Πουλιά της Ελλάδας

Τα βουτηχτάρια (γένη Podiceps & Tachybaptus)

Βουτηχτάρια (γένη Podiceps & Tachybaptus)

Η οικογένεια Podicipedidae (Πυγοποδόµορφα) περιλαμβάνει 22 είδη σε έξι γένη, από τα οποία στην Ελλάδα εκπροσωπούνται με τα γένη Podiceps και Tachybaptus. Στη χώρα μας ενδημούν ή ξεχειμωνιάζουν τα είδη Podiceps cristatus (Σκουφοβουτηχτάρι), Podiceps auritus (Χειμωνοβουτηχτάρι), Podiceps grisegena (Κοκκινοβουτηχτάρι), Podiceps nigricollis (Μαυροβουτηχτάρι) και Tachybaptus ruficollis (Νανοβουτηχτάρι).

Η επιστημονική ονομασία του γένους Podiceps συντίθεται από τις εκλατινισμένες λέξεις πυγή (οπίσθια) και πους (πόδι) και αναφέρεται με την θέση των ταρσών του πουλιού στο πίσω μέρος του σώματος.

×

Τα πουλιά της Ελλάδας
Σκουφοβουτηχτάρι (Podiceps cristatus)

Όλα τα είδη της οικογένειας είναι ικανοί κολυμβητές και εξαιρετικοί δύτες: μπορούν να μείνουν σε κατάδυση περισσότερα από 30 δευτερόλεπτα. Πράγματι, χάρη σε ειδικές προσαρμογές στο πτίλωμα της κοιλιάς, το πουλί μπορεί να ρυθμίζει το βαθμό επίπλευσης.

Αντίθετα, λόγω των μικρών φτερών, η πτητική ικανότητά τους είναι περιορισμένη και αποφεύγουν να σηκωθούν από το νερό και όταν το κάνουν θα τροχιοδρομήσουν βοηθώντας την ανύψωση με τα πόδια και θα ξανακατέβουν λίγο πιο πέρα. Τα περισσότερα είδη δεν μπορούν πρακτικά να απογειωθούν από το έδαφος.

×

Τα πουλιά της Ελλάδας
Κοκκινοβουτηχτάρι (Podiceps grisegena)

Όλα τα βουτηχτάρια παρουσιάζουν εποχικό διμορφισμό: κατά την αναπαραγωγική περίοδο και το καλοκαίρι έχουν πιο εντυπωσιακά χρώματα και λοφία, ενώ το χειμώνα παίρνουν πιο διακριτικούς γκριζωπούς τόνους.

Κατασκευάζουν φωλιές με χόρτα που είτε επιπλέουν είτε είναι αγκυρωμένες στη βάση βράχων ή στην όχθη και οι οποίες όντας περισσότερο ή λιγότερο εκτεθειμένες στους θηρευτές, συχνά λεηλατούνται από κουρούνες και καλαμόκιρκους.

×

Τα πουλιά της Ελλάδας
Χειμωνοβουτηχτάρι (Podiceps auritus)

Τα βουτηχτάρια φροντίζουν τα μικρά τους ιδιαίτερα προσεκτικά και όλα τα είδη μεταφέρουν τους νεοσσούς στην πλάτη τους, ανάμεσα στα φτερά, ενόσον αυτοί είναι ικανοί να κολυμπήσουν, κυρίως για να τους προστατεύσουν απέναντι σε επιθετικά ψάρια. Ορισμένα είδη, όπως το Σκουφοβουτηχτάρι και Χειμωνοβουτηχτάρι το κάνουν εντυπωσιακά τελετουργικά ζευγαρώματος.

×

Τα πουλιά της Ελλάδας
Μαυροβουτηχτάρι (Podiceps nigricollis)

Πολυπληθέστερο όλων είναι το Νανοβουτηχτάρι και δευτερευόντως το Σκουφοβουτηχτάρι, που είναι μόνιμα στην Ελλάδα. Από τα τρια διαχειμάζοντας είδη, το μεν Μαυροβουτηχτάρι έχει τοπική παρουσία σε μια ευρεία ζώνη, ενώ το Χειμωνοβουτηχτάρι και το Κοκκινοβουτηχτάρι είναι ασυνήθη και έχουν σποραδική κατανομή.

×

Τα πουλιά της Ελλάδας
Νανοβουτηχτάρι (Tachybaptus ruficollis)

Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide greece

ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Φωτογραφίες και περιγραφές των σημαντικότερων πουλιών της Ελλάδας περιλαμβάνονται στους οδηγούς που αποκτώνται μέσα από την εφαρμογή topoguide greece.

Το topoguide greece είναι διαθέσιμο για συσκευές Android από το Play Store της Google topoguide greece.

Το topoguide greece είναι επίσης διαθέσιμο για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store της Apple Topoguide Greece.

Κάθε περιοχή περιέχει έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής και παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος δεκάδων πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.