Μνημεία της Δίρφυος
Μνημεία της Δίρφυος
Η ανθρώπινη παρουσία στην περίμετρο της Δίρφυος αποτυπώνεται από την προϊστορική περίοδο. Σε σπήλαιο κοντά στη Στενή αναγνωρίστηκαν ίχνη κατοίκησης της παλαιολιθικής εποχής, ενώ στη σπηλιά Βοϊδοκλέφτρα, ιδιαίτερα κρυπτική θέση στην περιοχή της Αγάλης, βρέθηκαν κατάλοιπα νεολιθικής κατοίκησης.
Στην αρχαιότητα αναφέρεται ιερό της Διρφύας Ήρας στην κορυφή της Δίρφυος, Δέλφη.
Οι φράγκικοι πύργοι
Οι φράγκικοι πύργοι
Ο φράγκικος πύργος στο Μίστρο
Από την εκτεταμένη περίοδο της Φραγκοκρατίας στην Εύβοια διατηρούνται αρκετοί πύργοι στα χωριά δυτικά της Δίρφυος.
Χαρακτηριστικά τέτοια κτίσματα είναι ο πύργος στο Μίστρο, ο πύργος στο Σκούντερι και ο μεγάλος πύργος στην Τριάδα ή πύργος «του Αγγελή Γοβιού».
Ο πύργος «του Αγγελή Γοβιού»
Ο φράγκικος πύργος «του Αγγελή Γοβιού» στην Τριάδα
Ο πύργος «του Αγγελή Γοβιού» (λέγεται και πύργος Τριάδας, επειδή είναι κοντά στο χωριό Τριάδα) είναι ένας ερειπωμένος φράγκικος πύργος του 14ου αιώνα, που στέκεται στην άκρη χαμηλού λόφου, στο πλάι της κοιλάδας του ρέματος της Μακρυκάπας και όχι μακριά από οδικό πέρασμα από τα Ψαχνά προς τα χωριά Άτταλη, Μακρυκάπα και Άγιος Αθανάσιος και τη βάση των εκεί οδικών αξόνων προς Ταναΐδα και Πορτίστες. Πάντως μάλλον δεν ήταν πύργος ελέγχου των επικοινωνιών, αλλά αμυντικό κτίσμα.
Έχει τετραγωνική διατομή, με πλευρά 7 μέτρων και ύψος 12 μ. Η είσοδος ήταν στη νότια όψη και οδηγούσε στο δεύτερο όροφο, καθότι το ισόγειο είχε αποθηκευτικό ρόλο. Η βάση του κτίσματος είναι ιδιαίτερα καλοφτιαγμένη, με τη χρήση αρχαίων δόμων από γκρίζο ασβεστόλιθο, ενώ η ανωδομή είναι από τοπική πέτρα. Φέρει τοξοθυρίδες και οπές πάκτωσης των δοκαριών των ορόφων. Σχετικά πρόσφατα, τμήματα της τοιχοποιΐας που κατέρρεαν έχουν στηριχθεί με τσιμεντοκονία.
Η τελευταία αμυντική χρήση του πύργου έγινε στις αρχές της επανάστασης του 1821, οπόταν οχυρώθηκαν οι άντρες του ευβοιώτη αγωνιστή Αγγελή Γοβιού και έδωσαν τη {b}μάχη στα Βρυσάκια{/b} (15 Ιουλίου 1821), αποτρέποντας την προώθηση του Ομέρ Βρυώνη στην ορεινή Εύβοια.
Ο πύργος στο Σκουντέρι
Ο φράγκικος πύργος στο Σκουντέρι
Ο πύργος στο Σκουντέρι είναι μεταγενέστερος των γειτονικών πύργων Βούνων, Στενής και Μίστρου. Χτίστηκε προφανώς κατά την ύστερη Τουρκοκρατία, όταν η θέση αποτελούσε έδρα του τοπικού Αγά. Οι δραστηριότητες γύρω από τον πύργο και το σπίτι του αγά αποτέλεσαν και το κίνητρο για τη γέννεση του οικισμού Πύργος, που σήμερα είναι εντελώς ερειπωμένος.
Ο πύργος της Στενής
Ο πύργος είναι γνωστός ως «Παλιόπυργος Στενής». Η θέση είναι περίοπτη και ο πύργος θα ήταν αρχικά ψηλός, όπως δείχνει η στιβαρή βάση του, και καίριος μέσα στο τοπικό δίκτυο οχυρώσεων, όπως μαρτυρά η καμάρα του πρώτου ορόφου, που μόλις διακρίνεται.
Σήμερα μία μόνο πλευρά σώζεται σε αξιόλογο ύψος, ενώ οι άλλες είναι θαμένες μέσα στη βλάστηση.
Ο πύργος στο Μίστρο
Ψηλός μεσαιωνικός πύργος, ίδιας εποχής και κατασκευής με τους πύργους των Βούνων και Σκουντερίου. Ο πύργος φύλασσε το πέρασμα της κοιλάδας του Καλαμαντάρι ποταμού, που οδηγούσε στα περάσματα προς τη Σέτα και από εκεί στην Κύμη.
Ο πύργος είχε βάση 9.5x10.5 μ. και το ύψος του ίσως ξεπερνούσε τα 20 μ.
Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide Greece
Μνημεια της Διρφυος
Ο οδηγός Κεντρική Εύβοια/Δίρφυς topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android μαζί με άλλες δεκάδες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Η Κεντρική Εύβοια/Δίρφυς topoguide περιλαμβάνεται στην ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας. Αποκτήστε τον οδηγό Κεντρική Εύβοια/Δίρφυς topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Ο οδηγός Κεντρική Εύβοια/Δίρφυς topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό Κεντρική Εύβοια/Δίρφυς topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι το topoguide Greece έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης πέντε περιοχών, επιτρέποντας έτσι την συνολική προβολή πολλών περιοχών της Κεντρικής Ελλάδας και την εύκολη εναλλαγή των διαδρομών, των εκατοντάδων Σημείων Ενδιαφέροντος και των δεκάδων σελίδων του οδηγού με τις αναρίθμητες φωτογραφίες.