Λέσβος: Συκαμιά-Λεπέτυμνος

Βόρεια Λέσβος

Συκαμιά-Λεπέτυμνος

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Η Συκαμιά είναι ένας άριστα διατηρημένος παραδοσιακός οικισμός της Βόρειας Λέσβου. Τα σπίτια είναι όλα διόρωφα, πετρόχτιστα με τετράγωνη κάτοψη και πολλά ανοίγματα με πολύχρωμα παντζούρια. Στην περίοδο της ακμής του - μέσα του 19ου αιώνα - το χωριό είχε πολλά καταστήματα, από τα οποία τα βασικά παραμένουν ακόμα σε λειτουργία. Ο σφιχτός, αμυντικός οικιστικός ιστός παραπέμπει στην ταραγμένη μεταβυζαντινή περίοδο. Τα πλακόστρωτα δρομάκια είναι στενά και δεν είναι βατά από όχημα. Η τοποθεσία έχει πολλά νερά και το χωριό έχει 8 κρήνες.

Ο Βαφειός
Συκαμιά-Λεπέτυμνος
Η Συκαμιά
Πατήστε για μεγέθυνση

Η ενοριακή εκκλησία του οικισμού, μια μεγάλη τρίκλιτη βασιλική του 1859, είναι αφιερωμένη στην Αγία Φωτεινή.

Στη Συκαμιά βρίσκεται το σπίτι όπου γεννήθηκε ο συγγραφέας Στρατής Μυριβήλης (1892-1969). Στο κτήριο του παλιού Δημοτικού Σχολείου λειτουργεί σήμερα το Λαογραφικό Μουσείο Συκαμιάς.

Η διαδρομή Συκαμιά-Λεπέτυμνος αξιοποιεί τον παλιό ημιονικό δρόμο ανάμεσα στα δύο χωριά. Η διαδρομή είναι ευχάριστη και στο σύνολό της στη σκιά του θερινού ήλιου.

Συκαμιά-Λεπέτυμνος
Συκαμιά-Λεπέτυμνος
Ο Λεπέτυμνος
Πατήστε για μεγέθυνση

Ξεκινάμε κοντά στην κύρια παρόδια είσοδο της Συκαμινιάς και αμέσω κατηφορίζουμε έντονα προς τους ελαιώνες του χωριού. Η πορεία μέχρι το Λεπέτυμνο διατρέχει μια άμορφη πλαγιά, με μοναδικό χαρακτηριστικό μια σειρά πτυχώσεις, όπου κρύβονται ρηχές και άνυδρες ρεματιές. Μια από τις ελάχιστες ιδιαίτερες τοποθεσίες φέρει τα λείψανα παλαιοχριστιανικού ναού: κατά χώραν θα δούμε τρεις αρράβδωτους κίονες και ένα νεότερο αυτοσχέδιο ιερό αφιερωμένο στον Προφήτη Ηλία.

Συκαμιά-Λεπέτυμνος: Στο μονοπάτι
Συκαμιά-Λεπέτυμνος
Στο μονοπάτι
Στην πορεία συναντάμε παρακλάδια που εξυπηρετούν τους ελαιώνες. Φτάνουμε σε τσιμεντόδρομο, που τον ανηφορίζουμε. Περνάμε κοντά από την μικρή πηγή Κρύα Βρύση και αμέσως μετά μπαίνουμε σε μονοπάτι που μας φέρνει κοντά στο οδικό κέντρο του Λεπέτυμνου, μπροστά στην επιβλητική ενοριακή εκκλησία της Παναγίας.

Σήμανση

Πινακίδες και σημάδια

Συκαμιά-Λεπέτυμνος
Η σήμανση είναι πολύ καλή και περιλαμβάνει:
- εξαιρετικής ποιότητας πινακίδες διαδρομής, με χάρτη και πληροφορίες,
- καλαίσθητες πινακίδες κατεύθυνσης σε όλες τις διακλαδώσεις,
- επισήμανση με μεγάλες πινακίδες των κύριων σημείων ενδιαφέροντος,
- επισήμανση με απλές πινακίδες των δευτερευόντων σημείων ενδιαφέροντος,
- λίγα Κόκκινα Σημάδια στη διαδρομή.

Επισημάνσεις και χρήσιμα

Κρύα Βρύση

Διαδρομή Πέτρα-Βαφειός
Η πλευρά αυτή του Λεπέτυμνου έχει πολλές πηγές. Πάνω από τη Συκαμιά, αναβλύζειη πηγή Πλατογιάννη, ενώ χαμηλότερα τρέχει η πηγή Γκρίτζαλη. Η μεγάλη πηγή της περιοχής είναι η Κρήτα, ψηλότερα στο βουνό (εκτός διαδρομής).
Ο πεζοπόρος θα βει νερό στους δύο οικισμούς.
Η ρεματιά Κρύα Βρύση, κάτω από τον Λεπέτυμνο, έχει μόνιμη ροή νερού (φωτογραφία), αλλά η μάστευση δεν λειτουργεί. Μπορείτε να πάρετε νερό από έναν αγωγό χαμηλά στο πρανές.

Φύση


Οι κοπρομανίτες

Συκαμιά-Λεπέτυμνος
Το Φθινόπωρο, στις περιοχές με υγρασία, πλούσιο χούμο και κοπριές ζώων θα συναντήσουμε τα εφήμερα καρποσώματα των λεπτεπίλεπτων "κοπρομανίτων", δηλαδή των μανιταριών των γενών Coprinus, Coprinellus και Coprinopsis.
Τα περισσότερα από τα είδη των πιο πάνω γενών αναπτύσσονται πάνω ή πολύ κοντά σε κοπριά ζώων - μερικά έχουν προτίμηση σε συγκεκριμένο γένος κατοικίδιων ζώων - ή σε σάπια οργανικά υλικά. Πολλά έχουν κύκλο ζωής που διαρκεί μόλις μια μέρα: προβάλουν το πρωί πάνω στην κοπριά ή μέσα από το έδαφος, ολοκλήρώνουν την ανάπτυξή τους και μέχρι το απόγευμα το καπέλλο τους "λιώνει", αφήνοντας να στάξει ένα μελανό υγρό σαν μελάνι.
Στη Λέσβο θα βρούμε εύκολα, σε λιβάδια και άκρες δρόμων, τον πιο γνωστό από τους "κοπρομανίτες", τον Coprinus comatus. Στη διπλανή φωτό, ένας φωτογενής εκπρόσωπος των Coprinopsis.

Βλάστηση: Ελαιώνες σε πεζούλες, μεσογειακός θαμνώνας.
Χλωρίδα: Συνήθης χλωρίδα της χαμηλότερης ζώνης της Λέσβου. Φυτά του θαμνώνα.
Πανίδα: Πουλιά των χέρσων λιβαδιών, κοινά ημερόβια και νυκτόβια αρπακτικά, πουλιά του θαμνώνα. Κουνάβι, αλεπού. Σαύρες της Λέσβου.

Πολιτισμός

Προφήτης Ηλίας Συκαμιάς

Συκαμιά-Λεπέτυμνος
Η περιοχή της Συκαμιάς, τόπος πλούσιος σε νερά και με βολικό ανάγλυφο, κατοικήθηκε από την αυγή της Ιστορίας. Στις ταραγμένες περιόδους, η περιοχή πρόσφερε επίσης αρκετή ασφάλεια και διόδους διαφυγής.
Λείψανα παλαιοχριστιανικής εκκλησίας έχουν βρεθεί σε ώμο με ωραία διαμόρφωση, δυτικά της Συκαμιάς. Από την εκκλησία απομένουν τα βαριά αρχιτεκτονικά μέλη και η μνήμη του τόπου, συστατικά που πρότρυναν τους ντόπιους να φτιάξουν ένα μικρό υπαίθριο ιερό, που το αφιέρωσαν στον Ταξιάρχη, αλλά το αναφέρουν με το όνομα του αγίου της ερημιάς, του Προφήτη Ηλία.
Άλλα ενδιαφέροντα πολιτισμικά στοιχεία είναι η τρίκλιτη βασιλική της Αγίας Φωτεινής και το ξωκλήσι των αγίων Κωσνταντίνου και Ελένης στη στη Συκαμιά. Στο Λεπέτυμνο αξίζει να μελετήσετε το ναό της Παναγίας Ελεούσας.

Σύνδεση με άλλες διαδρομές

1. Διαδρομή Λεπέτυμνος-Συκαμιά
2. Διαδρομή Συκαμιά-Σκάλα Συκαμιάς

Εξυπηρετήσεις

Συκαμιά: Εστιατόρια, ταβέρνες και καφέ. Γενέθλια οικία του Στρατή Μυριβίλη. Λαογραφικό μουσείο. Ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενώνες.
Λεπέτυμνος: Ταβέρνα. Ενοικιαζόμενα δωμάτια.