Περιήγηση στο Εθνικό Πάρκο Αμβρακικού
Η χερσαία πύλη του Αμβρακικού

Η μικρή κοιλάδα της Αμφιλοχίας είναι η δυτική απόλήξη μιας ύφεσης που εκτείνεται ανάμεσα στις λοφοσειρές του Βάλτου και τα Ακαρνανικά Όρη. Η ύφεση αυτή, όπως και μια ακριβώς παράλληλη στα νότια, εκκινώντας από τη λεκάνη του Αιτωλικού, φιλοξενεί τις μικρές λίμνες του Αγρινίου (Οζερός, Αμβρακία, Λισιμαχεία) και καταλήγει στον Αμβρακικό κόλπο, που και αυτός με τη σειρά του συνδέεται με το Ιόνιο.

Μακροσκοπικά, αυτές οι υφέσεις και οι λίμνες αποτελούν ένα φυσικό διάδρομο ανάμεσα στα δύο μεγάλα συμπλέγματα λιμνοθαλασσών, του Μεσολογγίου-Αιτωλικού και του Αμβρακικού, και έτσι συνθέτουν το μεγαλύτερο υγροτοπικό σύστημα της Μεσογείου.

Η Αμφιλοχία είναι κτισμένη πάνω στο μυχό ενός υπήνεμου όρμου, μέσα στο ευρύτερο άνοιγμα του Αμβρακικού και κάτω από την προστασία ψηλών και απόκρημνων ορεινών όγκων. Η εξέχουσα αυτή θέση τιμήθηκε με συνεχή κατοίκηση από την απώτερη αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Στην αρχαιότητα, η πόλη που συγκροτήθηκε στην κοιλάδα λεγόταν Λιμναία και άφησε πολλά ίχνη της ακμής της στους γύρω λόφους, ανάμεσα στα οποία και την ακρόπολή της.

Η σημερινή κωμόπολη διατηρεί αρκετά σημάδια της εποχής της λάμψης της, όταν λειτούργησε ως διάμεσος της αγροτικής οικονομίας των γύρω οικισμών και της ιδιαίτερης παράδοσης ενός προθαλάμου του πελάγους. Με την οδική παράκαμψη που της χάρισε ο νεότερος αυτοκινητόδρομος, η Αμφιλοχία ξαναγύρισε στην ήσυχη ζωή των παλιών κεφαλοχωριών.

Η άγρια ζωή γύρω από την Αμφιλοχία περιορίζεται στα είδη που μπόρεσαν να συγκατοικήσουν με τον άνθρωπο, μέσα σε ένα ορεινό τοπίο που σταδιακά μετατράπηκε σε πετρότοπους, συν τα είδη που συντηρεί μια άγρια και βραχώδης παράκτια ζώνη. Τα πουλιά που θα συναντήσουμε εδώ, όπως και στο μεγαλύτερο μέρος της νότιας πλευράς του Αμβρακικού, είναι τα συνήθη είδη της ακτής, μαζί με πουλιά των θαμνώνων και αρπακτικά του μικρού υψομέτρου.

Ήδη στο λιμάνι θα δούμε λαγγόνες, κορμοράνους και πολλά είδη γλάρων, ενώ στο χώρο ανάμεσα στις δεντροστοιχίες και τα βράχινα μέτωπα που πλαισιώνουν τον παλιό δρόμο θα εντοπίσουμε τα σχετικά είδη, όπως ο Βραχοτσομπανάκος, οι βουνοσταχτάρες, ο μεσαίος δρυοκολάπτης κλπ.

Στο βορινό άκρο της ζώνης της Αμφιλοχίας, ακριβώς μετά το κανάλι εκτροπής του Ξηρορέματος, αρχίζει η μεγάλη υγροτοπική ζώνη από τα έλη της Μπούκας μέχρι τη λιμνοθάλασσα του Κατάφουρκου, που συνέχεται με τη μεγάλη λιμνοθάλασσα του Άγριλου. Η περιοχή αυτή παρουσιάζεται αναλυτικότερα στα σχετικά κεφάλαια Μπούκα-Κατάφουρκο και Λιμνοθάλασσα Άγριλος.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος