Το κάστρο της Ταβίας

Κάστρα και μνημεία του Μαινάλου

Το κάστρο της Ταβίας

Το κάστρο της Ταβίας βρίσκεται στην κοιλάδα του Ελισσώνα, σε έναν μάλλον χαμηλό λόφο πάνω από τη δυτική όχθη του ποταμού, σε θέση ωστόσο που έχει άμεση οπτική επαφή με τη μονή Επάνω Χρέπας. Η δυνατότητα μετάδοσης μηνυμάτων από την εύφορη ζώνη του Ελισσώνα προς την Τρίπολη και αντίστροφα, μέσω της μονής Επάνω Χρέπας, ανάγει το μικρό κάστρο της Ταβίας σε στρατηγικό κρίκο της κεντρικής Αρκαδίας.

Παράλληλα, το οχυρό φύλασσε τη διάβαση του ποταμού, που εδώ γίνεται μέσω ενός ιδιαίτερα στενού σημείου, με σταθερά πρανή - στο σημείο αυτό σήμερα έχει κατασκευαστεί μεγάλη γέφυρα που συνδέει τον οδικό άξονα της κοιλάδας με το Χρυσοβίτσι και τη Στεμνίτσα.

Είναι λοιπόν σαφές ότι η θέση του λόφου ήταν πραγματικά στρατηγική και ως τέτοια είχε οχυρωθεί από την αρχαιότητα, οπόταν αποτελούσε την ακρόπολη των Διπαίων, πολίσματος της κλασικής περιόδου, για την οποία τίποτε σχεδόν δεν είναι γνωστό.

Στη Φραγκοκρατία, αν και δεν υπήρξε ένα από τα ισχυρά κάστρα της Πελοποννήσου, το κάστρο της Ταβίας αποτέλεσε το κύριο στήριγμα των πληθυσμών της ευρύτερης περιοχής και στις περιόδους κρίσης απέκτησε τις λειτουργίες και τον πληθυσμό μιας μικρής πόλης. Επιπλέον, φαίνεται ότι στο ύστερο Βυζάντιο φιλοξένησε κάποιο τοπικό εργαστήριο αγιογραφίας. Το 1423 καταλήφθη από τους Τούρκους, ύστερα από επίμονη αντίσταση των υπερασπιστών του.

Τα ίχνη της Ταβίας χάνονται στα τέλη του 18ου αιώνα, για να ξαναφανούν λίγο βορειότερα, στα δύο μικρά χωριά Πάνω και Κάτω Δαβιά.

Κάστρα και μνημεία του Μαινάλου
Κάστρο Ταβίας
Google maps directions Adjacent town: Πάνω Δαβιά

Το κάστρο καταλαμβάνει την επικλινή στέψη μιας βραχώδους έξαρσης. Το πλάτωμα είναι επαρκώς προστατευμένο από τα ανατολικά και τα βόρεια, αλλά το βατό έδαφος ανεβαίνει πολύ κοντά τις πλευρές του οχυρωμένου χώρου στα νότια και δυτικά.

Μαίναλο topoguide
Κάστρα και μνημεία του Μαινάλου
Το βραχώδες ύψωμα που φέρει το κάστρο της Ταβίας

Η περίμετρος της φυσικά οχυρής έκτασης είναι περίπου τριγωνική. Η πρόσβαση γίνεται από τα ανατολικά με κάπως ομαλή πλαγιά στην αρχή, που στη συνέχεια γίνεται πιο απόκρημνη και περνά μέσα από βράχινο πέρασμα, κάτω από την εποπτεία ψηλού τείχους. Το μονοπάτι οδηγεί στην κύρια πύλη της μεσαιωνικής περιόδου, που στηρίζεται σε αρχαίους δόμους και πλαισιώνεται από τα δύο στενούς τετράγωνους πύργους, σήμερα ερειπωμένους.

Το τείχος είναι ορατό κατά διαστήματα στην περίμετρο του πλατώματος και είναι πιο σαφές εκεί όπου η φυσική οχύρωση δεν είναι επαρκής. Σε όλο το μήκος του διακρίνεται η μεσαιωνική προσθήκη πάνω στο αρχαίο τείχος.

Μαίναλο topoguide
Κάστρα και μνημεία του Μαινάλου
Το donjon του κάστρου, στο ΝΔ άκρο του χώρου

Στο εσωτερικό του οχυρωμένου χώρου σώζονται λείψανα κτισμάτων και δεξαμενών, ενώ στο ψηλότερο σημείο, στο ΝΔ και ατελώς οχυρωμένο από φυσικά στοιχεία άκρο, διακρίνεται ευμεγέθες σύμπλεγμα πύργου, βοηθητικών χώρων και δεξαμενής, όλα ερειπωμένα και χαμένα μέσα στα πουρνάρια. Το σύμπλεγμα αποτελεί και το donjon, το τελευταίο οχυρό του κάστρου. Στην πλαγιά χαμηλότερα διακρίνονται ερείπια οικιών.

Μαίναλο topoguide

Σήμερα, η προσπέλαση του χώρου γίνεται με σύντομο μονοπάτι, που ξεκινά αμέσως μετά την οδική γέφυρα (πινακίδα). Το μονοπάτι έχει λίγα κόκκινα σημάδια, είναι καθαρό και ακολουθώντας ακριβώς την παλιά όδευση μπαίνει από την κύρια πύλη. Η συνέχεια μέσα στον οχυρωμένο χώρο δεν είναι προφανής, αλλά τελικά φτάνει κανείς εύκολα στο donjon.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

Οδηγός του Μαίναλου

topoguide Greece
Φωτογραφίες και πληροφορίες για το κάστρο της Ταβίας και χάρτες, μετρητικά στοιχεία και πλοήγηση για όλες τις διαδρομές που περνούν από εδώ περιλαμβάνονται στον οδηγό Μαίναλο topoguide.

Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Το Μαίναλο περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Πελοποννήσου.

Ο αντίστοιχος έντυπος οδηγός Μαίναλο - 70 διαδρομές περιλαμβάνει επίσης λεπτομερείς και καλά οργανωμένες πληροφορίες για το κάστρο της Ταβίας. Ο οδηγός, δομημένος με προσοχή σε εύχρηστο μέγεθος (14Χ21 εκ.) και μικρό βάρος (144 σελίδες, βιβλιοδεσία με μαλακό εξώφυλλο), κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις topoguide.
Ο οδηγός διατίθεται μέσω του topoguide e-shop και από επιλεγμένους συνεργάτες.