Ερπετά & αμφίβια της Καστοριάς

Η λίμνη της Καστοριάς, η παραλίμνια βλάστηση, οι ρεματιές και τα γύρω βουνά συνθέτουν ένα οικοσύστημα με μεγάλη περιβαλλοντική αξία, ιδιαίτερα για την πανίδα. Στη ζώνη αυτή έχουν καταγραφεί περισσότερα από 30 είδη ερπετών και αμφιβίων.

Στις χαμηλότερες ζώνες θα βρούμε όλα τα αμφίβια που αναφέρονται από την περιοχή: σε υγρές ζώνες στο ύψος των αγρών και των ποταμών θα συναντήσουμε τον συνήθη Πρασινόφρυνο (Bufotes viridis), τον ογκώδη Χωματόφρυνο (Bufo bufo) και τον δυσδιάκριτο Δενδροβάτραχο (Hyla arborea). Σε όλα τα σχετικά μόνιμα στάσιμα νερά - λούτσες και νερολακούβες στην άκρη των ορεινών δρόμων - θα εντοπίσουμε εύκολα την Κιτρινομπομπίνα (Bombina variegata)

Στις ξηρότερες περιοχές θα συναντήσουμε τις συνήθεις σαύρες της χαμηλής ζώνης: τα ευκίνητα Σιλιβούτια (Podarcis erhardii) και τις θορυβώδεις Τρανόσαυρα (Lacerta trilineata) και Πρασινόσαυρα (Lacerta viridis). Κάτω από την άφθονη φυλλάδα του θαμνώνα κυνηγάει ο σχεδόν αόρατος Αβλέφαρος (Ablepharus kitaibelli), ενώ το Ελληνικό Κονάκι (Anguis graeca) μπορεί να βρεθεί σε κάθε ενδιαίτημα της ζώνης αυτής.

Στις μόνιμες επιφάνειες στάσιμου ή πολύ αργά ρέοντος νερού θα βρούμε τα δύο είδη τρίτωνα της χαμηλής και μέσης ζώνης, πιο συχνά τον Ελληνικό Κοινό Τρίτωνα (Lissotriton vulgaris) και σε πιο ορεινά νερά τον Μακεδονικό Τρίτωνα (Triturus macedonicus).

Με εξαίρεση τον Στεφανοφόρο, που προτιμά πιο δροσερά περιβάλλοντα, στη χαμηλή ζώνη ζουν πρακτικά όλα τα είδη φιδιών της περιοχής: η Σαΐτα (Platyceps najadum), η Δενδρογαλιά (Hierophis gemonensis), το Σπιτόφιδο (Zamenis situla), ο Λαφίτης του Ασκληπιού (Zamenis longissimus), ο Εφιός (Dolichophis caspius), ο Σαπίτης (Malpolon insignitus) και η κοινή Οχιά (Vipera ammodytes).

Το Νερόφιδο (Natrix natrix) ενδημεί σε υγρά λιβάδια και μόνιμα νερά.

Στη ζώνη του ορεινού δάσους θα συναντήσουμε τις αργές (Salamandra salamandra), ενώ σε όλα τα ρεόντα νερά θα βρούμε διάσπαρτες ομάδες από Ευκίνητους βάτραχους (Rana dalmatina).

Ο παρακάτω πίνακας περιλαμβάνει τόσο τα είδη που έχουν εντοπιστεί από επιστημονικές καταγραφές, όσο και τα είδη που αναμένεται να βρεθούν στην περιοχή, με βάση τους χάρτες εξάπλωσης, την καταλληλότητα των βιοτόπων και την καταγραφή τους σε περιοχές της ίδιας βιογεωγραφικής ενότητας.

Ελληνικό όνομα	Αγγλικό όνομα	Επιστημονικό όνομα
Ουροδελή
Σαλαμάνδρα	Fire Salamander	Salamandra salamandra
Μακεδονικός Τρίτωνας	Macedonian Crested Newt	Triturus macedonicus
Λισσοτρίτωνας	Greek Newt	Lissotriton graecus
Άνουρα
Χωματόφρυνος	Common toad	Bufo bufo
Πράσινος φρύνος	European green toad	Bufotes viridis
Δενδροβάτραχος	European tree frog	Hyla arborea
Ευκίνητος βάτραχος	Agile frog	Rana dalmatina
Ελληνικός βάτραχος	Greek stream frog	Rana graeca
Βαλτοβάτραχος	Marsh frog	Pelophylax ridibunda
Κιτρινομπομπίνα	Yellow-bellied Toad	Bombina variegata
Σαύρες
Τρανόσαυρα	Balkan Green Lizard	Lacerta trilineata
Πρασινόσαυρα	Green Lizard	Lacerta viridis
Σιλιβούτι	Erhard's Wall Lizard	Podarcis erhardii
Τυφλίτης	European Glass Lizard	Pseudopus apodus
Ελληνικό Κονάκι	Greek Slow Worm	Anguis graeca
Αβλέφαρος	Snake-eyed Skink	Ablepharus kitaibelli
Χελώνες
Μεσογειακή Χελώνα	Hermann's Tortoise	Testudo hermanni
Ελληνική Χελώνα	Spur-thighed Tortoise	Testudo graeca
Στικτή Νεροχελώνα	European Pond Terrapin	Emys orbicularis
Φίδια
Ανήλιος (Τυφλίνος)	European blind snake	Xerotyphlops vermicularis
Σαπίτης	Eastern Montpellier Snake	Malpolon insignitus
Έφιος	Large Whip Snake	Dolichophis caspius
Δενδρογαλιά	Balkan Whip Snake	Hierophis gemonensis
Σαίτα	Dahl's Whip Snake	Platyceps najadum
Λαφίτης του Ασκληπιού	Aesculapian Snake	Zamenis longissimus
Σπιτόφιδο	Leopard Snake	Zamenis situla
Λαφιάτης	Four-lined Snake	Elaphe quatuorlineata
Νερόφιδο	Grass Snake	Natrix natrix
Λιμνόφιδο	Dice Snake	Natrix tessellata
Στεφανοφόρος	Smooth Snake	Coronella austriaca
Αγιόφιδο	European Cat Snake	Telescopus fallax
Οχιά	Nose-horned Viper	Vipera ammodytes

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Η παρουσίαση της ερπετοπανίδας της Καστοριάς βασίζεται στις πιο κάτω πηγές:

ECOS Μελετητική ΕΠΕ, ΑΝ.ΚΑΣ. ΑΕ, 1997. Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη λίμνης Καστοριάς: Πρόγραμμα αντιμετώπισης ειδικών περιβαλλοντικών προβλημάτων, οριοθέτηση του υγροβιότοπου λίμνης Καστοριάς και ευρύτερης περιοχής του.
Δαμιανός Π., Α. Κούσκουρας, Γ. Χαστάς, Χ. Χρυσούλας 2015. Σχέδιο Διαχείρισης της Περιοχής Προστασίας της Φύσης της Λίμνης Καστοριάς