Θηλαστικά της Ελλάδας

Το Αγριογούρουνο (Sus scrofa)
ο αναμοχλευτής του δάσους

Το Αγριογούρουνο (Sus scrofa) ή αγριόχοιρος είναι ο πρόγονος των εξημερωμένων χοίρων. Ζει σε όλη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική. Στην Ελλάδα διατηρεί γηγενείς πληθυσμούς στη Μακεδονία, τη Θράκη, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα και τη Σάμο, ενώ έχει επανεισαχθεί με επιτυχία στην Πελοπόννησο και πρόσφατα στο όρος Όλυμπος της Λέσβου. Τα τελευταία χρόνια επεκτείνει την εξάπλωσή του σε περιοχές με καλές συνθήκες προστασίας, όπως η Πάρνηθα.

Ζει σε δάση με πυκνό υπόροφο, προτιμώντας τα δάση πλατύφυλλων (κυρίως δρυοδάση στη μέση ζώνη ή δάση οξυάς στην Πίνδο). Δεν διστάζει να μετακινηθεί σε ανοιχτές εκτάσεις με έλη, καλλιέργειες ή φυσικά λιβάδια.

Έχει βαρύ, ρωμαλέο και πολύ δυνατό σώμα, με μεγάλο μυτερό κεφάλι και ανθεκτικό δέρμα με παχύ τρίχωμα, που του επιτρέπουν να χώνεται και να τρέχει μέσα σε πυκνούς θάμνους. Τα αρσενικά έχουν μεγάλους γυριστούς κυνόδοντες. Η κοινωνική του οργάνωση είναι χαρακτηριστική: τα θηλυκά ζουν σε μικρές ομάδες με τα μικρά έως δύο ετών, ενώ τα αρσενικά τα πλησιάζουν μόνο στην περίοδο της αναπαραγωγής.

Είναι ζώο παμφάγο, με έντονη περιέργεια και απεριόριστη διάθεση για σκάψιμο και ψάξιμο. Τρέφεται κυρίως με καρπούς του δάσους (βελανίδια, κάστανα, διάφορα άγρια μούρα), ρίζες και βολβούς, άγριους ή καλλιεργημένους κονδύλους (πατάτες, παντζάρια), δημητριακά (στάρι, καλαμπόκι), μανιτάρια, σκουλήκια, σαλιγκάρια, προνύμφες και ώριμα έντομα, αμφίβια, ερπετά, τρωκτικά και αυγά πουλιών και ερπετών. Τα περισσότερα από τα πιό πάνω τα βρίσκει ή τα ξεθάβει από το έδαφος, όπου σκάβει με επιμονή οδηγημένο από την εξαιρετική όσφρησή του. Τα μέρη όπου συχνάζουν ή βόσκουν αγριογούρουνα, είναι χαρακτηριστικά κατασκαμένα.

Κείμενο: Απ. Καλτσής
Φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος