Λιμνοθάλασσα Ψήφτας
Υγρότοποι της Αττικής
Λιμνοθάλασσα Ψήφτας
Γενική εικόνα του υγροτόπου
Πατήστε για μεγέθυνση
Γενική εικόνα του υγροτόπου
Ο υγρότοπος της Ψήφτας είναι ένας ιδιαίτερα σημαντικός παράκτιος υγρότοπος. Η θέση του υγρότοπου, κατά μήκος της ανατολικής ηπειρωτικής ακτής της Πελοποννήσου, είναι καίρια και αποτελεί σταθμό για τα μεταναστευτικά πτηνά. Συνολικά, έχουν παρατηρηθεί πάνω από 100 είδη, ωστόσο η ποικιλία ειδών που θα δούμε σήμερα στον υγρότοπο είναι μάλλον μικρότερη, κυρίως λόγω της ανεξέλεγκτης εισόδου του θαλασσινού νερού που έχει αυξήσει την αλατότητα του νερού.
Η στάθμη της λίμνης κυμαίνεται μεταξύ 0,5 μ. και 0,8 μ. πάνω από το ύψος της θάλασσας και από τις εισροές του χειμάρρου του Διαβολογέφυρου. Η (τεχνητά διευρυμένη) μπούκα της λιμνοθάλασσας βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του υγρότοπου, που χωρίζει τον υγρότοπο από τη θάλασσα. Το κυρίως σώμα του υγρότοπου διαχωρίζεται από τη θάλασσα με μία αμμώδη λωρίδα μήκους 500 μέτρων και πλάτους 50 μέτρων, με αρκετές δεκάδες αρμιρίκια, πολλά από τα οποία είναι φυτεμένα. Στην παραλία ενδημούν τυπικά φυτά της άμμου, όπως η Κίτρινη παπαρούνα (Glaucium flavum) και η αγριοβιολέτα Μalcolmia maritima.
maritima
flavum
Το όνομα της λιμνοθάλασσας προέρχεται από την αρχαία ονομασία του έλους, Ψιφαία λίμνη, που και αυτό αποτελεί παραφθορά του ονόματος της προγενέστερης - και προφανώς μεγαλύτερης - λίμνης Φοιβαίας. Ο περιηγητής του 2ου μ.Χ. αι. Παυσανίας, λάτρης των μύθων και των θαυμάτων, μεταφέρει ότι η περιοχή παλιότερα ήταν έρημη και το μόνο που υπήρχε εκεί ήταν ένα αγροτικό ιερό της Αρτέμιδος, κοντά στο οποίο ήταν θαμένη η σορός του Σάρωνα, μυθολογικού βασιλιά των κτήσεων γύρω από το Σαρωνικό.
Φαίνεται πάντως ότι την περίοδο που περνά ο Παυσανίας υπήρχε κατοίκηση στην περιοχή, όπως φαίνεται από τα λείψανα ρωμαϊκού οικισμού που εντοπίστηκαν κοντά στη μπούκα.
Λευκοτσικνιάς (Egretta garzetta)
Χάρη στα ρηχά νερά και τη σχετικά υψηλή θερμοκρασία, η Ψήφτα προσφέρει ιδεώδεις συνθήκες για την ανάπτυξη υδρόβιων οργανισμών. Παλιότερα είχαν γίνει προσπάθειες δημιουργίας διβαριών, τα οποία σήμερα έχουν εγκαταληφθεί. Από την περίοδο εκείνη, διατηρούνται τα έργα διαχείρισης της στάθμης, όπως η μπούκα.
Η μετακίνηση του νερού στη μπούκα είναι αμφίδρομη και όταν η στάθμη της λιμνοθάλασσας κατέβει, η διείσδυση του αλμυρού νερού σε συνδυασμό με το πολύ χαμηλό βάθος της λίμνης ευνοεί την ανάπτυξη εκτεταμένων αλίπεδων (εκτάσεις με αλόφιλη βλάστηση, σαλικόρνιες Salicornia sp., αλμύρες Salsola sp., κ.α.), ενώ οι καλαμιώνες περιορίζονται στα ενδότερα του υγροτόπου, όπου η αλατότητα είναι χαμηλή.
Φοινικόπτερο (Phoenicopterus roseus) στην Ψήφτα
Αυτές οι συνθήκες αυξημένης αλατότητας προτιμώνται από ορισμένα είδη πουλιών, όπως τα φοινικόπτερα (Phoenicopterus roseus), που θα τα συναντήσουμε σε ικανοποιητικούς αριθμούς σχεδόν όλο το χρόνο. Άλλα είδη που παρατηρούμε συχνά και σχετικά εύκολα είναι γλάροι (ασημογλαροι Larus michahellis και καστανοκέφαλοι γλάροι Croicephalus ridibundus), ερωδιοί (σταχτοτσικνιάδες Ardea cinerea και λευκοτσικνιάδες Egretta garzetta), κορμοράνοι (Phalacrocorax carbo) και θαλασσοκόρακες (Phalacrocorax aristotelis) στο θαλάσσιο μέτωπο, ενώ τακτική στη μετανάστευση είναι η παρουσία Ψαραετών (Pandion haliaetus).
Τα κτίρια του Κέντρου Ενημέρωσης Ψήφτας
Πατήστε για μεγέθυνση
Τα κτίρια του Κέντρου Ενημέρωσης Ψήφτας
Γύρω από τον υγρότοπο έχουν δημιουργηθεί κάποιες στοιχειώδεις υποδομές περιήγησης και παρατήρησης πουλιών (ξύλινοι διάδρομοι και γεφυράκια, παρατηρητήρια).
Στο παρόδιο παρατηρητήριο
Σε συνδυασμό με το όμορφο λοφώδες τοπίο που περιβάλλει την υδάτινη έκταση, με ελαιώνες και χαμηλή βλάστηση, αλλά και την σχετική αίσθηση απομόνωσης και ηρεμίας που εκπέμπει η περιοχή, η επίσκεψη στην Ψήφτα συμπληρώνει την περιήγηση στα Μέθανα με ένα στοιχείο που λείπει από το συμπαγή βράχο της χερσονήσου.
Το γεφυράκι στη μπούκα της λιμνοθάλασσας
Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide Greece
Οδηγος για τα Μεθανα
Ο οδηγός είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Τα Μέθανα περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό Μέθανα topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Ο οδηγός Μέθανα topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό των Μεθάνων ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, επιλέγοντάς τον από την ομάδα της Πελοποννήσου.
Περπατήστε στα Μέθανα και τη γύρω περιοχή και γνωρίστε τον πλούτο τους με τη βοήθεια του μοναδικού αυτού οδηγού.
