Βλάστηση της Ελλάδας: Η Οξιά

Βλάστηση της Ελλάδας

Η Δασική οξιά (Fagus sylvatica)
η νύμφη του ορεινού δάσους

Η Δασική οξιά (Fagus sylvatica) είναι το πιο χαρακτηριστικό δέντρο της Κεντρικής Ευρώπης, όπου κυριαρχεί πλήρως και σχηματίζει εκτεταμένα δάση, κυρίως σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου.

Στην Ελλάδα εμφανίζεται από τα βόρεια σύνορα και φτάνει μέχρι το όρος Γραμμένη Οξιά της Στερεάς Ελλάδας, όπου βρίσκεται και το θερμοόριό της. Σε όλη την Ελλάδα περιορίζεται στην ορεινή ζώνη και σε εδάφη γόνιμα και δροσερά. Το υψομετρικό κατώφλι εμφάνισής της κυμαίνεται από 1400 μ. στα νότια μέχρι τα 1000 μ. στα βόρεια της χώρας. Σε ρεματιές και άλλες τοποθεσίες με μόνιμη υγρασία μπορεί να εγκατασταθεί μέχρι και τα 600 μ., όπως συμβαίνει σε ορισμένες θέσεις στον Όλυμπο.

Η Δασική οξιά είναι φυλλοβόλο είδος, με μεγάλη αντοχή στη σκιά άλλων ατόμων ή ειδών. Ο λείος τεφρο-γκρίζος κορμός της είναι χαρακτηριστικός και δεν μπερδεύεται με κανένα άλλο δέντρο.

Βάλια Κάλντα topoguide
Η Οξιά
Ώριμα άτομα το Φθινόπωρο στη Βάλια Κάλντα

Η περίοδος ανθοφορίας εκτείνεται, ανάλογα τη γεωγραφική θέση και το υψόμετρο, από τον Απρίλιο έως το Μάιο. Τα αρσενικά άνθη κρέμονται από ποδίσκο στις μασχάλες φύλλων των ετήσιων βλαστών, ενώ τα θηλυκά φύονται στην κορυφή των ετήσιων κλαδιών.

Ο καρπός είναι τρίπλευρο κάρυο, που ανά δύο ή τρία περιβάλλονται από ξυλώδες περίβλημα με σκληρά άγκιστρα. Οι σποροι είναι άφθονοι στα τέλη του Φθινοπώρου και είναι εδώδιμοι από πολλά είδη ζώων του ορεινού δάσους. Μια χρονιά με ικανή καρποφορία οξοβάλανων συνεισφέρει στην καλή προετοιμασία των μεγάλων θηλαστικών, όπως το αγριογούρουνο και η αρκούδα, για την πενία του χειμώνα.

Βάλια Κάλντα topoguide
Η Οξιά
Φύλλα και καρποί της Οξιάς

Η περιπλάνηση στα δάση της οξιάς είναι συχνά μαγευτική εμπειρία: το καλοκαίρι, το πυκνό φύλλωμα δημιουργεί ένα δροσερό καταφύγιο για τους ηλιοκαμμένους πεζοπόρους, ενώ στον ερχομό του χειμώνα, οι λυγεροί όρθιοι κορμοί, σαν κολώνες καθεδρικού ναού, σε συνδυασμό με τα παχιά στρώματα των πεσμένων φύλλων δημιουργούν ένα εντυπωσιακό, σχεδόν μυστικιστικό θέαμα. Η καλύτερη περίοδος για επίσκεψη σε ένα δάσος οξιάς, είναι όμως τα μέσα του φθινοπώρου: τότε, τα φύλλα έχουν αρχίσει να κοκκινίζουν και όντας ακόμη πάνω στα δέντρα, ζωγραφίζουν στα πιο όμορφα παστέλ χρώματα, ελκυστικότατες εικόνες.

Βάλια Κάλντα topoguide
Η Οξιά
Οι καρποί της Οξιάς

Ταξινομικά, η τυπική μορφή της Δασικής οξιάς ορίζεται πλέον ως Fagus sylvatica subsp. sylvatica. Παλιότερα αναγνωρίζονταν δύο ακόμα είδη οξιάς, η Μοϊσιακή οξιά (Fagus moesiaca) και η Ανατολική Οξιά (Fagus orientalis), που περιγράφονταν με βάση μικρές φαινολογικές διαφορές στα άνθη και τον καρπό. Η Fagus orientalis θεωρείται πλέον υποείδος της Δασικής οξιάς (Fagus sylvatica subsp. orientalis) και προσδιορίζεται σε δάση της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, όπου συνυπάρχει το υποείδος sylvatica.

topoguide greece

Η ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Φωτογραφίες και περιγραφές των κυριότερων ειδών δέντρων και θάμνων του ορεινού δάσους περιλαμβάνονται στους οδηγούς που αποκτούνται μέσα από την εφαρμογή topoguide greece.

Το topoguide greece είναι διαθέσιμο για συσκευές Android από το Play Store της Google topoguide greece.

Το topoguide greece είναι επίσης διαθέσιμο για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store της Apple Topoguide Greece.

Κάθε περιοχή περιέχει έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής και παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος δεκάδων πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.

topoguide Greece

Κείμενα: Απ. Καλτσής
Φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος