Κυριάκι-Ελικώνας

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Η διαδρομή από το Κυριάκι στο χωριό Ελικώνας (παλιά Ζερίκι) είναι μια σχετικά σύντομη και μάλλον εύκολη πορεία 7.5 χλμ, που ακολουθεί το παλιό μονοπάτι σύνδεσης των δύο χωριών. Το μονοπάτι ανηφορίζει ομαλά μέχρι τα λιβάδια Ρόνιες και μετά διατρέχει μια ζώνη ελατοδάσους για να κατέβει τελικά στην πόλγη του Ζερικιού. Η διαδρομή συνιστά ένα ημερήσιο σκέλος του Εθνικού Μονοπατιού Ο22.

Ξεκινάμε από το Κυριάκι και ακολουθούμε τον κεντρικό άσφαλτο προς το χωριό Ελικώνας. Αφήνουμε τον πλατύ αυτόν άσφαλτο μετά από 2.2 χλμ για να πιάσουμε δασικό δρόμο που ανηφορίζει προς τις Ρόνιες.

Οι Ρόνιες είναι μια σειρά λεκάνες, κατά μήκος μιας ύφεσης στα ΒΔ της Μεγάλης Λούτσας, που προσδιορίζονται υψομετρικά ως Κάτω και Πάνω. Αν και δεν μπορούν να θεωρηθούν καθεαυτό δολίνες, επειδή απορρέουν στα κατάντη, η καρστικές διαδικασίες έχουν συμβάλλει στη διαμόρφωσή τους. Στα επιμήκη αυτά λιβάδια διακρίνονται ακόμα οι παλιές πεζούλες, που δείχνουν την τελευταία χρήση του πόρου. Σήμερα οι Ρόνιες είναι τμήμα ενός πρακτικά έρημου κτηνοτροφικού πεδίου. Τοπιογραφικά, σηματοδοτούν το πιο χαμηλό πέρασμα του παλιού μονοπατιού ανάμεσα στο Κυριάκι και το Ζερίκι. Μετά τις Πάνω Ρόνιες, μπαίνουμε σε ένα πολύ διαφορετικό πεδίο, βραχώδες και με πολύ φτωχά εδάφη, όπως φαίνεται και από τα υπερήλικα και στρεβλά άτομα του ελατοδάσους. Το μονοπάτι χάνει σταδιακά ύψος μέσα στο κλειστό αυτό τοπίο, επιφυλάσσοντας και μεγάλα τμήματα οριζόντιας ή ελαφρά ανηφορικής πορείας. Περνάμε τη διακλάδωση προς Προφήτη Ηλία και Μπομπόκο και αρχίζουμε την κάθοδο προς την πόλγη του Ζερικίου.

Τα πρώτα σπίτια προβάλλουν ξαφνικά, ακριβώς στη βάση μιας μικρής κοιλάδας με παλιές πεζούλες. Το χωριό αποκαλύπτεται όταν φτάσουμε πλέον στον άσφαλτο. Το χωριό Ελικώνας, που οι ντόπιοι εξακολουθούν να αποκαλούν με το παλιό όνομά του, Ζερίκι, για να μην το μπερδεύουν με το βουνό, είναι ένα μικρό χωριό, χαμένο ανάμεσα στις ζώνες επιρροής του Κυριακίου, που μεταπολεμικά προσανατολίστηκε προς τους βωξίτες, και της Λιβαδιάς, που τράβηξε τη δική της πορεία του τοπικού κέντρου απορροφώντας μάλλον τα δορυφορικά χωριά παρά ενισχύοντάς τα.

Έτσι το Ζερίκι είναι από τα χωριά που τροφοδότησαν την ανάπτυξη - ή μάλλον την επιβίωση - των ισχυρότερων οικισμών, χάνοντας σταδιακά όλη την ικμάδά του και στη φάση επανεκκίνησης της ορεινής ζώνης - κάπου στη δεκαετία του 1980 - βρέθηκε σχεδόν έρημο και ερειπωμένο. Σήμερα, σχεδόν όλο το οικιστικό απόθεμά του έχει ανανεωθεί και το καλοκαίρι η λεκάνη του αντιβουεί ξανά από τα κλαρίνα. Το χειμώνα, οι βροχές πλυμμηρίζουν πάντα τη μεγάλη πόλγη, ξαναδίνοντάς της την παλιά εικόνα της - λείπει βέβαια η απρόσμενη βάρκα που μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα εξασφάλιζε τη χειμερινή διάβαση της λίμνης. Στην πλατεία του Ζερικιού θα βρούμε 2-3 καταστήματα εστίασης, που λειτουργούν κυρίως το καλοκαίρι. Νερό στην κρήνη της ενοριακής εκκλησίας.

Από το Κυριάκι μέχρι τις Ρόνιες, υπάρχει κάποια βασική σήμανση, με σημαντικές ωστόσο ελλείψεις, όπως στο σημείο που αφήνουμε τον άσφαλτο για να αποκλίνουμε προς Ρόνιες. Από τις Πάνω Ρόνιες και μέχρι το Ζερίκι, η σήμανση είναι πυκνή και πολύ χρήσιμη, ενώ οι πινακίδες είναι κατατοπιστικές και σε καλή κατάσταση: αμφότερα είναι έργο του AXO Λιβαδιάς.