Ορειβασία στο Γράμμο

Ανάβαση στην Κορυφή 2520
μέσω Γκιστόβας

Η κορυφή 2520 (ή Τσούκα Πέτσικ, στη ντοπιολαλιά) είναι η ψηλότερη κορυφή του Γράμου και η τέταρτη ψηλότερη της Ελλάδας. Η πυραμίδα της στέκεται καταμεσής του μεγάλου πετάλου των κορυφών του ανατολικού Γράμου και μπορεί να προσπελαστεί από τέσσερις τουλάχιστον διαδρομές. Η διαδρομή που περιγράφουμε εδώ ξεκινά από το χωριό Γράμος, ανεβαίνει στη θέση Λεύκα (όπου φτάνει και ψηλό αυτοκίνητο), περνά από τη λίμνη Γκιστόβα και συνεχίζει μέσω της κορυφογραμμής έως την Κορυφή 2520.

Η ανάβαση ξεκινά από το χωριό Γράμος (τοπικά Γράμοστα) και ακολουθεί μια αλληλουχία από κτηνοτροφικά μονοπάτια μέχρι την περιοχή Λεύκα, όπου η διακλάδωση των δρόμων προς Μπαρούγκα και Φάγκου. Θα συνεχίσουμε μπροστά από πέτρινο εικονοστάσι και θα φτάσουμε σύντομα σε υψίπεδο με μικρές αλπικές λίμνες.

Το μεγαλύτερο μέρος του Γράμου καλύπτεται από αδιαπέρατα πετρώματα. Κάτω από τα χάδια των παγετώνων, διαμορφώθηκαν αλλεπάλληλα οροπέδια και λεκάνες, όπου φωλιάζουν πολλές μικρές και μεγαλύτερες λίμνες. Εδώ, ανάμεσα σε εκατομμύρια βιόλες, γεντιανές, κρόκους, πρίμουλες και άλλα είδη των υποαλπικών λιβαδιών, θα εντοπίσουμε ομάδες από νάρκισους και λίγα κόκκινα Geum coccineum. Το εντυπωσιακό Geum coccineum είναι είδος των βουνών της Βαλκανικής και της Βόρειας Ανατολίας και οι λιγοστές θέσεις στο Γράμο σηματοδοτούν το νότιο όριο της εξάπλωσής του στη Βαλκανική.

Συνεχίζουμε σε ομαλές πλαγιές. Για να φτάσουμε στη λεκάνη της λίμνης θα χρειαστεί μια μικρή κατάβαση. Η Γκιστόβα είναι η μεγαλύτερη και βαθύτερη από τις πολυάριθμες λίμνες του Γράμου και βρίσκεται στα 2350 μέτρα. Την άνοιξη, οι συμπαγείς μάζες του χιονιού μοιάζουν με μέτωπα αιώνιων πάγων. Από τη Γκιστόβα, θα πάρουμε την κόψη της κορυφογραμμής, πάνω στα σύνορα με την Αλβανία. Το πεδίο είναι απρόβλεπτο: πλαγιές, χιονούρες, βράχινες κόψεις, στείρες σάρες. Αφού περάσουμε την Ανώνυμη 2414 μ., φτάνουμε στη βόρεια ράχη της 2520 και ξεκινάμε την ανάβαση στην βραχώδη κόψη. Η επιλογή αυτή περιλαμβάνει λίγο ψευτοσκαρφάλωμα (ακολουθούμε τα σχετικά πυκνά κόκκινα σημάδια, υπάρχει και μια πιο εύκολη παραλλαγή, που ακολουθεί πιο βατό μονοπάτι στη δυτική όψη της κορυφής).

Στην κορυφή θα περάσουμε από σειρά οχυρώσεων του Εμφυλίου, ενώ κοντά στο τριγωνομετρικό διακρίνονται τα λείψανα μικρής, άλλοτε ξυλόστεγης, εκκλησίας της Παναγίας (σήμερα έχει μεταφερθεί στην κορυφή Γκέσος). Η κορυφή έχει άπλετη θέα στην Αλβανία και ανάλογο άνοιγμα προς την κοιλάδα της Γράμοστας. Για να επιστρέψουμε στο χωριό, θα πάρουμε το κτηνοτροφικό μονοπάτι από τα ομαλά λιβάδια του Φάγκου, βόρεια της κορυφής (δηλαδή θα ξανακατέβουμε τη βόρεια ράχη). Το μονοπάτι, καλά χαραγμένο από τα βοοειδή, διατρέχει τα μεγάλα λιβάδια του Φάγκου και καταλήγει στο λιβάδι που παραδόξως λέγεται Γκιστόβα (ή Λεβέντικο), όπου 2 μικρά τσιμεντένια καλύβια και μεγάλη πηγή. Από εδώ θα πάρουμε τον μακρύ δρόμο προς τη Λεύκα και από το εικονοστάσι θα κατέβουμε στο χωριό.

Η πορεία έχει μήκος 23.2 χλμ Το σκέλος της ανάβασης έχει μήκος 10.1 χλμ και μια θετική υψομετρική διαφορά γύρω στα 1400 μ., ενώ η κατάβαση είναι μακρύτερη: φτάνει στα 12.1 χλμ. (με μια ελάχιστα μεγαλύτερη υψομετρική διαφορά, αλλά ως κατηφόρα). Υπολογείστε γύρω στις 5 ώρες για την ανάβαση και άλλες 4 για την κατάβαση.

Σημειώστε ότι οι καιρικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητες και εξοπλιστείτε ανάλογα με την εποχή.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος