Περιήγηση στο Εθνικό Πάρκο Αμβρακικού
Λιμνοθάλασσα Άγριλος

Εισαγωγή στον Άγριλο

Η λιμνοθάλασσα Άγριλος καταλαμβάνει την έκταση ανάμεσα στην Κόπραινα και το παραθαλάσσιο χωριό Μενίδι και αναπτύσσεται ανάμεσα σε μια στενή παράκτια αμμολουρίδα και τον προσχωσιγενή κάμπο Άγριλος. Ο μεγάλος και εύφορος αυτός κάμπος οφείλει τη γένεσή και κυρίως τον πλούτο του στα φερτά υλικά του Άνινου, του κοινού τμήματος των μικρών ποταμών Μεγδέμη και Κατσούλη, που συγκεντρώνουν τις απορροές μιας μεγάλης ημιορεινής λεκάνης ανάμεσα στη Φλωριάδα, την Καστριώτισα και τη μονή Ρέθα.

Ο Άγριλος επικοινωνεί με τη θάλασσα με τρεις μπούκες, που μοιράζονται το μήκος του ανοιχτού τόξου που διαγράφει η αμμολουρίδα φραγής (περίπου 3 χλμ). Τα νερά του κόλπου στην περιοχή είναι από μετρίως αβαθή (περιοχή Μενιδίου) έως αβαθή (ανατολικό άκρο Κόπραινας). Η αμμολουρίδα αποτελεί μέρος των τουριστικών παραλιών του Μενιδίου.

Η λιμνοθάλασσα είναι μάλλον ρηχή (μέσο βάθος 0.3 μ και μέγιστη τιμή 1 μ.), έχει απλή δομή και περιβάλλεται από ελώδεις εκτάσεις και καλαμιώνες.

Στην αμμολουρίδα φραγής, στις λίγες λουρονησίδες στο εσωτερικό της λιμνοθάλασσας, και κυρίως στην περίμετρο του υγροτόπου θάλλουν μεγάλες συστάδες από θαμνώδη και δενδρώδη αρμυρίκια, σχίνα και άλλα υγρόφιλα είδη. Στο περίγραμμα των εσωτερικών λεκανών αναπτύσσονται νιτρόφιλα χλωροφύκη, που καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις, ενώ γύρω από τις μπούκες κυριαρχούν φυτικά είδη των εκβολών (με πιο εμφανές το Ranunculus peltatus).

Η δυτική μπούκα εξυπηρετεί το εγγύς και το κεντρικό τμήμα του διβαριού, που το εκμεταλλεύεται ο τοπικός αλιευτικός συνεταιρισμός. Η ανατολική ζώνη του Άγριλου είναι περισσότερο βαλτώδης.

Η Κούλια του Άγριλου

Σε αποσταση 1 περίπου χλμ από το Μενίδι, πάνω στο δρόμο προς τις Συκιές και δίπλα σε αγροικία, σώζεται σε κακή κατάσταση ένα από τα οθωμανικά μεθοριακά φυλάκια της ελληνοτουρκικής οριογραμμής της περιόδου 1832-1881.

Η συγκεκριμένη κούλια ακολουθεί το τυπικό σχέδιο των οχυρώσεων που ανέπτυξαν οι Τούρκοι κατά μήκος της συνοριακής γραμμής Αμβρακικός-Σπερχειός, κυρίως στα δυτικά. Τα κτίσματα αυτά κατασκευάστηκαν από το 1832 έως το 1860 και αποτελούντο από ένα διόρωφο κυλινδρικό σώμα που περιλάμβανε την πυριτιδαποθήκη, κορυφωνόταν σε επάλξεις με τυφεκιοθυρίδες και ανοίγματα μεγαλύτερου πυροβόλου και καλυπτόταν από θολωτή στέγη. Κοντά στην κούλια υπήρχε πάντα πηγάδι.

Με την συνθήκη του 1878 και την προσάρτηση της ΝΑ Ηπείρου στην Ελλάδα, τα οθωμανικά φυλάκια του Αμβρακικού (Άγριλου, Κορωνησίας, Λασκάρας) εγκαταλείφθηκαν.

Παρατήρηση πουλιών στον Άγριλο

Παρόλη την γειτνίαση του υγρότοπου με το τουριστικό Μενίδι και την εγγύτητα των χωριών Άγριλος και Συκιές, που έχουν έντονη αγροτική δραστηριότητα, η λιμνοθάλασσα διατηρεί ένα μεγάλο αδιατάρακτο πυρήνα και αποτελεί ιδεώδες καταφύγιο για πολλά είδη παρυδάτιων και ορισμένων υδρόβιων πουλιών.

Συνηθέστερες παρουσίες είναι οι τρεις μεγάλοι ερωδιοί, τα παρυδάτια της ακτής και της παλιρροιακής ζώνης, όπως οι σφυριχτές, τα κοινά παρυδάτια, όπως οι τρύγγες και οι τουρλίδες, τα μικρά θαλασσοπούλια και τα κοινά αρπακτικά του κάμπου. Στην περιοχή κυνηγούν και όλα τα είδη αρπακτικών, γλάρων και γλαρονιών που αναφέρονται στην ενότητα της Κόπραινας.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος