Βλάστηση της Ελλάδας: Η Ψηλή άρκευθος
Βλάστηση της Ελλάδας
Η Ψηλή άρκευθος (Juniperus excelsa)
το ελληνικό κέδρο
Ώριμο άτομο Ψηλής αρκεύθου (Juniperus excelsa) στο διάσελο των Ψαράδων, Πρέσπα
Η Ψηλή άρκευθος (Juniperus excelsa) είναι είδος κέδρου της Ανατολικής Μεσογείου (Ελλάδα, Βουλγαρία, Τουρκία, Συρία, Λίβανος και Ιορδανία, μέχρι τους πρόποδες του Καυκάσου και την Κριμέα). Χάρη στην ευρεία - αν και κερματισμένη - εξάπλωσή του στην Ελλάδα, το κοινό όνομα που χρησιμοποιεί η επιστημονική κοινότητα είναι Ελληνικό κέδρο.
Στη χώρα μας αναπτύσσεται σε βραχώδη εδάφη, από τα 100 μέχρι και λίγο πάνω από τα 1000 μέτρα, στη ΒΔ Ελλάδα και στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου (Σαμοθράκη, Θάσο, Μυτιλήνη, Σάμο) και σποραδικά στη Σύρο, ορισμένες θέσεις της Εύβοιας, της Κρήτης και της Καρπάθου. Μια από τις πιο γνωστές θέσεις της κατανομής της, όπου σχηματίζει ευμεγέθεις συστάδες, είναι τα βουνά γύρω από τις Πρέσπες.
Φύλλωμα και καρποί της Ψηλής αρκεύθου (Juniperus excelsa)
Όπως και στα άλλα κέδρα, τα άνθη της Ψηλής αρκεύθου είναι στρογγυλεμένοι ίουλοι (οι θηλυκοί πράσινου χρώματος, οι αρσενικοί καφε-κίτρινου) που σχηματίζονται και γονιμοποιούνται στα μέσα της Άνοιξης. Οι καρποί είναι μικρά σκουρόχρωμα κεδρόμηλα με γαλανή απόχρωση όταν είναι ώριμα.
Στις περισσότερες θέσεις της εξάπλωσής της η Ψηλή άρκευθος συνυπάρχει με άλλα κέδρα, κυρίως με Μαλόκεδρα (Juniperus foetidissima), με τα οποία μοιράζεται αρκετά μορφολογικά χαρακτηριστικά και ξεχωρίζει κυρίως από τους λεπτότερους βλαστούς και το γενικό χρώμα, που είναι πιο γκριζωπό.
Το ξύλο της αρκεύθου είναι στατικά ισχυρό και ταυτόχρονα εξαιρετικά ανθεκτικό απέναντι στη σήψη και την προσβολή από έντομα και μύκητες. Έτσι, η ξυλεία της, σε ακατέργαστη ή κατεργασμένη μορφή, έχει βρει ευρεία χρήση στην τοπική οικοδομική (στέγες, θυρώματα, πρέκια, σενάζια) και άλλες εφαρμογές.
Ευνοημένη επί αιώνες από τον έλεγχο του υπόροφου μέσω της κτηνοτροφίας και από τον καθαρισμό του δάσους με σκοπό την διευκόλυνση ανάπτυξης των ξυλοπαραγωγικών ειδών, η Ψηλή άρκευθος απειλείται σήμερα από την επέκταση σκιερών φυλλοβόλων, που εμποδίζουν την αναγέννησή της. Έτσι, σε περιοχές με αξιόλογους πληθυσμούς λαμβάνονται μέτρα διατήρησης και ανανέωσης των συστάδων της.
Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide greece
Η ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Το topoguide greece είναι διαθέσιμο για συσκευές Android από το Play Store της Google topoguide greece.
Το topoguide greece είναι επίσης διαθέσιμο για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store της Apple Topoguide Greece.
Κάθε περιοχή περιέχει έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής και παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος δεκάδων πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.
