Αρκαδικά Μονοπάτια
Κυκλική διαδρομή 71 χλμ.

Κοτύλιο-Άνω Καρυές

Η διαδρομή Κοτύλιο-Άνω Καρυές έχει το προνόμιο να αποτελεί το σκέλος που περιλαμβάνει την ανάβαση στη δεύτερη κορυφή του Λύκαιου, την Ιερή Κορυφή που φέρει ακόμα τα σημάδια του τεμένους του Δία και κατάκορφα το χώρο των θυσιών στον βασιλέα των θεών.

Ανηφορίζουμε από το κέντρο του Κοτύλιου προς το βουνό και στο σημείο που τελειώνει ο επιστρωμένος δρόμος κάνουμε λίγα μέτρα αριστερά και βρίσκουμε την αρχή σαφούς μονοπατιού, το πρώτο τμήμα του παλιού μουλαρόδρομου από του Δραγουμάνου (παλιό όνομα του Κοτύλιου) προς τα βοσκοτόπια και την ενδοχώρα του Λύκαιου.

Φτάνουμε σε μεγάλη τσιμεντένια δεξαμενή και ακολουθούμε για λίγο το χωματόδρομο. Στο ύψος του Προφήτη Ηλία βρίσκουμε τη συνέχεια του παλιού ημιονικού δρόμου, που τώρα διασχίζει ένα πραγματικό δάσος από ψηλά σπάρτα. Σύντομα φτάνουμε στη βάση βράχων, όπου το μονοπάτι κάνει ελιγμούς σε απόκρημνο πεδίο, με τη βοήθεια "μεγαλιθικών" ξερολιθιών. Συνεχίζουμε σε σαφές μονοπάτι μέχρι δρομάκι, το οποίο μας φέρνει στο χωματόδρομο.

Συντομεύουμε έναν πρώτο ελιγμό του δρόμου μέσα από μικρή αναδάσωση, αφιερωμένη στους Κύπριους δασοπυροσβέστες που συνέβαλαν στην προστασία της περιοχής (κρήνη χωρίς νερό). Συνεχίζουμε να τέμνουμε τους ελιγμούς, περνώντας από την υδρομάστευση μικρής πηγής και στη συνέχεια από συστάδες πεύκων. Φτάνουμε σε μικρό διάσελο.

Από εδώ αρχίζει ένα παλιό μονοπάτι που εξυπηρετούσε πολυάριθμους γεωργικούς θύλακες, διάσπαρτους στις συγκλίνουσες ρεματιές ενός εξαιρετικά περίπλοκου και δύσβατου αναγλύφου, ακολουθώντας τα μικρά μονοπάτια από τη μια ομάδα πεζούλες στην επόμενη. Φτάνουμε έτσι σε διασελάκι με αλώνι και μετά σε σπίτι με αλώνι, πολύ κοντά στη διακλάδωση των δρόμων προς Καρυές, Αη-Σώστη και Ιερή Κορυφή.

Αρκαδικά Μονοπάτια
Διαδρομή Κωτύλιο-Άνω Καρυές
Λείψανα του τεμένους του Διός και του βωμού,
λίγα μέτρα χαμηλότερα από την Ιερή Κορυφή

Ανηφορίζουμε το δρόμο προς την Ιερή Κορυφή, με μια μικρή συντόμευση στο τέλος μέχρι το πλάτωμα με τα λείψανα του τεμένους του Δία (ξωκλήσι Προφήτη Ηλία). Κατηφορίζουμε μια ράχη και μετά μια λεκάνη προς τον αρχαιολογικό χώρο του ιπποδρομίου και σταδίου των αρχαίων Λύκαιων, πανάρχαιων αρκαδικών αθλητικών αγώνων.

Από τον αρχαιολογικό χώρο ξεκινά μικρό μονοπάτι που γίνεται δρομάκι και συναντά τον άσφαλτο. Αμέσως αφήνουμε τον άσφαλτο και κατεβαίνουμε μια βραχώδη ράχη, στην αρχή πάνω στον άξονά της και μετά στη νότια πλευρά της, με ωραίο, σαφές, αν και πέτρινο, μονοπάτι. Φτάνουμε σε δρομάκι και το ακολουθούμε προς τις Άνω Καρυές, περνώντας από τις πηγές Μούσγα και Μαυρόπετρα, εξοπλισμένες με ωραίες κρηνικές κατασκευές. Μπαίνουμε στο χωριό και καταλήγουμε κοντά στη Λυκαία Ακαδημία, μεγάλο κτήριο που περιλαμβάνει μικρό αρχαιολογικό μουσείο.

Αρκαδικά Μονοπάτια
Το συγκρότημα της Λυκαίας Ακαδημίας

Φύση

Cyclamen rhodium subsp. peloponnesiacum

Το Cyclamen rhodium subsp. peloponnesiacum είναι ελληνικό ενδημικό κυκλάμινο, που το βρίσκουμε σε χαμηλά υψόμετρα στα μεγάλα βουνά της Πελοποννήσου. Τα φύλλα εμφανίζονται το Φεβρουάριο και λίγο μετά ανοίγουν τα άνθη, με χαρακτηριστική αδιαίρετη στεφάνη και μια έντονα πορφυρή λωρίδα στην βάση των πετάλων. Τα φύλλα του, αν και διατηρούν το καρδιόσχημο περίγραμμα των άλλων κυκλάμινων, δεν είναι σαφώς δίχρωμα όπως στο Cyclamen hederifolium ή με πριονωτή περίμετρο, όπως το Cyclamen graecum, που άλλωστε έχουν αμφότερα φθινοπωρινή άνθιση.

Στο Λύκαιο, το συναντάμε την Άνοιξη, σε πετρώδεις και ταυτόχρονα υγρές θέσεις λίγο πάνω και κάτω από τη ζώνη των χωριών: σκιερά πρανή δρόμων, πετροπλαγιές με θαμνώδη κάλυψη, παρόχθιες λόχμες από γαύρους, συστάδες δρυών.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Σήμανση

Πινακίδες και σημάδια

Η διαδρομή έχει μέτρια σήμανση με τα σημάδια των Αρκαδικών Μονοπατιών.

Δεν υπάρχουν καθόλου πινακίδες κατεύθυνσης.

Στο μικρό τμήμα από το κέντρο του Κοτυλίου και μέχρι τη δεξαμενή πάνω από το χωριό, υπάρχουν αρκετά επιβεβαιωτικά σημάδια με το σύμβολο των Αρκαδικών Μονοπατιών. Από εκεί και μέχρι τον αρχαιολογικό χώρο του Λύκαιο, η σήμανση είναι απούσα, λόγω νέας χάραξης της διαδρομής. Από τον αρχαιολογικό χώρο μέχρι τις Άνω Καρυές, συναντάμε μια αραιή αλλά σχετικά συνεπή σήμανση με τα σημάδια των Αρκαδικών Μονοπατιών.

Φύση

Draba lasiocarpa

Η Draba lasiocarpa είναι ένα μικρό και αχαμνό θαμνάκι, που ωστόσο τραβάει την προσοχή νωρίς την άνοιξη με τα κατακίτρινα λαμπερά άνθη της. Φύεται σε ορεινές θέσεις με ή χωρίς ψηλή βλάστηση, με κοινό χαρακτηριστικό το βραχώδες υπόστρωμα: σχισμές βράχων και ορθοπλαγιές, σταθεροποιημένες σάρες, πετρολίβαδα και βραχώνες σε δάση ή θαμνώνες. Είναι από τα πρώτα λουλούδια που εμφανίζονται μετά το λιώσιμο των χιονιών. Ανθίζει από Απρίλιο έως Ιούλιο, σε υψόμετρα από 1100 έως 2500 μ.

Εξαπλώνεται στα Βαλκάνια και την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Στην Ελλάδα βρίσκεται σε όλα βουνά της ηπειρωτικής χώρας και στα νησιά Κεφαλονιά και Θάσος.