Πουλιά της Ελλάδας: Ο Γελαδάρης
Πουλιά της Ελλάδας
Ο Γελαδάρης (Ardea ibis)
Ο Γελαδάρης (Ardea ibis, μέχρι πρόσφατα Bubulcus ibis, μοναδικό είδος του γένους Bubulcus το οποίο πλέον καταργείται), είναι ένας ιδιαίτερος εδωδιός με μικρή προσήλωση στο νερό: αντίθετα, περνά τον περισσότερο χρόνο του κοντά ή μάλλον μέσα σε κοπάδια βοοειδών, με τα οποία έχει αναπτύξει μια σχέση αμφίπλευρου ωφέλους: το πουλί τρώει τα έντομα που ενοχλούν το θηλαστικό ή παρασιτούν επάνω του και το μεγάλο ζώο δέχεται την συνεχή παρουσία του πουλιού ανάμεσα στα πόδια του ή πάνω στην πλάτη του.

Ο Γελαδάρης (Ardea ibis)
Πατήστε για μεγέθυνση
Ο Γελαδάρης (Ardea ibis)
Το όνομα του γένους σημαίνει "βοσκός" και αντανακλά την σταθερή παρουσία, αλλά και φροντίδα, του πουλιού στα κοπάδια, και το όνομα του είδος αναφέρεται στο ιερό πουλί των αρχαίων Αιγυπτίων, την Ίβιδα. Το πολύ πετυχημένο ελληνικό όνομα "γελαδάρης" δεν χρειάζεται ερμηνεία !

Γελαδάρης πάνω στη ράχη μιας αγελάδας, Ε.Π. ΓΑΛΑ
Ο Γελαδάρης είναι οπορτουνιστικό είδος: ξεκινώντας από τη Βόρεια Αφρική, έγινε ένα από τα πετυχημένα κοσμοπολιτικά είδη, ακολουθώντας τη διάδοση των καλλιεργητικών και κτηνοτροφικών τεχνικών. Στην Ελλάδα παρατηρήθηκε στα μέσα του 20ου αιώνα και εγκαταστάθηκε γύρω από υγρότοπους, όπου καταλύει σε ζώνες με αλληλουχία χωραφιών, ανοιχτών κτηνοτροφικών μονάδων, καναλιών και υδρόβιας βλάστησης.

Ο Γελαδάρης (Ardea ibis)
Πατήστε για μεγέθυνση
Ο Γελαδάρης (Ardea ibis)
Η παρουσία του, πάντα διακριτική, έχει χαρακτηριστικά πρότυπα: μια μικρή ή και μεγαλύτερη ομάδα - συνήθως 10-20 πουλιά, ποτέ μεμονωμένα άτομα - κινούνται ανάμεσα στα καθιστά ή όρθια βοοειδή, χωρίς την παραμικρή αλληλεπίδραση μεταξύ ατόμων, αν και διασταυρώνονται συνεχώς ή ακολουθούν την ίδια αγελάδα, χωρίς κανέναν ήχο, σαν σιωπηλοί λευκοί φρουροί. Αν αντιληφθούν κοντινή ανθρώπινη παρουσία, απομακρύνονται αργά και ήσυχα και σπανιότερα πετούν σε γειτονικό χέρσο. Το σούρουπο, κάθε ομάδα μετακινείται προς τις θέσεις κουρνιάσματος, όπου μπορεί να συναντήσει και ομάδες από άλλες περιοχές. Κουρνιάζει στις μεγάλες δεντροστοιχίες των καναλιών και φωλιάζει σε καλαμιώνες ή δέντρα πάνω από το νερό, σε αποικίες, συχνά μαζί με άλλα είδη ερωδιών.
Ως καθαρά οπουρτινιστικό είδος, ο Γελαδάρης είναι μερικώς μεταναστευτικό πουλί, με τοπικές ή μεγαλύτερες μετακινήσεις που εξαρτώνται από τη διαθεσιμότητα τροφής.

Ο Γελαδάρης (Bubulcus ibis)
Εν γένει, τρέφεται κυρίως με έντομα όλων των ομάδων (σκαθάρια, ακρίδες, γρύλους, μύγες, λιμπελλούλες, αράχνες, σαρανταποδαρούσες και σκουλήκια) και σπάνια με άλλα μικρά ζώα, τόσο χερσαία (σαύρες, στρουθιόμορφα), όσο και υδρόβια (αμφίβια, μικρά ψάρια, που τα βρίσκει σε νερόλακκους και κανάλια). Στην Ελλάδα προσηλώνεται κυρίως στις μύγες που πετούν γύρω από τα μάτια και τα ρουθούνια των αγελάδων, καθώς και στα διάφορα παράσιτα που κρύβονται στις πτυχές του δέρματος και στη ράχη και μπορεί να παραβλέψει άλλα έντομα που περνούν δίπλα. Στην Αφρική θηρεύει τα έντομα που παρασιτούν στα κοπάδια των μεγάλων φυτοφάγων ζώων. Το Φθινόπωρο, ακολουθεί τα γεωργικά μηχανήματα που οργώνουν ή φρεζάρουν και συλλέγει τα μεγάλα έντομα και τα σκουλήκια που αποκαλύπτονται.
Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide greece
ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Το topoguide greece είναι διαθέσιμο για συσκευές Android από το Play Store της Google topoguide greece.
Το topoguide greece είναι επίσης διαθέσιμο για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store της Apple Topoguide Greece.
Κάθε περιοχή περιέχει έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής και παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος δεκάδων πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.
