Πουλιά της Ελλάδας: Ο Ψαραετός
Πουλιά της Ελλάδας
Ο Ψαραετός (Pandion haliaetus)
Ο Ψαραετός (Pandion haliaetus) είναι ένας μεσαίου μεγέθους, κοσμοπολιτικής εξάπλωσης αετός, που τρέφεται αποκλειστικά με ψάρια. Πρόκετιται για ένα πολύ ιδιαίτερο πουλί: το γένος Pandion είναι μονοτυπικό και μοναδικός εκπρόσωπος της οικογένειας Pandionidae.
Το όνομα του γένους μνημονεύει το μυθολογικό βασιλιά της Αθήνας Πανδίωνα, πρόγονο του Θησέα. Το όνομα του είδους είναι εύγλωτο στον ελληνομαθή: haliaetus, ο αετός που αλιεύει.
Ψαραετός (Pandion haliaetus) στην περιοχή Διόνι-Πεταλάς, δυτικό τμήμα του Ε.Π. Μεσολογγίου-Αιτωλικού
Ψαραετός (Pandion haliaetus) στην περιοχή Διόνι-Πεταλάς, δυτικό τμήμα του Ε.Π. Μεσολογγίου-Αιτωλικού
Χάρη στα μορφολογικά, αλλά κυρίως στα ηθολογικά χαρακτηριστικά του, ο Ψαραετός είναι από τα πιο εύκολα στην αναγνώριση αρπακτικά. Έχει το μέγεθος μιας κοινής γερακίνας (άνοιγμα φτερών από 145 έως 170 εκ.), λευκή κοιλιά και σκούρες φτερούγες, με βασικό γνώρισμα τη σκούρα ταινία που καλύπτει τα μάτια έως και το σβέρκο.
Όπως οι γερακίνες, μπορεί να στέκεται παρατεταμένα σε κολώνες και άλλα ψηλά σημεία, αλλά πάντα πολύ κοντά στο νερό και κοιτώντας προς αυτό. Όταν εντοπίσει ένα ψάρι κατάλληλου μεγέθους, ζυγίζεται από πάνω του και μετά κάνει ελεύθερη πτώση, απλώνοντας προς τα μπροστά τα πόδια με ανοιχτά τα δάχτυλα, γραπώνει τη λεία και κερδίζει ύψος απότομα, κρατώντας το ψάρι με τα δύο πόδια, το ένα μπροστά από το άλλο. Επιστρέφει σε κάποιο ψηλό σημείο και αρχίζει να τρώει το θήραμα, ξεκινώντας πάντα από το κεφάλι.
Ψαραετός (Pandion haliaetus) στον Αμβρακικό,
μεταφέροντας τη λεία του με το χαρακτηριστικό τρόπο του:
το ένα πόδι μπροστά από το άλλο
Πρόκειται για ένα κοσμοπολίτικο είδος, που ζει σε όλες τις μεγάλες ηπείρους, όπου μπορεί να είναι επιδημητικό είδος, να ξεχειμωνιάζει ή απλά να περνά κατά τη μετανάστευση. Οι πληθυσμοί της Ευρώπης μετακινούνται στην Αφρική.
Ο Ψαραετός διατηρούσε κάποιους μόνιμους πληθυσμούς στην Ελλάδα και φώλιαζε μέχρι τη δεκαετία του 1970. Έκτοτε, περνά μόνο κατά τις δυο φάσεις της μετανάστευσης, με πιο έντονη παρουσία στις αρχές Οκτώβρη, οπότε και παρατηρείται συστηματικά σε πολλούς υγροτόπους, κυρίως στον Αμβρακικό και το σύμπλεγμα Μεσολόγγι-Αιτωλικό, όπου τα αναρίθμητα διβάρια του εξασφαλίζουν άφθονη τροφή.
Ψαραετός (Pandion haliaetus) απολαμβάνει το ψάρι του,
ξεκινώντας πάντα από το κεφάλι
Πατήστε για μεγέθυνση
Ψαραετός (Pandion haliaetus) απολαμβάνει το ψάρι του, ξεκινώντας πάντα από το κεφάλι
Η διατροφή του βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στα ψάρια, κυρίως μικρού και μεσαίου μεγέθους. Δεν έχει προτίμηση στο είδος ψαριού, αλλά προφανώς βασίζεται στα είδη που είναι αφθονότερα (τσιπούρα, κέφαλοι κλπ). Περισσότεροι ψαραετοί μπορούν να κάθονται σε γειτονικές κολώνες και να κυνηγούν στην ίδια περιοχή, μία συμπεριφορά ασυνήθης για αρπακτικό, που εξηγείται λογικά από την αφθονία της λείας.
Αν και το μέγεθος της ζώνης κατανομής και οι πληθυσμοί του είδους δεν εμπνένουν ανησυχία, στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι εποχικός και τοπικός επισκέπτης σε μάλλον μικρούς αριθμούς.
Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide greece
ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Το topoguide greece είναι διαθέσιμο για συσκευές Android από το Play Store της Google topoguide greece.
Το topoguide greece είναι επίσης διαθέσιμο για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store της Apple Topoguide Greece.
Κάθε περιοχή περιέχει έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής και παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος δεκάδων πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.
