Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο

Ορειβασία στο Γράμμο

Χωριό Γράμος
ράχη Φαρμάκη
κορυφή Κιάφα
Περήφανο

Κείμενο: Κατερίνα Ζαγκαρέτου
Φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο
Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο
Κοντά στο ψηλότερο σημείο της κορυφής Φαρμάκη
(πατήστε για μεγέθυνση).

Η διαδρομή χωριό Γράμος-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο είναι μία από τις μεγαλύτερες και πιο περιπετειώδεις πορείες που μπορεί να κάνει κανείς στο Γράμο. Ουσιαστικά, αποτελεί τον περίπλου του νότιου βραχίονα του μεγάλου πετάλου των κορυφών του κεντρικού Γράμου. Όλη η πορεία ακολουθεί τον άξονα των συνεχόμενων κορυφογραμμών του βραχίονα και έχει συνεχή θέα στη μεγάλη λεκάνη της Γράμοστας και σε όλο το ανάγλυφο μιας ευρύτατης ζώνης που φτάνει μέχρι το Νεστόριο.

Από την ενοριακή εκκλησία του χωριού Γράμος (ή Γράμοστα), ανηφορίζουμε τον κτηνοτροφικό δρόμο προς τη ράχη Φαρμάκη. Χρησιμοποιούμε τις συντομεύσεις που έχουν χαράξει τα κοπάδια στα λιβάδια προκειμένου να κόψουμε δρόμο. Αφήνουμε το χωματόδρομο στον αυχένα ανάμεσα στη ράχη Φαρμάκη και τα υψώματα Φλάμπουρα.

Πάνω στον άξονα της ράχης ξεκινάει κτηνοτροφικό μονοπάτι που αποφεύγει μια μεγάλη συστάδα οξιές από τα δεξιά της. Το ακολουθούμε και φτάνουμε στην αρχή της ράχης, όπου αρχίζουν τα αλπικά λιβάδια. Σύντομα φτάνουμε σε εγκατάσταση κεραίας (αναμεταδότης σήματος ίντερνετ) και συνεχίζουμε πάνω στη ράχη μέχρι τη βάση της σκουρόχρωμης κορυφής Φαρμάκη (2142μ.).

Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο
Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο
Στην ένωση της ράχης Φαρμάκη με την Κιάφα
(πατήστε για μεγέθυνση).

Παρακάμπτουμε την κορυφή με μονοπάτι που κατευθύνεται στη βόρεια όψη της. Συνεχίζουμε την πορεία μας από την κορυφογραμμή μέχρι να φτάσουμε στη βάση του απόκρημνου όγκου της κορυφής Κιάφα. Ανηφορίζουμε την Α όψη της κορυφής Κιάφα με αχνό μονοπάτι που ελίσσεται ανάμεσα στα βράχια. Βγαίνουμε σε λιβάδι και καταλήγουμε στην κορυφή Κιάφα (2395μ.) περνώντας ανάμεσα από τα ερείπια ποικίλων οχυρώσεων του Εμφυλίου. Ανάμεσα στις οχυρώσεις αυτές βρίσκεται και ένα σαφέστερο ερείπιο που είναι ότι απέμεινε από μονόκλιτη εκκλησία.

Από την κορυφή Κιάφα θα κατέβουμε στο διάσελο της Κιάφας. Η κατάβαση αυτή είναι ιδιαίτερα απότομη και σε σαθρό πεδίο. Παρόλο που υπάρχουν αρκετά κόκκινα σημάδια, αυτά δεν είναι ορατά στην κατεύθυνση της κατάβασης. Ξεκινάμε την κατάβαση από το τριγωνομετρικό και εντοπίζουμε με δυσκολία τα σημάδια τα οποία κατευθύνονται με πλάγια κατεύθυνση προς τα δεξιά. Σύντομα εντοπίζουμε ίχνος μονοπατιού που κατηφορίζει έντονα προς τα αριστερά και φέρει σημάδια στην κατεύθυνση της ανάβασης. Κάνουμε ένα μεγάλο ελιγμό στην απότομη αυτή ζώνη και κατευθυνόμαστε προς τις χλοερές πλαγιές στα δεξιά μας. Η περισσότερο ομαλότερη αυτή ζώνη μας οδηγεί στο διάσελο της Κιάφας. Εδώ μπορούμε να ξεκουραστούμε σε πέτρινο παγκάκι που παλιότερα έφερε πινακίδα. Το διάσελο αυτό αποτελεί το ψηλότερο σημείο του κεντρικού μονοπατιού Γράμμοστας - Αετομηλίτσας.

Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο

Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο
Στις αιχμηρές κορυφές προς το Περήφανο
(πατήστε για μεγέθυνση).
Από εδώ θα ακολουθήσουμε πολύ εμφανές χωμάτινο μονοπάτι προς τις αιχμηρές κορυφές που δημιουργούν την ορεογραφική σύνδεση με το Περήφανο. Το μονοπάτι έχει μια αραιή σήμανση με κόκκινα σημάδια και περιτρέχει από τη Β πλευρά την κορυφή και συνδέεται με τον παλιό στρατιωτικό δρόμο που έρχεται από τον Γκέσο. Ακολουθώντας το δρομάκι αυτό φτάνουμε σύντομα στην κορυφή Περήφανο στα 2444μ.

Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο
Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο
Στο Περήφανο

Η διαδρομή έχει σήμανση μόνο τοπικά, στην κατάβαση από την κορυφή Κιάφα έως το διάσελο Κιάφας και από το διάσελο Κιάφας έως τη βάση του Περήφανου.

Από το χωριό Γράμος μέχρι το Περήφανο, η πορεία μας έχει μήκος 12.3 χλμ. και μπορεί να γίνει σε 6-7 ώρες.

topoguide Greece

Οδηγός του Γράμμου

topoguide Greece
Η διαδρομή Γράμοστα-ράχη Φαρμάκη-Κιάφα-Περήφανο περιλαμβάνεται στον οδηγό Γράμμος topoguide.

Ο οδηγός Γράμμος topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Ο Γράμμος περιλαμβάνεται στην ομάδα της Βόρειας Ελλάδας. Αποκτήστε τον οδηγό του Γράμμου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Γράμμος topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Γράμμου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Βόρειας Ελλάδας.

Ο οδηγός παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος της διαδρομής, καθώς και έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής του Γράμμου.

Όλα τα σημεία ενδιαφέροντος που απεικονίζονται στο χάρτη αποτελούν διαδραστικές πηγές πληροφορίας του οδηγού: στο πεδίο, κάθε σημείο προβάλλεται αυτόματα στην οθόνη όταν το πλησιάζουμε και μας οδηγεί στο σχετικό λήμα του ψηφιακού οδηγού που περιέχεται στην εφαρμογή.