Βλάστηση του Ε.Π. Αμβρακικού

Η βλάστηση του Αμβρακικού είναι εξαιρετικά ποικίλη, αντανακλώντας το μεγάλο αριθμό διακριτών περιβαλλοντικών καταστάσεων. Παρόλο που οι περισσότεροι τύποι βλάστησης εμφανίζουν μικρό αριθμό χλωριδικών ειδών, είναι περιοχές μεγάλης οικολογικής αξίας καθότι παρέχουν τις συνθήκες για τη διαβίωση, την αναπαραγωγή ή την καταφυγή ενός ευρέως φάσματος οργανισμών.

Οι θαμνώνες

Οι περιβάλλοντες λόφοι (όπως το Μαυροβούνι 329 μ. και ο λόφος της Σαλαώρας ή Αυγό 89 μ., αλλά και ο λοφίσκος στο Σακουλέτσι της Κορωνησίας) καλύπτονται από διασπασμένους θαμνώνες αείφυλλων, όπου κυριαρχεί το Πουρνάρι (Quercus coccifera) και συνυπάρχουν άλλα δέντρα και μεγάλοι και μικροί θάμνοι. Κατά τόπους διατηρούνται συστάδες φυλλοβόλων δρυών (κυρίως Quercus pubescens και Quercus frainetto).

Τα παραποτάμια δάση

Σε πολλές περιοχές διασώζονται τμήματα των παλιών παραποτάμιων δασών. Χαρακτηριστικό είναι το παραποτάμιο δάσος του Αγίου Βαρνάβα, όπου κυριαρχούν οι νερόφραξοι (Fraxinus angustifolia), μαζί με αιωνόβια πλατάνια (Platanus orientalis), φτελιές (Ulmus minor), ασημόλευκες (Populus alba) και ασημοϊτιές (Salix alba). Τα ίδια είδη επικρατούν και στο δάσος κατά μήκος του κάτω ρου του Λούρου, όπου οι όχθες, αν και τεχνητά σταθεροποιημένες, και ο άμεσος περίγυρός τους καλύπτονται από πυκνό δάσος που στέγει έναν αδιαπέραστο υπόροφο με λυγαριές (Vitex agnus-castus), αγριοτριανταφυλλιές (Rosa sp.), βάτα (Rubus sp.) και θηριώδεις σαμπούκους (Sambucus ebulus).

Στις συμβολές των ποταμών με τις λιμνοθάλασσες αναπτύσσονται συστάδες από μεγάλους θάμνους και υγρόφιλα είδη δέντρων, κυρίως αρμυρίκια (Tamarix parviflora), λυγαριές (Vitex agnus-castus), περιπλοκάδες (Periploca graeca) και βούρλα (Juncus acutus).

Οι καλαμιώνες

Στους βάλτους και τις ρηχές λίμνες γλυκού νερού, ο εκτενέστερος τύπος βλάστησης είναι οι καλαμιώνες από το κοινό Καλάμι (Phragmites australis), που κυριαρχεί στις ζώνες με λασπώδες υπόβαθρο. Αν και το καλάμι εμποδίζει την ανάπτυξη άλλων ειδών, σε τόπους με πιο πετρώδες έδαφος έχουμε έντονη παρουσία ή και κυριαρχία ψηλών βούρλων των ειδών Juncus maritimus και Juncus acutus. Ο μεγαλύτερος καλαμιώνας της περιοχής είναι στον άνω λοβό της Ροδιάς, ενώ παρόμοια σύνθεση έχουν και οι καλαμιώνες στο Ψαθοτόπι και το Φιδόκαστρο, οι οποίοι ωστόσο περιβάλλονται από στερεότερα εδάφη που καλύπτονται από πυκνές αποικίες των ειδών Butomus umbellatus, Alisma lanceolatum και Alisma plantago–aquatica.

Στα κανάλια κυριαρχεί η Καλαμιά (Arundo donax), συχνά συνοδευόμενη από δεντροστοιχίες με λεύκες, ιτιές και λυγαριές.

Τα αλατούχα έλη

Στην παραλίμνια ζώνη σχηματίζονται αλληλλουχίες λασπότοπων (mudflats) και αμμωδών ζωνών, που είτε κατακλύζονται περιοδικά από το νερό των λιμνοθαλασσών είτε ανήκουν σε απομονωμένα αλατούχα έλη. Εκεί θα βρούμε θαμνόμορφα αλόφυτα, όπως τα Salicornia perennis, Salicornia fruticosa, Halocnemum strobilaceum και Arthrocaulon macrostachyum. Σε αμμώδεις εκτάσεις συναντάμε είδη με ωραία ανθάκια, όπως τα Frankenietea pulnerulentae, Saginetea maritimae και την αλονιτρόφιλη Ρόκα της θάλασσας (Cakile maritima), ή και είδη χωρίς εμφανή άνθη, όπως τη Salsola kali, το Atriplex tatarica και το κοινότατο αμμόφιλο Γαλανάγκαθο (Eryngium maritimum).

Στέπες & αλμυρόβαλτοι στα Παλιοκόπρια

Ένας απο τους πιο χαρακτηριστικούς τύπους βλάστησης του Αμβρακικού εκτείνεται στο τετράπλευρο ανάμεσα στις εκβολές του Άραχθου και τα έλη Φιδόκαστρο και Ψαθοτόπι, την παράκτια ζώνη από το Πλατανάκι έως την Κόφτρα-Παλιομπούκα και το Κομμένο. Πίσω από αμμοχαλικώδη ακτή με ευκαλύπτους και αρμυρίκια, ακολουθεί μια λασπώδης ζώνη που καλύπτεται με διάσπαρτες αποικίες από αρμυρήθρες (Salicornia europaea). Αμέσως πιο εσωτερικά εκτείνεται ένα μωσαϊκό βάλτων (που οριοθετούνται από συστάδες βούρλων, Juncus sp.) και εκτάσεων που το μεγαλύτερο μέρος του έτους είναι στεγνές και έχουν αραιή κάλυψη από θαμνώδεις μορφές διαφόρων ειδών που λέγονται αρμύρες (φυτά των των γενών Arthrocnemum και Halocnemum).

Ακόμα πιο εσωτερικά, απλώνονται αλμυρόβαλτοι και στεπώδης βλάστηση, πάνω σε αργιλικά εδάφη με υψηλή αλατότητα, κατά τόπους υγρά, ύφυγρα, λασπώδη ή και εντελώς ξηρά, καλυμένα αλλού με αρμύρες και αλλού με αγκάθια, θαμνίσκους από Limonium και αραιά αρμυρίκια. Η περιοχή αυτή, που ο πυρήνας της λέγεται Παλιοκόπρια, αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες ενιαίες εκτάσεις αυτού του τύπου οικοτόπου στην Ελλάδα.

Οι λουρονησίδες

Μια ακόμα ιδιαίτερη μορφή βλάστησης είναι τα ψαμμοφυτικά είδη που συναντάμε στις πολυάριθμες λουρονησίδες και τις μικρές αμμώδεις ακτές που τις περιβάλλουν. Οι φυσικές λουρονησίδες του Αμβρακικού αποτελούνται από αργιλώδη υλικά που περιβάλλουν έναν πυρήνα από κελύφη οστρακοφόρων μαλακίων.

Τα κανάλια

Καθότι τα κανάλια του Αμβρακικού κατασκευάστηκαν πριν αρκετές δεκαετίες, οι όχθες τους έχουν σταθεροποιηθεί πλήρως και έχουν αποικιστεί με ψηλή παρόχθια βλάστηση από λεύκες, ιτιές, λυγαριές, καλαμιές και άλλα υδρόφιλα είδη.