Η φύση του Ζαγορίου

Τα πουλιά του ορεινού δάσους

Η παρατήρηση των πουλιών του ορεινού δάσους δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση, όσο νομίζει κανείς ακούγοντας τη γεμάτη τρίλιες μουσική του. Οι κόμες των μαυρόπευκων είναι πολύ ψηλά και έτσι τα πουλιά που ψάχνουν έντομα στα κλαδιά βρίσκονται συχνά εκτός οπτικού πεδίου ή πολύ μακριά. Από την άλλη, τα αρπακτικά και τα νυχτοπούλια του δάσους, είναι ζώα με πολύ διακριτικό τρόπο παρουσίας και κίνησης και δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά.

Όσοι έχουν καλή ακουστική μνήμη ("μουσικό αυτί", λέμε συχνά) έχουν την ευκαιρία να εξασκήσουν το χάρισμά τους και να μάθουν να ξεχωρίζουν και να εντοπίζουν τα πουλιά από το κελάηδημά τους : κάθε τραγούδι είναι απόλυτα ταυτισμένο με το συγκεκριμένο είδος.

Η φύση του Ζαγορίου
Τα πουλιά του ορεινού δάσους
Λευκονώτης Δρυοκολάπτης (Dendrocopos leucotos)

Η πορεία κάνει ένα μεγάλο κύκλο σε δασικούς δρόμους βόρεια από το Βρυσοχώρι. Στο τμήμα αυτό θα συναντήσουμε τέσσερις από τους εννέα δρυοκολάπτες της Ελλάδας: πιο εντυπωσιακή είναι η παρουσία του Μαύρου Δρυοκολάπτη, που θα τον ακούσουμε να τυμπανίζει τους ξερούς κορμούς ή να οριοθετεί ηχητικά την επικράτειά του με μια τσιριχτή φωνη. Λίγο μικρότερος, αλλά πολύ πιο διακριτικός και ελάχιστα θορυβώδης είναι ο Σταχτής Δρυοκολάπτης, ένα είδος με περιορισμένη εξάπλωση στη χώρα μας. Εξίσου δυσεύρετος, αν και ευρύτερα εξαπλωμένος, είναι ο Λευκονώτης Δρυοκολάπτης, ο πιο σπάνιος από τους "παρδαλούς" δρυοκολάπτες της χώρας. Τέλος, αρκετά συνήθης και μάλλον πιο συνεργάσιμος από όλους στην παρατήρηση είναι ο Πευκοδρυοκολάπτης, που όπως δηλώνει και το όνομά του, βρίσκεται εδώ στο προτιμώμενο περιβάλλον, στα ορεινά πεύκα.

Η φύση του Ζαγορίου
Τα πουλιά του ορεινού δάσους
Διπλοσάινο (Accipiter gentilis)

Στα αρπακτικά του δάσους κυριαρχεί το Διπλοσάινο, ένα μεγάλο γεράκι προσαρμοσμέο στο κυνήγι μέσα στις πυκνές συστάδες τωων κωνοφόρων. Είναι μάλλον απίθανο να το δούμε, καθότι ζει και κινείται σαν πραγματικό φάντασμα, είναι ωστόσο πιο πιθανό να βρούμε σε κάποιο άνοιγμα ένα μικρό σωρό πούπουλα, σημάδι ότι κάποιο Διπλοσάινο ή Ξεφτέρι γευμάτισε πρόσφατα.

Ένα ακόμα φάντασμα του δάσους είναι ο Χουχουριστής, το κατ΄ εξοχήν νυχτοπούλι του ορεινού δάσους. Πρόκειται για μια μεγάλη κουκουβάγια των βουνών, που αν και είναι πρακτικά αδύνατον να τον δούμε, είναι πολύ πιθανόν να τον ακούσουμε: κάθε σούρουπο γεμίζει το δάσος με την επαναλαμβανόμενη κραυγή του, που αποτελείται από τις δύο πρώτες συλλαβές του ελληνικού ονόματός του.

Η φύση του Ζαγορίου
Τα πουλιά του ορεινού δάσους
Λοφιοπαπαδίτσα (Lophophanes cristatus)
Φωτό: A. Bonetti

Τέλος, στα κλαδιά των πεύκων κρέμονται οι παπαδίτσες του ορεινού δάσους: η Καστανοπαπαδίτσα, η Βουνοπαπαδίτσα, η Ελατοπαπαδίτσα και - πιο εντυπωσιακή από όλες - η Λοφιοπαπαδίτσα. Αντίθετα, άλλα στρουθιόμορφα, όπως ο Δεντροτσοπανάκος και οι δεντροβάτες κινούνται κάθετα πάνω στο φλοιό των κορμών. Εδώ θα βρούμε και τους δύο δεντροβάτες της Ελλάδας, τον κοινό Καμποδεντροβάτη και τον πολύ σπανιότερο Βουνοδεντροβάτη.

topoguide greece

ΟΔΗΓΟΣ ΣΤΗ ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΖΑΓΟΡΙΟΥ

Η αναλυτική χαρτογράφηση της διαδρομής Τα πουλιά του ορεινού δάσους, καθώς και φωτογραφίες και παρουσιάσεις των πουλιών που συναντάμε στην παρούσα διαδρομή και σε συνολικά 7 διαδρομές παρατήρησης πουλιών, περιλαμβάνεται στο μοναδικό οδηγό για το Ζαγόρι, την εφαρμογή Ζαγόρι topoguide.

Ο οδηγός Ζαγόρι topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android από το Play Store.

Ο οδηγός Ζαγόρι topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Προμηθευτείτε τον οδηγό του Ζαγορίου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Ζαγόρι topoguide προσφέρει off-line λεπτομερείς χάρτες με όλα τα στοιχεία που ενδιαφέρουν τον πεζοπόρο και τον φυσιοδίφη. Πάνω στο μονοπάτι, κάνει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος της διαδρομής, βοηθώντας τον πεζοπόρο να διατηρεί την πορεία του και να φτάσει στον προορισμό του ακόμα και κάτω από δυσμενείς συνθήκες. Παράλληλα, τον ενημερώνει για τα φυτά και τα ζώα του άμεσου περιβάλλοντός του.