Πεζοπορία στον Παρνασσό
Πεζοπορία και ορειβασία στον Παρνασσό
Χάρις στην προαιώνια κατοίκηση της περιμέτρου και την επίσης μακραίωνη κτηνοτροφική χρήση των κορυφών του, ο Παρνασσός έχει γραμμογραφηθεί με καρόδρομους και μονοπάτια από την αυγή της ανθρώπινης ιστορίας. Πάνω στο στιφό σώμα του χαράχθηκε κάθε είδους άξονας μετακίνησης και μεταφοράς: καλντερίμια μεταξύ των οικισμών ή των αρχαίων ναών, μετέπειτα των μοναστηριών, πλατιά κτηνοτροφικά μονοπάτια προς τα μεγάλα λιβάδια, γιδόστρατες προς τις κορυφές, πετρόχτιστοι αμαξητοί δρόμοι μεταφοράς ξυλείας, δρόμοι μεταλλείων όλων των περιόδων της βιομηχανικής εποχής.
Αν και το μεγαλύτερο μέρος του σύγχρονου οδικού δικτύου πάτησε πάνω στις παλιότερες οδεύσεις - και τις κατέστρεψε -, ένα σημαντικό μέρος των παλιών δρόμων παραμένει, είτε ως μάρτυρας μιας άλλης οδοποιϊας, είτε ως λειτουργικό τμήμα μιας από τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται σήμερα στο βουνό. Τα κυριότερα μονοπάτια έχουν συμπληρωθεί με δρόμους και έχουν ενταχθεί σε μεγάλα πεζοπορικά δίκτυα, που συνήθως έχουν κάποιο χαρακτήρα και κάποια σήμανση.
Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4
Το ελληνικό τμήμα του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Ε4 χαράχθηκε και σηματοδοτήθηκε στη δεκαετία του 1990. Στις περισσότερες περιοχές, η διαδρομή εγκαταλείφθηκε, έπαθε σημαντικές φθορές και σύντομα έγινε αδιάβατη. Ευτυχώς, τα τρία σκέλη του Παρνασσού δέχθηκαν κάποια φροντίδα στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και διατηρούν την βατότητα και ένα μεγάλο μέρος της σήμανσης. Το μέρος αυτός της διαδρομής, και κυρίως από το πέρασμα του 51 μέχρι τους Δελφούς, είναι από τα πιο συνεκτικά και ενδιαφέροντα τμήματα όλου του ηπειρωτικού Ε4.
Εθνικό Μονοπάτι Ο22
Το Εθνικό Μονοπάτι Ο22 διασχίζει τα νοτιότερα ορεινά συγκροτήματα της Στερεάς Ελλάδας και πιο συγκεκριμένα τον Παρνασσό, την Κίρφη, τον Ελικώνα, τον Κιθαιρώνα, την Πάστρα και την Πάρνηθα. Το πιο ενδιαφέρον και ταυτόχρονα το καλύτερα διατηρημένο τμήμα του βρίσκεται στον Παρνασσό. Η διαδρομή ξεκινά από το Πολύδροσο και το πρώτο σκέλος της - που είναι αρκετά σύντομο - φτάνει μέχρι την Αγόριανη. Από την Αγόριανη διασχίζει μια σειρά χαμηλά ανάγλυφα και φτάνει στο καταφύγιο Δέφνερ, στο Σαραντάρι. Από εδώ ανεβαίνει στο Γεροντόβραχο, διασχίζει όλη την κορυφογραμμή του και κατεβαίνει στο Ζεμενό. Στο διάσελο Ακρινό Νερό συναντά μια τυφλή παραλλαγή του που κατεβαίνει στη μονή Ιερουσαλήμ.
- Αγόριανη-Πολύδροσο
- Πολύδροσο-καταφύγιο Σαραντάρι
- καταφύγιο Σαραντάρι-Χάνι Ζεμενού
- από το διάσελο Ακρινό Νερό κατεβαίνει στη μονή Ιερουσαλήμ
Επικές αναβάσεις
Παλιότερα, όταν ο κύριος σκοπός της ορεινής περιπέτειας ήταν οι αναβάσεις στις ψηλότερες κορυφές και οι μεγάλες διασχίσεις, το κύριο ενδιαφέρον των ορειβατών επικεντρωνόταν στις αναβάσεις στον Γεροντόβραχο και τη Λιάκουρα, με αφετηρία το καταφύγιο στο Σαραντάρι ή τη Φτερόλακκα.
Δίκτυο Αράχωβας
Το δίκτυο ανάμεσα στην Αράχωβα και το Σαραντάρι σχεδιάστηκε, καθαρίστηκε και σηματοδοτήθηκε πριν από δύο δεκαετίες περίπου. Σε γεινικές γραμμές υιοθετεί παλιά, καλοπατημένα μονοπάτια που διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Η σήμανση έχει υποστεί φθορές και απώλειες, αλλά συνεχίζει να εξυπηρετεί τον προσανατολισμό.
Δίκτυο Τιθορέας
Ένα μικρό δίκτυο που σχεδιάστηκε, καθαρίστηκε και σηματοδοτήθηκε από τον τοπικό πολιτιστικό σύλλογο. Οι διαδρομές του δικτύου οδηγούν στους γύρω από την Τιθορέα προορισμούς: τη σπηλιά του Ανδρούτσου, τη Αγερσαλή, την Τρούπη, την πηγή Τσάρες. Η σήμανση είναι με καλαίσθητες χειροποίητες πινακίδες και αρκετά επιβεβαιωτικά σημάδια.
Άλλες διαδρομές
Δεκάδες άλλες διαδρομές είναι γνωστές στον Παρανασσό. Κάποιες από αυτές είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, ενώ άλλες διατρέχουν πολύ ενδιαφέροντα τοπία. Ορισμένες, τέλος, φέρουν κάποια σήμανση.
- Νίταμος-Βαρκός Δεσπότη
- Προφήτης Ηλίας-Καλάνια
- Μαριολάτα-Μπαρουτοσπηλιά
- Μαριολάτα-Μπαρουτοσπηλιά-Αργοστήλια
- Στο Δροσοχώρι
Ο πληρέστερος οδηγός πεζοπορίας για τον Παρνασσό είναι ο οδηγός Παρνασσός topoguide, που περιλαμβάνεται στην ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας της γενικής εφαρμογής topoguide Greece.
Η εφαρμογή topoguide Greece είναι διαθέσιμη τόσο για συσκευές Android, όσο και για συσκευές iOS (iPhone).
Η εφαρμογή καθοδηγεί τον χρήστη να εντοπίσει το σημείο ενδιαφέροντος με ακρίβεια.
Πρόκειται για έναν ψηφιακό οδηγό περιήγησης που περιλαμβάνει περιγραφές και φωτογραφίες και εστιάζει στις διαδρομές με τα πόδια ή το ποδήλατο. Η εφαρμογή περιλαμβάνει 40 πεζοπορικές, ΜΤΒ και περιβαλλοντικές διαδρομές.
Όλες οι διαδρομές πλαισιώνονται από τα σημεία ενδιαφέροντος της άμεσης γειτονίας τους. Η εφαρμογή αναγνωρίζει την πλησιέστερη διαδρομή και προτείνει στον χρήστη να τον καθοδηγήσει ενεργητικά κατά μήκος της.