Περιήγηση στο Εθνικό Πάρκο Αμβρακικού
Λιμνοθάλασσες Μπούκας και Κατάφουρκου

Λιμνοθάλασσα Μπούκας

Το υγροτοπικό σύστημα των χερσαίων και ελωδών πεδίων και λιμνοθαλασσών της Μπούκας καταλαμβάνει μια έκταση περίπου 2740 στρεμμάτων στα βόρεια του όρμου της Αμφιλοχίας. Παρόλο που στο παρελθόν η περιοχή του υγρότοπου έχει υποστεί αρκετές παρεμβάσεις και εξακολουθεί να δέχεται κάποιες πιέσεις, ωστόσο αποτελεί το λιγότερο διαταραγμένο τμήμα μιας μεγάλης ενότητας που έχει αποδοθεί στη γεωργία.

Η περιοχή του υγρότοπου φιλοξενεί κτηνοτροφικές μονάδες, καλλιέργειες και μια άτονη αλλά διάσπαρτη οικοδομική δραστηριότητα που σταδιακά διεκδικεί εκτάσεις από τα έλη. Παράλληλα, για μη προφανείς λόγους, εξακολουθούν να υπάρχουν περεμβάσεις που μεταβάλλουν την επικοινωνία των υδάτινων σωμάτων με τη θάλασσα, με τη μορφή απλών χωματουργικών έργων. Γενικά, τα φυσικά χαρακτηριστικά και το περιβαλλοντικό προφίλ του συμπλέγματος αλιπέδων, ελών και λιμνοθαλασσών της Μπούκας (όπως και του Κατάφουρκου, όπως θα δούμε πιο κάτω) εμφανίζεται εξασθενισμένο.

Τοπιολογικά, ο υγρότοπος της Μπούκας αποτελείται από μια σειρά λεκάνες αρνητικού υψομέτρου, που απλώνονται ανάμεσα σε μια χαμηλή παράκτια ανύψωση και μια μεγάλη ενότητα εντατικής γεωργίας. Μόνο ένα τμήμα τα νότια συνορεύει με ένα λοφίσκο, που εμφανίζει τυπικό ημιφυσικό μεσογειακό περιβάλλον. Παράλληλα, χάρη σε ένα παράκτιο μέτωπο ψηλής μακκίας, οι λεκάνες δεν είναι ορατές από την ακτή, ενώ παραμένουν δύσκολα προσπελάσιμες και από τη χέρσο.

Οι λεκάνες επικοινωνούν υδρολογικά μεταξύ τους, κυρίως μέσα απο ένα πλέγμα παλιών καναλιών που αναστωμόνονται εσωτερικά. Χάρη στα κανάλια αυτά και ένα μωσαϊκό νησίδων και ρηχών θέσεων, ο υγρότοπος εμφανίζει εντυπωσιακή πολυπλοκότητα, καθώς και ένα μεγάλο απροσπέλαστο πυρήνα.

Λιμνοθάλασσα Κατάφουρκου

Ο υγρότοπος του Κατάφουρκου χαρακτηρίζεται από μια κατάσταση ενδιάμεση του τύπου της λιμνοθάλασσας και των παράκτιων ελών. Η έκταση που καλύπτεται με νερά φτάνει τα 1000 στρέμματα και περιβάλλεται από καλλιέργειες και από τη ζώνη επέκτασης του παραθαλάσσιου χωριού Μπούκα, που σταδιακά επιχώνουν τμήματα του έλους. Το μέσο βάθος των νερών είναι 20 εκ. Ο υγρότοπος διαχωρίζεται από τη θάλασσα με την πλατιά αμμοχαλικώδη παραλία, που έχει μήκος περίπου 1.7 χλμ. Ο υγρότοπος έχει σημαντική εισροή γλυκού νερού, καθώς τέμνεται από το μικρό ποτάμι Κρικελιώτης, που εκβάλλει στην τοποθεσία Αράπης.

Τα πουλιά στις λιμνοθάλασσες Μπούκας και Κατάφουρκου

Οι δυσπρόσιτοι και σχετικά ήσυχοι πυρήνες των δυο λιμνοθαλασσών προσελκύουν πουλιά από την Κόπραινα και τον Άγριλο που έρχονται εδώ για να συμπληρώσουν τις πηγές τροφής. Οι συνηθέστεροι επισκέπτες είναι οι τρεις κοινοί ερωδιοί (σταχτο-, αργυρο- και λευκο-τσικνιάς), οι μαχητές, οι λασπότρυγγες, οι κοκκινοσκέληδες, οι πρασινοσκέληδες και οι τουρλίδες. Από τα παπιά, πάγιες φαίνεται να είναι οι πρασινοκέφαλες πάπιες, ενώ πποραδικά φτάνουν εδώ και λίγες βαλτόπαπιες και κιρκίρια.

Την ακτή περιδιαβαίνουν ακτίτες, ποταμοσφυριχτές, θαλασσοσφυριχτές, λασποσκαλίδρες, νανοσκαλίδρες και λίγες λευκοσκαλίδρες, ενώ περιστασιακά εμφανίζονται στρειδοφάγοι, χαλικοκυλιστές, κορμοράνοι και λαγγόνες. Τα αρπακτικά εκπροσωπούνται κυρίως από καλαμόκιρκους, αλλά και βραχοκιρκίνεζα και γερακίνες που περιπολούν στην ευρύτερη περιοχή. Το καλοκαίρι ο Γκιώνης συμπληρώνει τις εδραίες κουκουβάγιες.

Στους καλαμιώνες ζουν ψευταηδόνια, τριλιστές, ποταμίδες και φυλλοσκόποι. Τέλος, στους γύρω χαμηλούς λόφους θα βρούμε την τυπική ποικιλία στρουθιόμορφων των φρυγάνων και της χαμηλής μακκίας.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος