Η φύση του Ζαγορίου

Τα πουλιά του δρυοδάσους

Το μεγάλο δάσος δρυών που καταλαμβάνει την κοιλάδα του Ζαγορίτικου ποταμού είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά αλλά και πιο ζωντανά τοπία στο Ζαγόρι. Η παρατήρηση πουλιών στη ζώνη αυτή είναι εύκολη, ειδικά κατα μήκος της προτεινόμενης διαδρομής, που ακολουθεί έναν καλοπατημένο αγροτικό δρόμο. Οι ήπιες κλιματικές συνθήκες επιτρέπουν την υλοποίηση της διαδρομής όλο το χρόνο.

Η φύση του Ζαγορίου
Τα πουλιά του δρυοδάσους
Σταχτοσουσουράδα (Motacilla cinerea)

Η διαδρομή ξεκινά από τη θέση Πέταλο, στο ξεκίνημα της περιοχής Ριζιανά. Αμέσως διασχίζουμε το ρέμα Λιθόστρωτο και ερχόμαστε σε επαφή με την παρόχθια ζωή και βλάστηση: στις όχθες κυκλοφορούν Σταχτοσουσουράδες.

Το πρώτο τμήμα της πορείας ακολουθεί το Ζάη ρέμα, μια ανοιχτή ρεματιά που πλαισιώνεται απο μεγάλες χέρσες εκτάσεις. Στις λάσπες και τους νερόλακκους της κοίτης θα δούμε εύκολα τις άφοβες Νεροκελάδες, ενώ σε μεγαλύτερες επιφάνειες στάσιμου νερού βόσκουν ήρεμα Λασπότρυγγες και Λασποσκαλίδρες. Αν προσέξουμε, πάνω στο δρόμο ή στις ανασκαλεμένες χέρσες εκτάσεις τριγύρω θα δούμε Μικρογαλιάντρες, συνήθως πολύ επιφυλακτικές και πάντα σχεδόν αόρατες, με τα τόσο πετυχημένα γήινα χρώματά τους.

Η φύση του Ζαγορίου
Τα πουλιά του δρυοδάσους
Την Άνοιξη, οι Νεροκελάδες (Anthus spinoletta)
περιδιαβαίνουν τους νερόλακκους και τις ρεματιές της περιοχής

Αφήνουμε τη ρεματιά και κινούμενοι προς τα δεξιά, περνάμε λίγο ψηλότερα από μια μεγάλη χέρσα έκταση, όπου μπορεί να δούμε Σιταρήθρες και Κατσουλιέρηδες. Αμέσως μετά περνάμε κοντά από μια κτηνοτροφική μονάδα, στην άμεση γειτονία της οποίας συνήθως αφθονούν τα μικροπούλια και οι Κουρούνες, αλλά μπορεί να τριγυρνά και κάποια Γερακίνα.

Η φύση του Ζαγορίου
Τα πουλιά του δρυοδάσους
Ο Μεσαίος Δρυοκολάπτης (Leiopicus medius)
είναι ο πιο συνήθης δρυοκολάπτης του δρυοδάσους

Ο δρόμος αρχίζει να κερδίζει ύψος πάνω στην ακμή μιας αραιά δασωμένης, ομαλής ράχης. Δεξιά και αριστερά απλώνονται λιβάδια, όπου κυνηγούν Δεντρογέρακα, Ξεφτέρια, Βραχοκιρκίνεζα και την Άνοιξη κάποιος Λιβαδόκιρκος. Σταδιακά το δάσος πυκνώνει και μας δίνει την ευκαιρία να παρατηρήσουμε τα τυπικά πουλιά της περιοχής - Σκαρθάκια, Καμποδεντροβάτες, Χρυσοβασιλίσκους - και κυρίως να ακούσουμε τον τελάλη του δρυοδάσους - την Κίσσα. Χαρακτηριστική παρουσία είναι ο Μεσαίος Δρυοκολάπτης (Leiopicus medius), που συνήθως είναι πολύ διακριτικός ηχητικά και τον αντιλαμβανόμαστε μόνο αν δισχίσει το οπτικό πεδίο μας.

Η φύση του Ζαγορίου
Τα πουλιά του δρυοδάσους
Φιδαετός (Circaetus gallicus),
ένα από τα πιο εύκολα αναγνωρίσιμα αρπακτικά στο Ζαγόρι

Η πορεία συνεχίζεται στην ακμή της ράχης, μια όδευση που μας επιτρέπει να έχουμε άμεση επαφή με τα κοντινά πουλιά, ενώ ταυτόχρονα επιβλέπουμε τα πιο πακρινά πεδία, όπου γυροπετούν Φιδαετοί και Γερακίνες.

Αυτές οι συστάδες στα τέλη της αναπαραγωγικής περιόδου βρίθουν από παπαδίτσες, σπίζες και τσιχλόνια. Παράλληλα, στις αρχές της Άνοιξης φιλοξενούν διάφορα είδη που μετακινούνται προς τις τελικές θερινές θέσεις τους, όπως οι Κοκκοθραύστες και οι Βουνοτσιροβάκοι.

Η φύση του Ζαγορίου
Τα πουλιά του δρυοδάσους
Ο Κοκκοθραύστης (Coccothraustes coccothraustes)
αναζητά στις αρχές της Άνοιξης τα νέα βλαστάρια των φυλλοβόλων

Περνάμε απο το ξωκλήσι της Παναγίας και σύντομα φτάνουμε στον Προφήτη Ηλία του Ζλάροβου. Κάποτε υπήρχε εδώ ένα χωριουδάκι, μια από τις πολλές διάσπαρτες συνοικήσεις της ύστερης Τουρκοκρατίας. Σήμερα, από το Ζλάροβο δεν απομένουν παρά ελάχιστα ερείπια και κάποιοι τίτλοι ιδιοκτησίας, που στο έδαφος εκφράζονται με ίχνη οργώματος.

Η πορεία ολοκληρώνεται στον άσφαλτο, ανάμεσα στην Ελάτη και το Δίκορφο. Πάνω μας υψώνεται η κορυφή Τσούκκα του Μιτσικελίου, μια περιοχή αρκετά δασωμένη και σήμερα πλέον εντελώς έρημη.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide greece

ΟΔΗΓΟΣ ΣΤΗ ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΖΑΓΟΡΙΟΥ

Η αναλυτική χαρτογράφηση της διαδρομής Τα πουλιά του δρυοδάσους, καθώς και φωτογραφίες και παρουσιάσεις των πουλιών που συναντάμε στη διαδρομή, και σε συνολικά 7 διαδρομές παρατήρησης πουλιών, περιλαμβάνεται στο μοναδικό οδηγό για το Ζαγόρι, την εφαρμογή Ζαγόρι topoguide.

Ο οδηγός Ζαγόρι topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android από το Play Store.

Ο οδηγός Ζαγόρι topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Προμηθευτείτε τον οδηγό του Ζαγορίου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Ζαγόρι topoguide προσφέρει off-line λεπτομερείς χάρτες με όλα τα στοιχεία που ενδιαφέρουν τον πεζοπόρο και τον φυσιοδίφη. Πάνω στο μονοπάτι, κάνει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος της διαδρομής, βοηθώντας τον πεζοπόρο να διατηρεί την πορεία του και να φτάσει στον προορισμό του ακόμα και κάτω από δυσμενείς συνθήκες. Παράλληλα, τον ενημερώνει για τα φυτά και τα ζώα του άμεσου περιβάλλοντός του.