Θηλαστικά της Νότιας Ευρυτανίας
Η φύση της Ευρυτανίας
Θηλαστικά της Νότιας Ευρυτανίας

Τα τελευταία χρόνια, το Ζαρκάδι (Capreolus capreolus) έχει ανακάμψει πληθυσμιακά στην Ευρυτανία, όπως και σε ολόκληρη τη χώρα
Πατήστε για μεγέθυνση
Τα τελευταία χρόνια, το Ζαρκάδι (Capreolus capreolus) έχει ανακάμψει πληθυσμιακά στην Ευρυτανία, όπως και σε ολόκληρη τη χώρα
Η Ευρυτανία, τόπος με πλούσιους και σχετικά αδιατάρακτους βιοτόπους της ορεινής ζώνης, φιλοξενεί όλα τα αναμενόμενα θηλαστικά. Πιο σημαντικά στοιχεία της πανίδας της περιοχής είναι το Ζαρκάδι, το Αγριογούρουνο, ο Λύκος και η Αρκούδα. Εξαιρετικά σημαντική είναι η πρόσφατη επιβεβαίωση της παρουσίας του Αγριόγιδου.
Ο βασικός κατάλογος των θηλαστικών της νότιας Ευρυτανίας έχει ως εξής:
- Αρκούδα (Ursus arctos)
- Λύκος (Canis lupus)
- Αλεπού (Vulpes vulpes)
- Αγριόγατα (Felis silvestris)
- Νυφίτσα (Mustela nivalis))
- Πετροκούναβο (Martes foina)
- Ασβός (Meles meles)
- Αγριογούρουνο (Sus scrofa)
- Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra)
- Ζαρκάδι (Capreolus capreolus)
- Λαγός (Lepus europaeus)
- Σκίουρος (Sciurus vulgaris)
- Ασπάλακας (Talpa stankovici)
- Μυωξός (Glis glis)
- Δενδρομυωξός (Dryomys nitedula)
- Κηπομυγαλή (Crocidura suaveolens)
- Δασοποντικός (Apodemus sylvaticus)
- Κιτρινολαίμης ποντικός (Apodemus flavicollis)
- Μπαρμπαστέλλος (Barbastella barbastellus)
- Τρανορινόλοφος (Rhinolophus ferrum-equinum)
Η Αρκούδα (Ursus arctos), που έφτασε στην περιοχή μέσω της Πίνδου, έχει εγκατασταθεί στα δρυοδάση του ανατολικού Τυμφρηστού, δηλαδή σε τοπίο με αρκετή τροφή, πολλούς φυσικούς διαδρόμους κίνησης και άφθονα καταφύγια. Ωστόσο, η περιοχή αυτή είναι ιδιαίτερα βατή και χαρακτηρίζεται από διάχυτη ανθρώπινη παρουσία και έντονη κτηνοτροφική δραστηριότητα, συνθήκες που συννηγορούν στη δημιουργία συγκρούσεων.

Αλεπού (Vulpes vulpes)
Αντίστοιχα ο Λύκος (Canis lupus), που χάρη στα μεγάλα καταφύγια της ορεινής Ναυπακτίας και των Αγράφων δεν αποσύρθηκε ποτέ από τα νότια Ευρυτανικά βουνά, έχει αναλάβει πληθυσμιακά και κάνει πιο έντονη την παρουσία του από ότι παλιότερα. Οι ντόπιοι είναι σε επιφυλακή, καθώς πιστεύουν ότι ο Λύκος στηρίζεται τροφικά τόσο στα αγριογούρουνα, όσο και στα κτηνοτροφικά ζώα.

Ζαρκάδι (Capreolus capreolus)
Πέραν της γενικευμνένης πλέον επέλασης των αγριογούρουνων σε όλη τη χώρα, η μεγάλη έκπληξη των βουνών της Στερεάς Ελλάδας είναι η πληθυσμιακή ανόρθωση του Ζαρκαδιού (Capreolus capreolus), που πλέον έχει αρχίσει να γίνεται αισθητή. Οι ντόπιοι πιστεύουν ότι το Ζαρκάδι δεν κινδυνεύει από το Λύκο, καθότι θεωρούν ότι έχει την ικανότητα να του ξεφεύγει. Ανεξάρτητα από αυτή την πεποίθεση, είναι φανερό ότι η μακρόχρονη απαγόρευσης του κυνηγιού έχει βοηθήσει το κατατρεγμένο αυτό ζώο να επιστρέψει στα λιβάδια.

Αγριογούρουνο (Sus scrofa)
Ακόμα πιο σημαντική είναι η πρόσφατη καταγραφή ενός μικρού πληθυσμού Αγριόγιδων (Rupicapra rupicapra). Το ιδιαίτερο αυτό οπληφόρο έφτασε εδώ μάλλον από τα Βαρδούσια, όπου τα τελευταία χρόναι ανακάμπτει. Τα μεγάλα νοτιο-ευρυτανικά βουνά έχουν όλες τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την εγκατάσταση και την άνθιση του Αγριόγιδου, σε μια θέση που θα αποτελέσει εφαλτήριο για την εποίκηση των Αγράφων και κατ' επέκταση τη επανα-σύνδεση των διάσπαρτων και προς το παρόν απομονωμένων κοινοτήτων της Πίνδου.

Ζευγάρι Αγριόγιδα (Rupicapra rupicapra) στη νότια Ευρυτανία (φωτό: Μάριος Αποστόλου)
Πατήστε για μεγέθυνση
Ζευγάρι Αγριόγιδα (Rupicapra rupicapra) στη νότια Ευρυτανία (φωτό: Μάριος Αποστόλου)
Για τον Αγριόγατο και τα μικρά σαρκοφάγα (Νυφίτσα, Πετροκούναβο και Ασβός) είναι αδύνατον να γίνουν εκτιμήσεις πληθυσμιακής κατάστασης, καθώς όλα αυτά τα ζώα είναι πρακτικά αόρατα. Αντίθετα, η Αλεπού εξερευνά συστηματικά όλους τους βιοτόπους το σούρουπο και το ξημέρωμα, επιτρέποντας συχνές θεάσεις και επαφές, που δίνουν την εντύπωση ενός υγιούς πληθυσμού.

Λαγός (Lepus europaeus)
Μετά από πολλές δεκαετίες παλλινδρόμησης μεταξύ επιβίωσης και εξαφάνισης - κάτω από την πίεση ενός εξοντωτικού κυνηγιού - ο Λαγός κάνει τα τελευταία χρόνια πιο σαφή την παρουσία του.
Χωρίς να έχουμε ξεκάθαρη εικόνα, πιστεύουμε ότι τα άλλα μικρά θηλαστικά, όπως ο Σκίουρος, τα ποντίκια του δάσους, οι μυωξοί και οι μυγαλές παρουσιάζουν την αναμενόμενη ποικιλία και πυκνότητα.

Αγριόγατος (Felis silvestris) Φωτό: Μπ. Παυλόπουλος
Τέλος, δεν υπάρχουν ασφαλείς πληροφορίες για τις νυχτερίδες της περιοχής, ωστόσο η αφθονία ξερών δέντρων, ερειπίων και σπηλαίων συννηγορεί στην ιδέα ότι όλα τα αναμενόμενα είδη θα είναι παρόντα στην περιοχή.

Σκίουρος (Sciurus vulgaris)
Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide greece
Οδηγος της Ευρυτανιας
Ο οδηγός Ευρυτανία topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide greece. Η Νότια Ευρυτανία περιλαμβάνεται στην ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας. Αποκτήστε τον οδηγό Ευρυτανία topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Ο οδηγός Ευρυτανία topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό της Ευρυτανία ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, επιλέγοντάς τον από την ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας.
Επιπλέον, η εφαρμογή περιλαμβάνει και έναν ψηφιακό βιβλίο στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της Νότιας Ευρυτανία.
Όλα τα σημεία ενδιαφέροντος που απεικονίζονται στο χάρτη αποτελούν διαδραστικές πηγές πληροφορίας της εφαρμογής: στο πεδίο, κάθε σημείο προβάλλεται αυτόματα στην οθόνη όταν το πλησιάζουμε και μας οδηγεί στο σχετικό λήμα του ψηφιακού οδηγού που περιέχεται στην εφαρμογή.
