Σπήλαια και βάραθρα της Πεντέλης

Η Πεντέλη φιλοξενεί ένα σημαντικό αριθμό από σπήλαια και βάραθρα, το πιο γνωστό από τα οποία είναι η Σπηλιά Νταβέλη.

Το Αγριλίκι έχει επίσης έναν μεγάλο αριθμό σπηλαίων και βαράθρων, από τα οποία έχουν εντοπιστεί και εξερευνηθεί τουλάχιστον 13.

Η Σπηλιά του Νταβέλη

Η Σπηλιά του Νταβέλη (ή Σπήλαιο Πεντέλης ή Σπήλαιο Αμώμων) είναι ένα μεγάλο φυσικό κοίλο, που αποκαλύφθηκε κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα, όταν οι αρχαίοι λατόμοι αφαίρεσαν εντελώς το λευκό μάρμαρο που την έκρυβε. Η σπηλιά ἔχει πιθανόν διαπλατυνθεί και οπωσδήποτε εκβαθυνθεί (οι σημερινές διαστάσεις της είναι 112x45 µ.).

Στα αρχαία χρόνια υπήρξε ιερό του Πανός και ένα από τα λατομεία που έδιναν το καλύτερο μάρμαρο, από το οποίο πιστεύεται ότι κτίστηκε ο Παρθενώνας. Στα βυζαντινά χρόνια, το κοίλο της σπηλιάς στέγασε μικρή κοινότητα ασκητών. Μπροστά στο πλάτωμα υπήρχε ισχυρό προτείχισμα, ενώ στην είσοδό της υψώθηκε τον 10-11ο αι. περίτεχνη δισυπόστατη εκκλησία, αφιερωμένη στους αγίους Σπυρίδωνα και Νικόλαο. Μικρή κλίμακα στο δάπεδο της εκκλησίας οδηγεί σε τάφο, ενώ κοντά υπήρχαν δεξαμενές και αρκοσόλια. Τέλος, στο βάθος της σπηλιάς, λαξευτή σήραγγα οδηγεί σε υπόγεια πηγή, που άλλοτε ύδρευε τη μικρή κοινότητα που ασκήτευε εδώ. Η σπηλιά είναι η επικρατέστερη ανάμεσα στα διάφορα σπήλαια της Αττικής που θεωρούνται κρησφύγετα του λήσταρχου Νταβέλη και διεκδικεί το επίσημο τοπωνύμιο.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος