Θηλαστικά της Ελλάδας: Το Αγριόγιδο
Θηλαστικά της Ελλάδας
Το Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra)
ο ακατάβλητος αναρριχητής
Το Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra)
Πατήστε για μεγέθυνση
Το Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra)
Το Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra), που δεν έχει καμία σχέση με το αγριοκάτσικο της Κρήτης ή τις ελεύθερες γίδες των ορεινών βοσκών, είναι ένα μεσαίου μεγέθους αιγοειδές, παρόμοιου με την οικόσιτη κατσίκα. Ζει αποκλειστικά στην αλπική ζώνη των μεγάλων ελληνικών βουνών, πάντα κοντά σε εξαιρετικά απόκρημνες ζώνες, όπου βρίσκει καταφύγιο σε περίπτωση κινδύνου, καθότι έχει τη μεγαλύτερη ευχέρεια στην κίνηση στο βραχώδες πεδίο από όλα τα ευρωπαϊκά θηλαστικά. Πρακτικά, εκτός από τον σπανιότατο πλέον Χρυσαετό, κανένας θηρευτής δεν μπορεί να το απειλήσει στο ορεινό περιβάλλον, όπου εύκολα θα βρει μια κάθετη πλαγιά για να καταφύγει.
Ο μεγαλύτερος ελληνικός πληθυσμός Αγριόγιδων ζει και ευημερεί στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Βγαίνοντας από τις άβατες κοιλάδες των Μικρών και Μεγάλων Καζανιών, όπου κρύβονταν άλλοτε τα τελευταία άτομα, σήμερα το Αγριόγιδο έχει απλωθεί σε όλη την αλπική ζώνη του Ολύμπου, απολαμβάνοντας και εμπιστευόμενο το σεβασμό και το θαυμασμό που του δείχνουν οι χιλιάδες επισκέπτες του βουνού.
Η χωρική παρουσία του Αγριόγιδου στην Ελλάδα
Ακμαίος φαίνεται και ο πληθυσμός της Τύμφης, που έχει περάσει το μέγεθος της εκατοντάδας. Σταθερές εμφανίζονται οι αποικίες της Γκιώνας και των Βαρδουσίων, ενώ μικρές παραμένουν οι κοινωνίες της Οίτης, του Σμόλικα, των Τζουμέρκων και του Γράμου. Δυσκολότερη είναι η εκτίμηση της κατάστασης των διάσπαρτων θυλάκων της Ροδόπης. Πρόσφατα, εντοπίστηκαν λίγα ζώα που πέρασαν από τη Γιώνα στον Παρνασσό.
Η εξάπλωση του Αγριόγιδου στη Στερεά Ελλάδα (Γκιώνα, Βαρδούδια, Οίτη)
Το σώμα του είναι πιό γεροδεμένο από της κατσίκας και έχει χαρακτηριστικές καστανόμαυρες ρίγες στις δύο πλευρές του προσώπου του, που διαγράφονται έντονα ανάμεσα στις υπόλευκες λουρίδες της μύτης και του λαιμού. Τα κέρατά του είναι μικρά και γυρίζουν χαρακτηριστικά προς τα πίσω. Αν ενοχληθεί, το αρσενικό, που ζει συνήθως μόνο του και συχνά ελέγχει μια μεγάλη περιοχή από ένα απρόκρημνο μυτίκι, σφυρίζει διαπεραστικά για να ειδοποιήσει τις ομάδες των θηλυκών με τα νεαρά άτομα.
Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra) στον Όλυμπο
Ειδικές προσαρμογές, όπως η αυξημένη σωματική θερμοκρασία (39.5 βαθμοί), η μεγάλη καρδιά με πολύ ισχυρά μυϊκά τοιχώματα (μπορεί να διατηρήσει ρυθμούς της τάξης των 200 παλμών το λεπτό επί μακρό διάστημα) και ο μεγάλος αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων, δίνουν στο μυθικό αυτό ζώο μια αντοχή πέρα από το συνηθισμένο.
Αντίστοιχα, η άνεσή του στην κίνηση στις ορθοπλαγιές είναι παροιμιώδης. Οι χηλές των ποδιών του είναι ελαστικές με σκληρές άκρες, και εξασφαλίζουν σταθερό και ακριβές πάτημα στα βράχια, ενώ στο χιόνι, ανοίγουν και με τη βοήθεια μιας ειδικής πτυχής βυθίζονται λιγότερο. Η Αρκούδα και ο Λύκος δεν μπορούν να το ακολουθήσουν στο ακραίο αλπικό πεδίο και έτσι το αγριόγιδο δεν έχει ουσιαστικά άλλο εχθρό από τον άνθρωπο.
Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide greece
ΤΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Το topoguide greece είναι διαθέσιμο για συσκευές Android από το Play Store της Google topoguide greece.
Το topoguide greece είναι επίσης διαθέσιμο για συσκευές iOS (iPhone και iPad) από το App Store της Apple Topoguide Greece.
Κάθε περιοχή περιέχει έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής και παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος δεκάδων πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών.
