Νότιος Όλυμπος
καταφύγιο Άνω Πηγάδι-Καλόγερος
(Ράχη Αρβανίτη)

Η διαδρομή από το καταφύγιο Άνω Πηγάδι στη Λούτσα Καλόγερου είναι μια από τις λιγότερο γνωστές, αλλά ταυτόχρονα πιο ενδιαφέρουσες αναβάσεις του Ολύμπου. Η πορεία ξεκινά από τα παλιά στανοτόπια στο Άνω Πηγάδι και οδηγεί στην καρδιά του Ολύμπου, στα προκεχωρημένα θερινά βοσκοτόπια των παλιών ημερών.

Η διαδρομή από το καταφύγιο Άνω Πηγάδι στη Λούτσα Καλόγερου ταυτίζεται με τον παλιό κτηνοτροφικό δρόμο που κωδικά λέγεται Ράχη Αρβανίτη. Στην πραγματικότητα, η όλη ανάβαση χρησιμοποιεί τρεις διαδοχικές φυσικές γραμμές, σχεδόν κάθετες μεταξύ τους, που σχηματίζουν ένα ανοιχτό Ζ: τη ράχη Άνω Περιβόλι, τη Ράχη Αρβανίτη και μια από τις πλατιές ράχες στη βάση του Καλόγερου.

Ο δρόμος αυτός εξυπηρετούσε την κίνηση από και προς τα βοσκοτόπια της νοτιοανατολικής πλευράς του Ολύμπου, τα οποία νέμοντο κυρίως οι κάτοικοι της Παλαιάς Λεπτοκαρυάς. Αν και συνεχώς ανηφορική, η πορεία δεν είναι ιδιαίτερα επίπονη και ήταν βατή για μεγάλα ζώα. Σήμερα ωστόσο το παλιό αυτό μονοπάτι έχει σχεδόν σβήσει, ιδιαίτερα στα λιβάδια, που καλύπτονται από ψηλές πόες και τις ζώνες πυκνής βλάστησης και το ακολουθεί κανείς μόνο χάρις στην αραιή σήμανση από παλιά σημάδια κόκκινου χρώματος και την σαφήνεια των φυσικών γραμμών.

Η αρχή του μονοπατιού βρίσκεται στο λιβάδι πάνω από το καταφύγιο. Αγνοώντας τα ίχνη τροχών στον άξονα της ράχης και αφού αφήσουμε στα αριστερά μας δυο απομεινάρια ξύλινων κατασκευών, ανηφορίζουμε τη Ράχη Άνω Περιβόλι μέσα από το δάσος. Στη συνέχεια περνάμε δυο διαδοχικά μεγάλα λιβάδια με ψηλή ποώδη βλάστηση, περιτρέχοντάς τα από την νότια άκρη τους. Βγαίνουμε σε ανοιχτό σημείο της ράχης, με ανεμπόδιση θέα προς τον Κάτω Όλυμπο και την πόλγη των Νεζερών και συνεχίζουμε με κατεύθυνση κάπως προς τα δεξιά, αλλά χωρίς να αφήσουμε τη ράχη. Η σήμανση εδώ είναι σχεδόν ανύπαρκτη και το μονοπάτι δυσδιάκριτο.

Φτάνοντας στο τέλος της ράχης Άνω Περιβόλι, διατρέχουμε έναν ομαλό λαιμό και ξεκινάμε μια έντονα ανηφορική πορεία προς τα ΒΔ. Η σήμανση σε αυτό το τμήμα είναι πολύ καλή και η κίνησή μας γίνεται πλέον κάτω από τη σκιά των εντυπωσιακών ρόμπολων. Η απότομη ανηφόρα τελειώνει στο ψηλότερο σημείο της Ράχης Αρβανίτη. Η συνέχεια της ράχης είναι πιο στενή και σε πολλά σημεία θυμίζει κόψη. Πλέον βρισκόμαστε σε υψόμετρο μεγαλύτερο των 2000 μ. και κινούμαστε χωρίς σήμανση σε αχνό μονοπάτι, παραμένοντας συνεχώς πάνω στο πετρώδες χείλος της ράχης, ενώ δεξιά μας έχουμε επικλινή δασική πλαγιά.

Με μια σύντομη ανάβαση σε βραχώδες έδαφος, αφήνουμε το δάσος και μπαίνουμε σε υπoαλπικό πεδίο με αραιά νανώδη ρόμπολα. Σε λεκάνη δεξιά μας βλέπουμε παλιό μαντρί και συνεχίζουμε στην πολύ πλατιά και ήπια ανηφορική ακμή μιας ράχης, έχοντας στα αριστερά μας τον εντυπωσιακό κώνο της κορυφής Φράγκου Αλώνι και δεξιά τη βάση του μεγαλοπρεπούς Καλόγερου.
Περιτρέχοντας τη νότια βάση του Καλόγερου, διασχίζουμε καταπράσινα αλπικά λιβάδια και φτάνουμε σε φυσική ύφεση με μεγάλο μαντρί, όπου παλιότερα οι κτηνοτρόφοι είχαν σχηματίσει ένα υποτυπώδες κοίλο, που συγκρατούσε εποχικά νερό. Το κοίλο αυτό, γνωστό ως λούτσα, δίνει και το όνομα της τοποθεσίας: Λούτσα Καλογέρου.
Αν ανέβουμε στη κόψη του Καλόγερου, αντικρίζουμε μια εντυπωσιακή παγετωνική λεκάνη, ενώ απέναντί μας στοιχίζονται οι ψηλές κορυφές του Ολύμπου: Άγιος Αντώνιος, Σκολιό, Μύτικας και Στεφάνι. Από το σημείο αυτό βλέπουμε και το καταφύγιο ανάγκης του Αγίου Αντωνίου, όπως και το οροπέδιο των Μουσών.

Κείμενο: Κατερίνα Ζαγκαρέτου
Φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος