Η φύση της Ευρυτανίας

Τα πουλιά της Νότιας Ευρυτανίας

Η Νότια Ευρυτανία είναι ένα καθαρά ορεινό οικοσύστημα, όπου απουσιάζουν οι βιότοποι των φρυγάνων, του μεσογειακού θαμνώνα, των γεωργικών τοπίων, των παρόχθιων δασών χαμηλού υψομέτρου και των ρηχών λιμναίων συστημάτων. Ταυτόχρονα, τα βουνά της έχουν περιορισμένη υποαλπική και πρακτικά καθόλου αλπική ζώνη, ενώ και η κύρια επιφάνεια των δρυοδασών βρίσκεται εκτός της λεκάνης του Καρπενησιώτη, στη φθιωτική μεθόριο.

Έτσι η ποικιλότητα της ορνιθοπανίδας στη Νότια Ευρυτανία, όπως αποτυπώνεται στον πιο κάτω πίνακα, περιορίζεται στα είδη του ορεινού δάσους και των μεσαίων, εσωτερικών βουνών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα μεγάλα αρπακτικά αντιπροσωπεύονται μόνο από το Χρυσαετό και το Φιδαετό, γεγονός που υπονοεί ότι η γειτνίαση με τα Άγραφα δεν μεταφράζεται με την παρουσία ειδών των μεγάλων ορεινών εκτάσεων, όπως ο Γερακαετός ή το Όρνιο. Στα δυο μεγάλα ποτάμια της Νότιας Ευρυτανίας, στον Κρικελλοπόταμο και τον Καρπενησιώτη, έχουν καταγραφεί Αλκυώνες, Νεροκότσυφες και Σταχτοτσικνιάδες.

Σε κάθε περίπτωση, έχουν καταγραφεί περίπου 100 είδη πουλιών, ένας αριθμός που συνάδει με την ποικιλία των βιοτόπων και υποδεικνύει την καλή κατάσταση των δασικών και ορεινών τοπίων.

Πρέπει ωστόσο να επισημάνουμε ότι η απουσία από τον πιο κάτω κατάλογο κάποιων αναμενόμενων ειδών πιθανότατα σχετίζεται με τη μικρή ένταση της έρευνας που έχει γίνει στην Ευρυτανία. Ουσιαστικά οι γνώσεις μας για τη βιοποικιλότητα της περιοχής οφείλονται σε ένα μικρό αριθμό παρατηρητών και αναφέρονται από έναν πολύ μικρό αριθμό εύκολα επισκέψιμων θέσεων. Τρια χαρακτηριστικά τοπία που δεν έχουν ερευνηθεί είναι τα φαράγγια, τα ποτάμια συστήματα και οι μεγάλοι ταμιευτήρες.

Αρπακτικά

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Χρυσαετός	Golden eagle	Aquila chrysaetos
Φιδαετός	Short-toed snake eagle	Circaetus gallicus
Γερακίνα	Common buzzard	Buteo buteo
Σφηκιάρης	European honey buzzard	Pernis apivorus
Διπλοσάινο	Eurasian goshawk	Accipiter gentilis
Ξεφτέρι	Eurasian sparrowhawk	Accipiter nisus
Πετρίτης	Peregrine falcon	Falco peregrinus
Βραχοκιρκίνεζο	Kestrel	Falco tinnunculus
Μαυροπετρίτης	Eleonora's falcon	Falco eleonorae
Λιβαδόκιρκος	Montagu's harrier	Circus pygargus

Νυχτοπούλια

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Μπούφος	Eagle owl	Bubo bubo
Χουχουριστής	Tawny Owl	Strix aluco
Κουκουβάγια	Little Owl	Athene noctua
Γκιώνης	Scops Owl	Otus scops

Ερωδιοί και άλλα είδη των ποταμών

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Σταχτοτσικνιάς	Grey heron	Ardea cinerea

Δρυοκολάπτες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Μαύρος Δρυοκολάπτης	Black woodpecker	Dryocopus martius
Πράσινος Δρυοκολάπτης	European green woodpecker	Picus viridis
Λευκονώτης Δρυοκολάπτης	White-backed woodpecker	Dendrocopos leucotos
Πευκοδρυοκολάπτης	Great spotted woodpecker	Dendrocopos major
Μεσαίος Δρυοκολάπτης	Middle spotted woodpecker	Leiopicus medius
Νανοδρυοκολάπτης	Lesser spotted woodpecker	Dryobates minor
Στραβολαίμης	Eurasian wryneck	Jynx torquilla

Κορακοειδή

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Κόρακας	Raven	Corvus corax
Κουρούνα	Carrion crow	Corvus cornix
Κάργια	Western jackdaw	Coloeus monedula
Κίσσα	Eurasian jay	Garrulus glandarius
Καρακάξα	Eurasian magpie	Pica pica
Κιτρινοκαλιακούδα	Alpine chough	Pyrrhocorax graculus
Ψαρόνι	Common starling	Sturnus vulgaris

Κορακιόμορφα

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Αλκυόνα	Kingfisher	Alcedo atthis
Τσαλαπετεινός	Eurasian hoopoe	Upupa epops

Περιστερόμορφα

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Δεκαοχτούρα	Eurasian collared dove	Streptopelia decaocto
Φάσσα	Common wood pigeon	Columba palumbus
Αγριοπερίστερο	Rock dove	Columba livia

Χελιδόνια & σταχτάρες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Σπιτοχελίδονο	Western house martin	Delichon urbicum
Σταβλοχελίδονο	Barn swallow	Hirundo rustica
Μιλτοχελίδονο	Red-rumped swallow	Cecropis rufula
Βραχοχελίδονο	Eurasian crag martin	Ptyonoprogne rupestris
Βουνοσταχτάρα	Alpine swift	Tachymarptis melba
Σταχτάρα	Common swift	Apus apus
Ωχροσταχτάρα	Pallid swift	Apus pallidus

Ορνιθόμορφα

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Πετροπέρδικα	Rock partridge	Alectoris graeca

Κούκοι

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Κούκος	Common cuckoo	Cuculus canorus
Κισσόκουκος	Great Spotted Cuckoo	Clamator glandarius

Σπίζες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Καρδερίνα	European goldfinch	Carduelis carduelis
Σπίνος	Eurasian chaffinch	Fringilla coelebs
Χειμωνόσπινος	Brambling	Fringilla montifringilla
Σταυρομύτης	Red crossbill	Loxia curvirostra
Φανέτο	Common linnet	Linaria cannabina
Σκαρθάκι	European serin	Serinus serinus
Φλώρος	European greenfinch	Chloris chloris
Λούγαρο	Eurasian siskin	Spinus spinus
Κοκκοθραύστης	Hawfinch	Coccothraustes coccothraustes
Πύρρουλας	Eurasian bullfinch	Pyrrhula pyrrhula

Τσίχλες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Τσαρτσάρα	Mistle thrush	Turdus viscivorus
Τσίχλα	Song thrush	Turdus philomelos
Κεδρότσιχλα	Fieldfare	Turdus pilaris
Κοκκινότσιχλα	Redwing	Turdus iliacus
Κότσυφας	Common blackbird	Turdus merula
Πυρροκότσυφας	Common rock thrush	Monticola saxatilis

Τσιχλόνια

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Τσιφτάς	Corn bunting	Emberiza calandra
Βλαχοτσίχλονο	Ortolan bunting	Emberiza hortulana
Βουνοτσίχλονο	Rock bunting	Emberiza cia
Σιρλοτσίχλονο	Cirl bunting	Emberiza cirlus

Νεροκότσυφες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Νεροκότσυφας	White-throated dipper	Cinclus cinclus

Σπουργίτια

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Σπιτοσπουργίτης	House sparrow	Passer domesticus
Δεντροσπουργίτης	Eurasian tree sparrow	Passer montanus

Κεφαλάδες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Αετομάχος	Red backed shrike	Lanius collurio
Κοκκινοκεφαλάς	Woodchat shrike	Lanius senator

Σουσουράδες & Κελάδες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Λευκοσουσουράδα	White Wagtail	Motacilla alba
Σταχτοσουσουράδα	Grey Wagtail	Motacilla cinerea
Ωχροκελάδα	Tawny pipit	Anthus campestris
Νεροκελάδα	Water pipit	Anthus spinoletta
Δεντροκελάδα	Tree pipit	Anthus trivialis

Κορυδαλλοί

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Κατσουλιέρης	Crested lark	Galerida cristata
Σιταρήθρα	Eurasian skylark	Alauda arvensis
Χιονάδα	Horned lark	Eremophila alpestris
Δεντροσταρήθρα	Woodlark	Lullula arborea

Ποταμίδες & Στριτσίδες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Ωχροστριτσίδα	Olivaceous Warbler	Iduna pallida

Παπαδίτσες, τσομπανάκοι και συγγενή

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Καλόγερος	Great tit	Parus major
Ελατοπαπαδίτσα	Coal tit	Periparus ater
Αιγίθαλος	Long-tailed tit	Aegithalos caudatus
Γαλαζοπαπαδίτσα	Eurasian blue tit	Cyanistes caeruleus
Κλειδωνάς	Sombre tit	Poecile lugubris
Καμποδεντροβάτης	Short-toed treecreeper	Certhia brachydactyla
Βραχοτσοπανάκος	Western rock nuthatch	Sitta neumayer
Δεντροτσοπανάκος	Eurasian nuthatch	Sitta europaea
Τρυποφράχτης	Wren	Troglodytes troglodytes

Τσιροβάκοι, τριλιστές & βασιλίσκοι

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Μαυροσκούφης	Eurasian blackcap	Sylvia atricapilla
Κοκκινοτσιροβάκος	Eastern subalpine warbler	Curruca cantillans
Πυρροβασιλίσκος	Common firecrest	Regulus ignicapilla
Χρυσοβασιλίσκος	Goldcrest	Regulus regulus

Ψάλτες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Χιονοψάλτης	Alpine accentor	Prunella collaris

Φυλλοσκόποι

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Δεντροφυλλοσκόπος	Common chiffchaff	Phylloscopus collybita

Μυγοχάφτες

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Σταχτομυγοχάφτης	Spotted flycatcher	Muscicapa striata
Καρβουνιάρης	Black redstart	Phoenicurus ochruros
Σταχτοπετρόκλης	Northern wheatear	Oenanthe oenanthe
Ασπροκωλίνα	Western black-eared wheatear	Oenanthe melanoleuca
Μαυρολαίμης	European stonechat	Saxicola rubicola
Κοκκινολαίμης	European robin	Erithacus rubecula
Αηδόνι	Common nightingale	Luscinia megarhynchos

Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Πηγές

ebird.org Species list για Όρος Βελούχι
ebird.org Species list για Καρπενησιώτη Ποταμό
ebird.org Species list για Πέρασμα Κατσαντώνη (Άγιος Αθανάσιος)
ebird.org Species list για Δάση Κρίκελλου
Προσωπικές παρατηρήσεις