Εισαγωγή στα Λευκά Όρη

Λευκά Όρη: γενική άποψη από τα βόρεια
Λευκά Όρη: γενική άποψη από τα βόρεια

Τα Λευκά Όρη (ή Μαδάρες, όπως τα αποκαλούν οι ντόπιοι, από το αρχαιοελληνικό μαδαρός = γυμνός) είναι ένα πολύ μεγάλο ορεινό συγκρότημα που καταλαμβάνει ένα σχεδόν ορθογώνιο τετράπλευρο με διαστάσεις 25x40χλμ, δηλαδή ολόκληρο το ΝΑ τμήμα του πρώην νομού Χανίων. Το συγκρότημα είναι πολυκόρυφο, με περίπου 60 κορυφές να ξεπερνούν τα 2.000μ. Η ψηλότερη κορυφή, οι Πάχνες, φτάνουν τα 2.453 μ.

Λευκά Όρη: Στη Λιβάδα
Λευκά Όρη: Στη Λιβάδα

Όλο το συγκρότημα αποτελεί ένα απέραντο καρστικό πεδίο, με εκατοντάδες δολίνες, βάραθρα ("τάφκους"), καταβόθρες, σπήλαια, σχίσματα, φαράγγια και πόλγες. Οι μεγάλες πόλγες του Ομαλού και του Ασκύφου οριοθετούν την δυτική και την ανατολική πλευρά του συγκροτήματος, ενώ ανάμεσα στις κορυφές ανοίγονται δεκάδες άλλες μικρότερες λεκάνες, χωρίς σαφή υδρογραφικό ιστό, όπως η Λιβάδα, του Κατσιβέλη και το Νιάτο.

Λευκά Όρη: Στο Σπαθί
Λευκά Όρη: Στο Σπαθί

Ένα πλήθος φαραγγιών αυλακώνουν τη νότια όψη και καταλήγουν στη θάλασσα, με μεγαλύτερο και γνωστότερο αυτό της Σαμαριάς. Άλλα μεγάλα φαράγγια είναι της Αράδαινας, του Ελυγιά, του Κλάδου, του Φλόκου, της Τρυπητής, της Αγίας Ειρήνης, του Ίμπρου, του Σαπουνά και το Σφακιανό.

Λευκά Όρη: Στις Πάχνες
Λευκά Όρη: Στις Πάχνες

Τα Λευκά όρη είναι ένας από τους σημαντικότερους πεζοπορικούς παραδείσους της Ελλάδας: δεκάδες μονοπάτια, τα περισσότερα σαφή και καλοπατημένα από τα κοπάδια ή τη συχνή χρήση, διατρέχουν το σύμπλεγμα των μεγάλων κορυφών, ενώ τα περισσότερα φαράγγια είναι βατά. Η πιό γνωστή διαδρομή είναι η διάσχιση του φαραγγιού της Σαμαριάς, και, στην κατηφορική της εκδοχή από το Ξυλόσκαλο προς την Αγία Ρουμέλη, αποτελεί την πιό πολυσύχναστη πεζοπορική διαδρομή στην Ελλάδα.

Λευκά Όρη: Η πηγή στο Σελλί
Λευκά Όρη: Η πηγή στο Σελλί

Το Ε4 διχάζεται σε δύο κλάδους, που συναγωνίζονται σε ομορφιά και αγριάδα. Ο ορεινός κλάδος περνά από το καταφύγιο Καλλέργη, το λιβάδι Κατσιβέλη και την "ορεινή έρημο" μέχρι το Κάστρο, για να κατέβει το φαράγγι του Ίμπρου. Ο νότιος κλάδος ακολουθεί το παράκτιο μονοπάτι από τη Σούγια μέχρι τα Σφακιά.

Λευκά Όρη: Podarcis cretensis
Λευκά Όρη: Podarcis cretensis
Λευκά Όρη: Παιώνια του Clusius (Paeonia clusii)
Λευκά Όρη: Παιώνια του Clusius (Paeonia clusii)