Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα

Ορειβασία στο Γράμμο

Διαδρομή Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα

Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα
Η ενοριακή εκκλησία στο Γιαννοχώρι
(πατήστε για μεγέθυνση).

Λίγες από τις συνδέσεις ανάμεσα στα χωριά του Γράμου και τις παλιές περιφέρειές τους έχουν μείνει ενεργές στις μέρες μας, κυρίως λόγω της εγκατάλειψης των αγροτικών δροαστηριοτήτων επί δεκαετίες. Παράλληλα, το δασικό οδικό δίκτυο, αν και περιορισμένο, απορρόφησε όλο το φόρτο μετακίνησης ζώων και ανθρώπων, με αποτέλεσμα τα μονοπάτια να κλείσουν και να ξεχαστούν.

Άλλα μονοπάτια εντάχθηκαν σε έργα υποδομής, όπως υδραγωγεία, και έτσι είναι ακόμα και σήμερα σαφή και βατά. Μια τέτοια περίπτωση είναι η διαδρομή από το Γιαννοχώρι στην κορυφή Αλεβίτσα, μια σύντομη αλλά ευχάριστη πορεία πάνω στο παλιό μονοπάτι και σε εγκαταλελειμένους χωματόδρομους.

Από το παρόδιο τμήμα του Γιαννοχωρίου, ανεβαίνουμε με μικρό χωματόδρομο στη μεγάλη ενοριακή εκκλησία του χωριού. Μετά το τελευταίο σπίτι συνεχίζουμε σε καλό χωματόδρομο, που τον αφήνουμε σύντομα σε εικονοστάσι, για να πάρουμε τον παλιό και στο μεγαλύτερο μήκος του κατεστραμμένο χωματόδρομο που ανεβαίνει προς την Αλεβίτσα. Το παλιό αυτό δρομάκι περνά κοντά από τη μεγάλη ρεματιά, όπου ελισσόταν το παλιό μονοπάτι από το Γιαννοχώρι προς την Αλεβίτσα και από εκεί προς την Καλή Βρύση ή το Νεστόριο. Το μονοπάτι αυτό, γνωστό ως Σκάλα Γιαννοχωρίου, έχει παρακαμφεί από τον κατεστραμμένο χωματόδρομο, παραμένει ωστόσο βατό και πλήρως σημαδεμένο.

Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα
Εντοπίζοντας το παλιό μονοπάτι στη ρίζα της βραχώδους πλαγιάς

Μετά ένα δεύτερο εικονοστάσι, ο χωματόδρομος διαγράφει μία ανοιχτή καμπή στη βάση μιας ράχης φλύσχη. Λίγο μετά τον άξονα της ράχης βρίσκουμε την αρχή του παλιού μονοπατιού, που διατηρείται καθαρό και βατό. Στο πάνω μέρος της ρεματιάς δρασκελίζουμε μια βράχινη ράμπα και τέμνουμε το χωματόδρομο, για να τον συναντήσουμε λίγο πιο πάνω και τελικά να τον ακολουθήσουε. Συνεχίζουμε με ελιγμούς στη ράχη, στα πρανή της οποίας συναντάμε πολλά φυτά των βραχωδών βιοτόπων και ανάμεσά τους το σπάνιο Onosma pygmaeum.

Σύντομα βγαίνουμε σε μεγάλο λιβάδι όπου συναντάμε έναν πλατύτερο χωματόδρομο και τον ακολουθούμε ανηφορικά. Κατά μήκος του χωματόδρομου αυτού θα δούμε τις αναβλύσεις που τροφοδοτούν το υδραγωγείο του Γιαννοχωρίου. Μέχρι εδώ το τοπίο είναι σε μεγάλο βαθμό γυμνό λόγω της φύσης του πετρώματος και με υπέροχη θέα στις κοιλάδες του Αλιάκμονα.

Λίγο ψηλότερα, στο τέλος του μεγάλου λιβαδιού, συναντάμε έναν πιο κεντρικό χωματόδρομο. Στο τμήμα αυτό έχουμε ήδη μπει στη ζώνη της οξιάς και διασχίζουμε πυκνές ή αραιές ζώνες. Η χλωρίδα της περιοχής φιλοξενεί πολλά είδη που αναζητούν υγρές τοποθεσίες, όπως οι ορχιδέες των λιβαδιών.

Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα
Στα αμπρί και τα χαρακώματα της Αλεβίτσας

Με τον χωματόδρομο αυτόν θα φτάσουμε σε μια ακόμα διακλάδωση, όπου θα δούμε σχετικά μεγάλες αλλά ερειπωμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις του 2ου ΠΠ. Καταλήγουμε στην κορυφή Αλεβίτσα όπου οχυρωματικά έργα και φυλάκιο του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου.

Πάνω στο πλάτωμα της κορυφής, που είναι εν μέρει τεχνητό, διακρίνονται εκτεταμένα οχυρωματικά έργα της περιόδου του Εμφυλίου, αλλά κυρίως της πρώτης μετά τον πόλεμο δεκαετίας, όπως φαίνεται από τα υλικά και τις τεχνικές.

Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα
Το όρυγμα ανάμεσα στην κορυφή και τον ώμο της Αλεβίτσας

Όλη η στέψη, αλλά και οι πλαγιές του λόφου, είναι κατασκαμμένες και φαίνεται ότι υπήρχε ένα δαιδαλώδες δίκτυο επικοινωνούντων χαρακωμάτων, αποθηκών πυρομαχικών και χώρων διαμονής.

Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα
Στο φυσικό παρατηρητήριο της Αλεβίτσας
(πατήστε για μεγέθυνση).

Στο τελευταίο αυτό τμήμα υπάρχουν μικρές συντομεύσεις που χρησιμοποιούν παλιά μονοπάτια. Αν και οι συντομεύσεις αυτές είναι καθαρές και βατές, είναι πιο ενδιαφέρουσες σε μια γρήγορη κατάβαση, παρά στην ανάβαση.

Σήμανση

Πινακίδες και σημάδια

Πεζοπορία στο Γράμο: Διαδρομή Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα

Η διαδρομή έχει πολύ καλή σήμανση με άφθονα μεταλλικά σημάδια στα δέντρα. Το σύμβολο της διαδρομής είναι μπλε τετράγωνο σε λευκό φόντο με διαστάσεις 15Χ15 εκ.

Πέραν των επιβεβαιωτικών σημαδιών, η επισήμανση περιλαμβάνει δύο πινακίδες διαδρομής στην αρχή και το τέλος της πορείας, καθώς και αρκετές πινακίδες κατεύθυνσης.

Η πινακίδα των διαδρομών της περιοχής έχει τοποθετηθεί στην πάνω πλατεία του Νεστορίου.

Επισημάνσεις και χρήσιμα

Βατότητα και δυσκολία

Το πρώτο τμήμα μονοπατιού, μέσα στη ρεματιά, είναι κάπως απότομο.

Σε περίπτωση βροχής, η ρεματιά μπορεί να κατεβάσει αρκετό νερό και να γίνει επικίνδυνη. Σε τέτοιες συνθήκες, είναι προτιμότερο να πάρουμε το χαλασμένο δρόμο.

Από το Γιαννοχώρι μέχρι την κορυφή Αλεβίτσα, η πορεία έχει μήκος 5.1 χλμ. και μπορεί να γίνει σε 2ω30. Υπολογίστε 1ω30 για την κατάβαση.

Νερό θα βρούμε περιστασιακά στην υπερχείλιση της υδρομάστευσης του παλιού υδραγωγείου και σε μια παλιά ποτίστρα ψηλότερα. Και τα δύο σημεία υδροληψίας παρέχουν νερό αμφίβολης ποιότητας και καλό είναι να αποφεύγονται.

Φύση

Onosma pygmaeum

Το Onosma pygmaeum είναι σπάνιο μέλος του μεγάλου γένους των Onosma. Πρόκειται για φυτά που προτιμούν πετρώδη και ξηρά εδάφη και τα συναντάμε συχνά σε βραχώδη πρανή δρόμων.

Το Onosma pygmaeum είναι ενδημικό της Ελλάδας και το συναντάμε μόνο στα βουνά της Βόρειας Πίνδου. Περισσότερα στο κεφάλαιο Το γένος Onosma.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

Οδηγός του Γράμμου

Η διαδρομή Γιαννοχώρι-Αλεβίτσα περιλαμβάνεται στον οδηγό Γράμμος topoguide.

Ο οδηγός Γράμμος topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Ο Γράμμος περιλαμβάνεται στην ομάδα της Βόρειας Ελλάδας. Αποκτήστε τον οδηγό του Γράμμου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Γράμμος topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Γράμμου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Βόρειας Ελλάδας.

Ο οδηγός παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος της διαδρομής, καθώς και έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής του Γράμμου.

Όλα τα σημεία ενδιαφέροντος που απεικονίζονται στο χάρτη αποτελούν διαδραστικές πηγές πληροφορίας του οδηγού: στο πεδίο, κάθε σημείο προβάλλεται αυτόματα στην οθόνη όταν το πλησιάζουμε και μας οδηγεί στο σχετικό λήμα του ψηφιακού οδηγού που περιέχεται στην εφαρμογή.