Γκιώνα: Βίνιανη-Καρούτες

Γκιώνα

Βίνιανη-Καρούτες

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Γκιώνα topoguide
Το οροπέδιο Ταράτσα
Πατήστε για μεγέθυνση

Η διαδρομή Βίνιανη-Καρούτες αποτελεί τη μεγαλύτερη διαδρομή της Γκιώνας. Στα 26.8 χλμ. του μήκους της διασχίζει όλη τη νότια ζώνη της Γκιώνας, από τη Βίνιανη και το Προσήλιο προς τις Καρούτες.

Η διαδρομή αξιοποιεί τοπικά μονοπάτια και σχεδόν απάτητους χωματόδρομους για να πετύχει τη μεγάλη αυτή σύνδεση. Η εναλλαγή των δύο αυτών τύπων υποστρώματος, το ανοιχτό πεδίο και η ερημιά του τοπίου δίνουν στη κάπως μονότονη αυτή πορεία την αίσθηση της διαδρομής μεγάλων αποστάσεων.

Φύση

Μαλόκεδρο (Juniperus foeditissima)

Το Μαλόκεδρο (Juniperus foetidissima) είναι δέντρο της ορεινής ζώνης, ευρέως διαδεδομένο στη μέση έως και την ανώτερη υψομετρική ζώνη των ελληνικών βουνών (από τα 500 έως και τα 2.300 μ.). Αν και μπορεί να φτάσει τα 15 μ. σε ύψος, συνήθως σχηματίζει σφαιρικές μορφές, με συνεστραμένα από τους ανέμους κορμό και κλαδιά.

Στη Γκιώνα θα βρούμε μεμονωμένα δέντρα σε όλην την ανώτερη ζώνη του βουνού, ενώ σε κάποιες περιοχές, όπως πάνω από το Λιδορίκι, υπάρχουν πραγματικά δάση που καλύπτουν ολόκληρες πλαγιές.

Το ξύλο του, σκληρό και ινώδες, βρίσκει πολλές εφαρμογές στην οικιακή οικονομία, την παραδοσιακή οικοδομική και την επιπλοποιΐα, καθότι είναι είναι αρωματικό και δεν σαπίζει εύκολα.

Τοπική ιστορία

Τα λιβάδια Κάμπος Καρούτας, Ταράτσα και Ρωμαίικο

Οι Καρούτες είναι σήμερα ένα μικρό και πρακτικά ακατοίκητο χωριό. Την εποχή της ακμής της ορεινής οικονομίας, ωστόσο, οι Καρούτες ήταν ένα από πιο προικισμένα σε φυσικούς πόρους κτηνοτροφικά χωριά της Φωκίδας. Τα μεγάλα οροπέδια - στην ουσία άνυδρες πόλγες - Κάμπος Καρούτας, Γαρδενίτσα, Ταράτσα και Ρωμαίικο φιλοξενούσαν δεκάδες χιλιάδες ζώα.

Η υψομετρική κλιμάκωση των πιο πάνω τεσσάρων λιβαδιών επέτρεπε την σταδιακή προώθηση των ζώων προς τα ορεινά. Παράλληλα, η εκτεταμένη ζώνη θαμνώνων στα κατάντη του χωριού στήριζε τα κοπάδια το χειμώνα, που έτσι δεν χρειαζόταν να μετακινηθούν στα πεδινά της Βοιωτίας ή αλλού, όπως έκαναν τα κοπάδια του Πανουργιά και της Καλοσκοπής.

Τοπική ιστορία

Τα ορεινά χάνια

Εκτός της κτηνοτροφίας, οι Καρουτιάνοι ήσαν και χανιτζήδες. Διατηρούσαν χάνια στο Παλαιόκαστρο (κοντά στη σημερινή Πεντάπολη), που τότε λεγόταν «Καρουτιανά Χάνια». Ο συνοικισμός παρείχε εξυπηρετήσεις φιλοξενίας στα κοπάδια και τα καραβάνια που ξεκινούσαν το μεγάλο ταξίδι προς την Άμφισα μέσω Βουνιχώρας.

Παρόμοιες υπηρεσίες πρόσφεραν οι Καρούτες και σε όσους ταξίδευαν από το Λιδορίκι προς την Άμφισα, μέσω του Κάμπου Καρούτας και του περάσματος Έλατος, διαδρομή που ήταν πολύ συντομότερη του περίπλου από τη Βουνιχώρα και τα Πεντεόρια. Το κτήριο της φωτογραφίας, μια νεότερη φτωχική ψησταριά, είναι απότοκος των εποχών εκείνων.

Η διαδρομή Βίνιανη-Καρούτες περιλαμβάνεται στον ψηφιακό οδηγό Γκιώνα topoguide. Η πολύπλευρη αυτή εφαρμογή προσφέρει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος της διαδρομής, βοηθώντας τον ορειβάτη να βρει το δρόμο του ακόμα και κάτω από δυσμενείς συνθήκες.

Ο οδηγός Γκιώνα topoguide περιλαμβάνεται στην εφαρμογή topoguide Greece, στην ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας.

Για συσκευές Android, κατεβάστε την εφαρμογή topoguide Greece από το Play Store.

Για συσκευές iPhone και iPad κατεβάστε το Topoguide Greece από το App Store.

Η εφαρμογή topoguide Greece παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος της διαδρομής, καθώς και έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής.

Όλα τα σημεία ενδιαφέροντος που απεικονίζονται στο χάρτη αποτελούν διαδραστικές πηγές πληροφορίας της εφαρμογής: στο πεδίο, κάθε σημείο προβάλλεται αυτόματα στην οθόνη όταν το πλησιάζουμε και μας οδηγεί στο σχετικό λήμα του ψηφιακού οδηγού που περιέχεται στην εφαρμογή.