυτή σπάσει σε μικρότερα βουνά στα νότια.

Στα ΒΔ το βουνό συνδέεται με τη Γκιώνα στον αυχένα της Άμπλιανης, πιό γνωστό σήμερα ως "51", από τη χιλιομετρική ένδειξη της (παλιάς) οδικής σύνδεσης Λαμίας-Άμφισσας. Στα νότια, μετά το τεράστιο σκαλί της μεγαλειώδους ορθοπλαγιάς του Κούβελου, ο Παρνασσός συνέχεται με την Κίρφη στο πέρασμα του Ζεμενού, σημείο-κλειδί για τη Φωκίδα, που επίσης οριοθετεί την κορυφή της μακριάς κοιλάδας του Πλειστού, που καταλήγει στον ασημόγκριζο ελαιώνα της Άμφισσας. Στα ΝΑ ξεδιπλώνει σειρές από λόφους που έρχονται να συναντήσουν τις βόρειες παραφυάδες του Ελικώνα. Ανατολικά και δυτικά, ο Παρνασσός πέφτει απότομα στις τεκτονικές λεκάνες του Κηφισσού και της Άμφισσας, αποκαλύπτοντας με εντυπωσιακές ορθοπλαγιές τη στιβαρή ασβεστολιθική του μάζα.

Μια σειρά από μεγάλα αλλά ρηχά καρστικά βυθίσματα στη μέση της έκτασης του βουνού, διαταγμένα με διεύθυνση Β-Ν, χωρίζουν τον Παρνασσό σε δύο διακριτά συγκροτήματα: τον δαιδαλώδη και δασωμένο Δυτικό Παρνασσό και τον ψηλότερο, πιό άγριο και γυμνό Ανατολικό Παρνασσό. Κατά μήκος αυτής της νοητής διαχωριστικής γραμμής περνά ο κεντρικός οδικός άξονας που ανεβαίνει από την Αράχωβα, διασχίζει το οροπέδιο Λιβάδι Αράχωβας και κατεβαίνει στην Αγόριανη και από εκεί στον κάμπο του Κηφισσού.

Φυσικά προστατευμένος χάρη στις περιμετρικές ορθοπλαγιές του και άμεσα συνδεδεμένος με την Πίνδο, μέσω της Γκιώνας και των Βαρδουσίων, ο Παρνασσός διατήρησε μια σπουδαία χλωρίδα και πανίδα. Στους βραχώνες και τα αλπικά τοπία θα βρούμε πολλά ενδιαφέροντα πουλιά, αναρίθμητα σπάνια φυτά, ενώ στα δάση θα εντοπίσουμε τα ίχνη του Ζαρκαδιού και του Λύκου.

Διαβάστε περισσότερα για τα σπάνια φυτά του Παρνασσού στο κεφάλαιο Η χλωρίδα του Παρνασσού. Το κεφάλαιο Βλάστηση του Παρνασσού είναι αφιερωμένο στην περιγραφή των θαμνοτόπων, των δασών και της αλπικής ζώνης του μεγάλου βουνού.

Στο λήμμα Τα πουλιά του Παρνασσού θα βρείτε όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες για την ορνιθοπανίδα του βουνού, το κεφάλαιο Θηλαστικά του Παρνασσού παρουσιάζει τα θηλαστικά, ενώ το κεφάλαιο Ερπετά & αμφίβια του Παρνασσού εξετάζει τα φίδια, τις σαύρες και τα αμβίφια της περιοχής.

Τέλος, μην ξεχνάμε ότι ο Παρνασσός προστατεύτηκε ως Εθνικός Δρυμός από το 1938, σχεδόν ταυτόχρονα με τον Όλυμπο. Το αφιέρωμα στον Εθνικό Δρυμό Παρνασσού ανιχνεύει τα πολλά πρόσωπα της φύσης που κρύβονται στο μεγάλο αυτό ορεινό καταφύγιο.

Το βουνό των ιερών και των θαυμάτων

Ο Παρνασσός, ως το μεγαλύτερο βουνό που υψώνεται καταμεσής των πολυάνθρωπων περιοχών της Φωκίδας, τη Βοιωτίας και των αττικών προεκτάσεων, υπήρξε πόλος μυθολογικών και κοσμογονικών αναφορών του ελληνικού κόσμου, μεγέθους αντίστοιχο του Ολύμπου στα βόρεια.

Η μυθολογία αναφέρει ότι στην κορυφή του, τη Λιάκουρα, προσάραξε το πλοίο του Δευκαλίωνα, μετά τον προϊστορικό κατακλύσμο, και από εκεί εκκίνησε η αναγέννηση της ελληνικής φυλής. Αντίστοιχα, το χάσμα ανάμεσα στις δύο επιβλητικές ορθοπλαγιές των Δελφών, όπου αναβλύζει η θεόπεμπτη Κασταλία Πηγή, θεωρήθηκε ο ομφαλός της γης, το σημείο όπου συναντήθηκαν οι δύο αετοί που έστειλε ο Δίας για να βρουν το κέντρο του κόσμου. Εδώ, στον τόπο όπου σκότωσε ο Απόλλωνας τον τρομερό Πύθωνα, ίδρυσε ο θεός του Φωτός και των Τεχνών το μεγαλύτερο ιερό του, που εξελίχθηκε σε μαντείο με εμβέλεια και επιρροή σε όλον το γνωστό κόσμο των ιστορικών χρόνων. Λίγο ψηλότερα, στο Κωρύκειο Άντρο, οι ιέρειες του Απόλλωνα οργάνωναν μυστικές ιεροπραξίες προς τον έτερο μυθολογικό δαίμονα των δασών και των λόγγων, τον Πάνα.

Δεκάδες άλλα ιερά, ακροπόλεις, φρυκτωρίες, περάσματα και καταφύγια της αρχαιότητας, των Μέσων χρόνων αλλά και του 19ου αιώνα άνθισαν και χάθηκαν στις πλαγιές του βουνού. Χάρη στο προστατευτικό κέλυφος της ορεινής τοπογραφίας, τα περισσότερα από τα μνημεάι αυτά διασώζονται και είναι επισκέψιμα.

Τα χιονοδρομικά κέντρα του Παρνασσού

Τα μονοπάτια του Παρνασσού

Στον Παρνασσό έχουν σηματοδοτηθεί δεκάδες χιλιόμετρα μονοπάτια που διατρέχουν όλο το βουνό, ενώ δύο Μεγάλες Διαδρομές, το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4 και το Εθνικό Μονοπάτι Ο22 το διασχίζουν εγκάρσια.

Το κεφάλαιο Τα μονοπάτια του Παρνασσού περιλαμβάνει έναν αναλυτικό οδηγό σε όλες τις γνωστές πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές του Παρνασσού.

Όλες οι διαδρομές του κεφαλαίου περιλαμβάνονται και στο μοναδικό ψηφιακό οδηγό στην ιστορία, τη φύση και τα μονοπάτια του Παρνασσού, το Παρνασσός topoguide.

Ο οδηγός Παρνασσός topoguide αποτελεί μια από τις πολλές περιοχές που περιλαμβάνονται στην εφαρμογή topoguide Greece και ανήκει στην ενότητα της Κεντρικής Ελλάδας.

Η εφαρμογή topoguide Greece είναι διαθέσιμη για συσκευές Android από το Play Store.

Η εφαρμογή topoguide Greece είναι επίσης διαθέσιμη για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store.

Πρόκειται για έναν ψηφιακό οδηγό περιήγησης στον Παρνασσό που περιλαμβάνει περιγραφές και φωτογραφίες και εστιάζει στις διαδρομές με τα πόδια ή το ποδήλατο. Ο οδηγός topoguide Παρνασσός περιλαμβάνει 33 πεζοπορικές, 6 περιβαλλοντικές, 7 ποδηλατικές διαδρομές και 4 προτάσεις ορεινού τρεξίματος, που απλώνονται σε ολόκληρη την έκταση του μεγάλου βουνού.