Λέσβος: Πελόπη-Προφήτης Ηλίας
Βόρεια Λέσβος
Πελόπη-Προφήτης Ηλίας
Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Ο ναός του Προφήτη Ηλία και το αναπόδραστο κοράκι
Πατήστε για μεγέθυνση
Ο ναός του Προφήτη Ηλία και το αναπόδραστο κοράκι
Η Πελόπη είναι ενα μικρό χωριό κτισμένο στη βάση της νότιας πλευράς του Λεπετύμνου. Το χωριό έχει έντονα παραδοσιακό χαρακτήρα, με στενά δρομάκια και πετρόχτιστα σπίτια. Το κυριότερο από τα κριτήρια χωροθέτησης της Πελόπης - και πιο συγκεκριμένα, συσπείρωσης των αρχικών διάσπαρτων συνοικήσεων στη θέση του σημερινού χωριού απετέλσε η συνεχής ροή του μικρού ποταμού Κρόλα. Το ρέμα αυτό, που κατεβαίνει από το Λεπέτυμνο, καθόρισε τόσο την οικονομία του χωριού, καθώς κινούσε τους νερόμυλους του, όσο και στη χωροταξία του, τέμνοντας το οικιστικό κέλυφος.
Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Γέλια - το σημερινό κάνει αναφορά στον Φρύγιο ευγενή Πέλοπα, που πέρασε από τη Λέσβο, πριν φτάσει στην Πελοπόννησο, στην οποία έδωσε το όνομά του.

Η Πελόπη
Πατήστε για μεγέθυνση
Η Πελόπη
Από την Πελόπη είναι σηματοδοτημένες δύο αναβάσεις προς τις κορυφές του Λεπέτυμνου: η παρούσα διαδρομή Πελόπη-Προφήτης Ηλίας και η διαδρομή Πελόπη-Βίγλα. Οι δύο αναβάσεις έχουν κοινό κορμό μέχρι τον Απάνω Κάμπο, όπου και αποκλίνουν κατευθυνόμενες προς τις δύο κύριες και αντικριστές κορυφές του όγκου.
Οι τοπικοί χάρτες προτείνουν τη σύνθεση των δύο πορειών, σε συνδυασμό με την ζεύξη Προφήτης Ηλίας-Βίγλα, σε μια ενιαία διαδρομή. Η πρόταση είναι τολμηρή και δεδομένων των τεχνικών δυσκολιών στην όδευση που έχει σηματοδοτηθεί στου Κολαυτού τα ράχτα, ουσιαστικά απευθύνεται σε έμπειρους ορειβάτες. Αντίθετα, η παρούσα ανάβαση στον Προφήτη Ηλία είναι μια μεστή αλλά βατή πεζοπορική διαδρομή.
Η πορεία ξεκινά από την ενοριακή εκκλησία της Πελόπης. Ανηφορίζοντας τα πετρόστρωτα δρομάκια βγαίνουμε από τα σπίτια και περνάμε το ρέμα με τσιμεντένια γέφυρα που μας φέρνει στους νερόμυλους του χωριού. Το μονοπάτι περνά ανάμεσα από δύο επάλληλους νερόμυλους και δίπλα από μια μεγάλη νεροκράτα που μοιάζει με λιμνούλα. Συνεχίζουμε πολύ ανηφορικά σε πετρόστρωτο μονοπάτι ανάμεσα από ξερολιθιές και ογκόλιθους.

Κοντά στις πηγές του ρέματος Κρόλας
Από εδώ ξεκινά ένα κτηνοτροφικό μονοπάτι, σχετικά απότομο αλλά κυρίως πολύ πετρώδες, που θα μας φέρει στο οροπέδιο Κάτω Κάμπος. Από τον Κάτω Κάμπο ανηφορίζουμε ομαλά μέχρι τον Απάνω Κάμπο, σημείο όπου αποκλίνουν οι αναβάσεις προς τον Προφήτη Ηλία και τη Βίγλα.

Στο μονοπάτι
Πατήστε για μεγέθυνση
Στο μονοπάτι

Σήμανση
Πινακίδες και σημάδια


Επισημάνσεις και χρήσιμα
Πηγαία νερά


Γεώτοποι
Ηφαιστειακός δόμος Προφήτη Ηλία

Πάνω στους δόμους θα δούμε μεγάλες μορφές στερεοποιημένης λάβας, που σχηματίζουν τις ορθοπλαγιές των κορυφών.

Φύση
Κοράκι (Corvus corax)

Σε πτήση συχνά παρατηρείται ανά ζευγάρια ή μικρές ομάδες 5-10 ατόμων να κάνουν μανούβρες και αερογλιστρήματα. Η κατανομή του είναι παγκόσμια από τις αρκτικές και εύκρατες περιοχές της Ευρασίας και της Β. Αμερικής έως τις ερήμους της Αφρικής και τα νησιά του Ειρηνικού.
Στην αγιογραφία, απεικονίζεται ως σύντροφος και τροφοδότης του Προφήτη Ηλία. Επιβεβαιώνοντας την παράδοση, στο Λεπέτυμνο, μια ομάδα 20 κορακιών κάνει συνεχώς ελιγμούς πάνω από το ξωκλήσι του αγίου των βουνών.
Βλάστηση: Παρόχθια βλάστηση στο κεντρικό ρέμα. Φρύγανα και χαμηλή θαμνώδης βλάστηση. Συστάδες πρίνων και κεδρων. Λιβάδια με φτέρες.
Χλωρίδα: Χλωρίδα της χαμηλότερης ζώνης. Χλωρίδα της ορεινής ζώνης της Λέσβου.
Πανίδα: Κοράκι. Πουλιά της ορεινής ζώνης του νησιού. Πουλιά των ορεινών λιβαδιών. Κοινά ημερόβια και νυκτόβια αρπακτικά. Κουνάβι, αλεπού. Ελεύθερα άλογα. Όλα τα ερπετά της Λέσβου.

Πολιτισμός
Νερόμυλοι Πελόπης

Ωστόσο οι παροχές των μικρών ποταμών, και συνεπώς και του Κρόλα, δεν είναι σταθερές - η χειμαρρική συμπεριφορά της ρεματιάς είναι έντονη. Όπως και σε πολλά άλλα μέρη, ο κύριος μύλος δεν τροφοδοτείται απ΄ευθείας από τη ρεματιά, αλλά μέσω μιας νεροκράτας, δηλαδή μιας δεξαμενής που έχει διπλό ρόλο: αποσοβεί την υπερβολική ροή την υγρή περίοδο και πράλληλα διατηρεί μια ποσότητα επαρκή για τη σταθερή λειτουργία του μύλου στις εποχές χαμηλής παροχής του ρέματος. Η ποσότητα του μικρού αυτού ταμιευτήρα αναπληρώνεται τη νύχτα.

Σύνδεση με άλλες διαδρομές
1. Διαδρομή Πελόπη-Βίγλα
2. Διαδρομή Προφήτης Ηλίας-Βίγλα
3. Βαφειός-Προφήτης Ηλίας 1
4. Βαφειός-Προφήτης Ηλίας 2
Μια γρήγορη και έμπειρη ομάδα μπορεί να συνδυάσει τις διαδρομές Πελόπη-Προφήτης Ηλίας και Πελόπη-Βίγλα με την ζεύξη Προφήτης Ηλίας-Βίγλα, σε μια μεγάλη, κυκλική ορειβατική διαδρομή.

Εξυπηρετήσεις
Πελόπη: Ταβέρνες και καφέ.