Χλωρίδα του Στρατωνικού Όρους

Λόγω του μικρού υψομετρικού εύρους, του σχεδόν ενιαίου γεωλογικού υποβάθρου των γνευσίων αλλά και της απουσίας μεγάλων βραχωδών σχηματισμών, η περιοχή του Στρατωνικού όρους έχει περιορισμένη χλωριδική ποικιλία. Καθώς το συγκρότημα καλύπτεται σε μεγάλο βαθμό από συμπαγή δάση δρυός και οξιάς, στο μεγαλύτερο μέρος των διαδρομών μας συναντάμε την τυπική χλωρίδα των οικοτόπων αυτών.

Αντίθετα με την μάλλον κοινότυπη χλωρίδα του δάσους, μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκτεταμένη ζώνη της μεσογειακής μακκίας και των φρυγάνων, στην περίμετρο του βουνού.

Τέλος, οι παράκτιοι βιότοποι, χωρίς να εξάπτουν το επιστημονικό ενδιαφέρον όπως οι αντίστοιχοι της Νότιας Ελλάδας και των νησιών, προσθέτουν πολλά ενδιαφέροντα είδη στον πλούτο της περιοχής.

Στα δρυοδάση και τα δάση οξιάς θα βρούμε κυρίως κοινά είδη, με βαλκανική ή ευρύτερη ευρασιατική κατανομή, όπως τα Calamintha grandiflora, Digitalis lanata, Calyslegia sepium, Silene vulgaris, Melissa officinalis, Dorycnium herbaceum, Sedum cepaea, Stacbys sylvestris, Prunella vulgaris, Lysimacbia punctata, Moebringia trinervia, Geranium robertianum, Latbyrus laxiflorus, Lactuca serriola, Geum urbanum, και Clinopodium vulgare.

Τα πιο ενδιαφέροντα, από μια φυσιογνωστική οπτική, είδη που θα συναντήσουμε κατά μήκος των πορειών μας στο δάσος είναι το ασυνήθιστο Atropa bella-donna, που θα το βρούμε μεμονωμένο ή σε μικρές αραιές ομάδες, και δύο είδη του γένους Digitalis, την Digitalis lanata και την Digitalis viridiflora.
Μέσα στο δάσος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ρεματιές και τα πολυάριθμα αν και μικρά ξέφωτα και λιβάδια, όπου θα βρούμε είτε συνήθη είδη της τοπικής βιογεωγραφικής ζώνης, είτε είδη ευρύτατης εξάπλωσης, όπως κρόκους, πρίμουλες και κολχικά, με πιο εντυπωσιακό το Colchicum bivonae, ένα από τα ελάχιστα φυτά που ανθίζουν το φθινόπωρο στην περιοχή - μαζί με τα κυκλάμινα.

Οι ζώνες που διαφοροποιούνται χλωριδικά από την πιο πάνω εικόνα, είναι η εκτεταμένη ζώνη της μεσογειακής μακκίας και των φρυγάνων, στην περίμετρο του βουνού. Εδώ την άνοιξη θα συναντήσουμε μια μεγάλη ποικιλία ειδών ευρείας κυρίως εξάπλωσης, και κυρίως ένα μεγάλο φάσμα γεώφυτων, και ανάμεσά τους μια αξιόλογη ποικιλία από ορχιδέες.

Τέλος, στην ψηλότερη ζώνη των πορειών, σε ξέφωτα του πυκνού δάσους, θα βρούμε λίγα άτομα από ξενικά είδη, που έφτασαν εδώ μέσα από άγνωστες οδούς. Κάποια από τα είδη αυτά, όπως η Phytolacca americana και το Physalis alkekengi, φυτεύονται ως καλλωπιστικά στη ζώνη των οικισμών και η παρουσία τους στα 800 μ. υψόμετρο είναι μια ένδειξη της δυναμικής σχέσης οργανισμών και φυσικών συστημάτων.

Αν και μόνο η ανατολική πλευρά του Στρατωνικού βρέχεται από τη θάλασσα, οι εκτεταμένες βραχώδεις ακτές από το Σταυρό μέχρι και το ακρωτήρι Μπροστόμιτσα αποτελούν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά τοπία της περιοχής και κρύβει πολλά ενδιαφέροντα είδη χλωρίδας.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος