Μοναστήρια των Γερανείων

Η περιοχή των Γερανείων φιλοξενεί σήμερα περίπου 20 μονές, οι περισσότερες συσπειρωμένες σε δύο μεγάλους πυρήνες: έναν στα βόρεια, στην ημιορεινή ζώνη των Μεγάρων και έναν, αριθμητικά ισχυρότερο, γύρω από το Λουτράκι. Και οι δύο πυρήνες έχουν υψηλή επισκεψιμότητα, σε βαθμό που τα μοναστήρια συγκροτούν έναν πραγματικό τουριστικό πόρο, με εμβέλεια που ξεπερνά τους τοπικούς οικισμούς - όπου και η επιρροή των μονών είναι πολύπλευρη - και φτάνει μέχρι την Κόρινθο και την Αθήνα.

Για λόγους που σχετίζονται με την φυσική ιερότητα της περιοχής, η έκταση της αρχαίας Περαίας, που άλλοτε φιλοξενούσε σημαντικά ιερά και κυοφόρησε μέρος των μύθων γύρω από τους θεούς και της θεότητες του αρχαίου κόσμου, είναι σήμερα κατάστικτη από μονές και θρησκευτικά ιδρύματα, τα περισσότερα, αναπόφευκτα, γύρω από το Λουτράκι.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η μονή Οσίου Παταπίου, που περιβάλλεται από μια ομάδα νεώτερων μονών: πρόκειται για τις μονές Προφήτη Ηλία, Ανάστασης του Χριστού, Αγίας Μαρίνας Λουτρακίου, Αγίου Γερασίμου και Ιωάννου Προδρόμου και τα ησυχαστήρια Παναγίας Μυρτιδιώτισας και Αγίας Ελένης. Με επικεφαλής τη μονή Οσίου Παταπίο, τα μεγάλα αυτά μοναστικά ιδρύματα έχουν μεγάλη επισκεψιμότητα και δημιουργούν ένα σημαντικό κέντρο θρησκευτικού τουρισμού, εξυπηρετούμενο από τον διαχρονικό τουριστικό πόλο του Λουτρακίου. Μία από τις μονές της περιοχής, το νέωτερο μοναστήρι του Αποστόλου Παύλου στα Γεράνεια, εγκαταλείφθηκε πρόσφατα.

Τέσσερις ακόμα μονές ιδρύθηκαν στην κοιλάδα ανάμεσα στο ανατολικό και το δυτικό συγκρότημα του βουνού. Ανάμεσά τους, η παλαιότατη μονή Παναγίας στο Πράρθι, του 11ου αιώνα, ενώ οι άλλες μονές είναι νεώτερες.
Ένα ακόμα παλιό μοναστικό συγκρότημα, η μονή Σωτήρος στο Αλεποχώρι, των αρχών του 13ου αι., εγκαταλείφθηκε και σήμερα διατηρείται μόνο το καθολικό και ερείπια του περιβόλου και βοηθητικών κτισμάτων. Αντίστοιχα, απομονωμένη στις βορεινές απολήξεις των Γερανείων, μακριά από τις κύριες τουριστικές ροές, η μονή Αγίου Νικολάου στο Μαλαγάρι, ερήμωσε και δεν αναβίωσε.

Ο ανατολικός πυρήνας μοναστικής δράσης συγκροτήθηκε στη μέση υψομετρικά ζώνη, στην ευρύτερη περιοχή των Μεγάρων. Από τις μονές και τα μονΰδρια της περιοχής αυτής, λειτουργούν σήμερα τέσσερα μεγάλα μοναστήρια, με πιο αξιόλογες τη μονή Αγίου Ιερόθεου στο Μαυραντζά Μεγάρων, τη μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στην θέση Μακρυνού και τη μονή Αγίας Παρασκευής κοντά στο Μάζι.

Άλλες μονές της περιοχής είναι η μονή Αγίου Νικολάου Αγίων Θεοδώρων, η μονή Αγίας Αικατερίνης στο Σκιμπιμπάδρι Αλεποχωρίου και η μονή Αγίας Μαρίνας πάνω από τον ομώνυμο οικισμό των Αγίων Θεοδώρων.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

"position:relative;left:5%;width:90%;height:400px;background:#eee;margin-bottom:20px;">