Το Αηλουκαΐτικο: ιστορία, περιβάλλον, μονοπάτια, διαδρομές
Τοποθεσίες του Παρνασσού
Το Αηλουκαΐτικο
Γενική εικόνα του οροπεδίου
Το Αηλουκαΐτικο είναι ένα μεγάλο βοσκοτόπι του Παρνασσού, ουσιαστικά μια σειρά από καρστικές λεκάνες που ανεβαίνουν κλιμακωτά από τα 1800 μ. στα 2300 μ. Η περιοχή αποτελούσε περιουσία της μονής Οσίου Λουκά Διστόμου, εξ'ου και το τοπωνύμιο, που προέρχεται από το όνομα της μονής με την κτητική κατάληξη -ίτικο (Αη-Λουκα-ίτικο). Παλιότερα, οι κτηνοτρόφοι πλήρωναν ετήσιο ενοίκο για το βοσκότοπο. Τεκμήρια εκείνης της εποχής είναι οι διάσπαρτες στάνες, που μερικές έφταναν το μέγεθος και τη δομή ενός μικρού συνοικισμού.
Οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις στην είσοδο του Αηλουκαΐτικου
Πατήστε για μεγέθυνση
Οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις στην είσοδο του Αηλουκαΐτικου
Αν και η κτηνοτροφική δραστηριότητα έχει πρακτικά σταματήσει στην περιοχή, ο παλιός χωματόδρομος που ξεκινά από το σαλέ της Φτερόλακκας διατηρείται βατός από ψηλό όχημα και μπορεί να εξυπηρετήσει μια εκδρομή παρατήρησης πουλιών των αλπικών λιβαδιών, είτε με όχημα είτε με τα πόδια. Το παλιό μονοπάτι ακολουθούσε μάλλον τον άξονα της ρεματιές, όπου άλλωστε βρίσκονται και οι στάνες, σήμερα ωστόσο η πορεία που διασχίζει την λεκάνη ακολουθεί αρχικά το χωματόδρομο, για να τον αφήσει ψηλότερα και να κερδίσει απότομα ύψος.
Ο κτηνοτροφικός συνοικισμός της Κάδης
Πατήστε για μεγέθυνση
Ο κτηνοτροφικός συνοικισμός της Κάδης
Ο χωματόδρομος έχει δυο παρακλάδια: το πρώτο εξυπηρετεί τις λάκκες Κεδρόλακκες, Αγκαθόλακκα και Βαθύσταλος, ενώ ο δεύτερος οδηγεί στη Νεραϊδόλακκα, μια μεγάλη δολίνη στα 2100 μ., στα βόρεια της Λιάκουρας και στους πρόποδες της κορυφής Καλόγηρος. Σημειώνουμε ότι οι δολίνες αυτές θεωρούνται οι ψυχρότερες θέσεις του Παρνασσού: ο μικρός μετεωρολογικός σταθμός που είναι εγκατεστημένος εδώ σημειώνει πάντα τις χαμηλότερες θερμοκρασίες της ευρύτερης περιοχής.
Η συλλογή του νερού
Μεγάλος ομβροσυλλέκτης με ποτίστρα
Καθώς δεν υπάρχουν πηγαία νερά στο Αηλουκαΐτικο, οι κτηνοτρόφοι προσπάθησαν να δημιουργήσουν συλλογές νερού, ώστε με τη βοήθεια των ομβρίων να μπορέσουν να ποτίσουν τα πολυάριθμα ζώα της κοιλάδας.
Συλλογή της απορροής της πλαγιάς σε ανοιχτή δεξαμενή μορφής πηγαδιού
Χρησιμοποιήθηκαν και οι τρεις τρόποι τους οποίους μετέρχονται οι κτηνοτρόφοι της ορεινής Ελλάδας, δηλαδή:
- Διαμόρφωση του στεγανού αργιλικού στρώματος στις δολίνες και άλλες επίπεδες ή κοίλες τοπογραφίες, με σκοπό τη συλλογή και διατήρηση του βρόχινου νερού,
- Κατασκευή μεγάλων ομβροσυλλεκτών με δεξαμενή καθίζησης και ποτίστρα,
- Κατασκευή υπόγειων δεξαμενών, με τη γνωστή μορφή των ρηχών πηγαδιών, όπου συγκεντρώνεται η απορροή της ανάντι πλαγιάς και ενδεχομένως κάποιας μικρής ανάβλυσης
Γεώτοποι
Το εντυπωσιακό "παράθυρο" στα αντερείματα της Λιάκουρας
Όλη η λεκάνη του Αηλουκαΐτικου, καθώς και τα υψίπεδα προς το Βαθύσταλο και της Νεραϊδόλακκα είναι κατάσπαρτα από καρστικές μορφές, περισσότερο ή λιγότερο εντυπωσιακές. Δυο από τις πιο ενδιαφέρουσες καρστικές γεωμορφές είναι το παράθυρο της Λιάκουρας, ορατό απο το χωματόδρομο, και η Κάδη, μικρό σπηλαιοβάραθρο στο ομώνυμο βοσκοτόπι.
Μονοπάτια και διαδρομές
Όπως αναφέραμε πιο πάνω, ο συνδυασμός του χωματόδρομου από τη Φτερόλακκα και των συντομεύσεων που έχουν σηματοδοτηθεί πρόσφατα εξυπηρετούν μια αρκετά εύκολη προσέγγιση της ανώτερης ζώνης της λεκάνης και την ανάβαση στις δυο ψηλότερες κορυφές του Παρνασσού, τη Λιάκουρα και το Γεροντόβραχο.
Παράλληλα, η λεκάτη του Αηλουκαΐτικου μπορεί να προσεγγιστεί και από τα Κελάρια (βάση χιονοδρομιού Κελαριών) και το Σαραντάρι (καταφύγιο Μ. Δέφνερ ή τέλος ασφάλτου στην είσοδο του Ski Club). Και αυτές οι πορείες, αν και σαφώς πιο επίπονες, εξελίσσονται σε ένα σχετικά βατό πεδίο.
Συνοπτικά, οι κύριες ορειβατικές διαδρομές στο Αηλουκαΐτικο είναι οι πιο κάτω:
Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide greece
Οδηγος του Παρνασσου
Ο οδηγός Παρνασσός topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide greece. Ο Παρνασσός περιλαμβάνεται στην ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας. Αποκτήστε τον οδηγό Παρνασσός topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Ο οδηγός Παρνασσός topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Παρνασσού ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, επιλέγοντάς τον από την ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας.
Όλα τα σημεία ενδιαφέροντος που απεικονίζονται στο χάρτη αποτελούν διαδραστικές πηγές πληροφορίας της εφαρμογής: στο πεδίο, κάθε σημείο προβάλλεται αυτόματα στην οθόνη όταν το πλησιάζουμε και μας οδηγεί στο σχετικό λήμα του ψηφιακού οδηγού που περιέχεται στην εφαρμογή.
