Ανακαλύψτε τον Ερύμανθο

Ανακαλύψτε τον Ερύμανθο

Ερύμανθος: Οι ψηλότερες κορυφές Ωλονός, Μουγγίλα και Νεραϊδοβούνα
Ερύμανθος
Οι ψηλότερες κορυφές Ωλονός, Μουγγίλα και Νεραϊδοβούνα
Πατήστε για μεγέθυνση

Ο Ερύμανθος είναι το τρίτο μεγαλύτερο από τα βουνά του βόρειου ορεογραφικού συστήματος της Πελοποννήσου - και το τέταρτο ψηλότερο βουνό της Πελοποννήσου, μετά τον Ταΰγετο, τη Ζήρεια και το Χελμό.

Η ογκώδης οροσειρά του απλώνει τα μακρυά και συχνά αδιάβατα παρακλάδια της ανάμεσα στους νομούς Αχαΐας και Ηλείας. Η ψηλότερη κορυφή του, ο Ωλενός, είναι απόκρημνη από όλες τις πλευρές της και φτάνει τα 2.224 μ.

Ερύμανθος
Ερύμανθος: Γενική άποψη του συγκροτήματος από τα ανατολικά

Ερύμανθος: ένα πολυσχιδές ορεινό συγκρότημα

Τόσο ο κύριος όγκος, όσο και τα παρακλάδια του Ερυμάνθου, χαρακτηρίζονται από βραχώδεις ράχες και απόκρημνες κορυφές. Οι κυριότεροι όγκου, που ξεκόβουν με αρκετά βαθειά διάσελα ώστε να θεωρούνται ανεξάρτητα βουνά, είναι το Καλλιφώνι (1.996 μ.), οι Τρεις Γυναίκες (1.795 μ.), η Λάμπεια (1.795 μ.) και το Σκιαδοβούνι (1.466 μ.). Ορεογραφικά συνέχεται κάπως με το Παναχαϊκό, ενώ με το γειτονικό Χελμό ενώνεται μέσω του περάσματος του Πριόλιθου και της πόλγης των Λουσών.

Χάρη στην πολυσχιδή μορφολογία του, ο Ερύμανθος μετέχει στη γένεση ή ωρίμανση πολλών ποταμών, όπως στον Βουραϊκό, τον Ερύμανθο, τον Πείρο, τον Παραπείρο, τον Πηνειό και τον Σελινούντα.

Μια αναλυτική παρουσίαση της γεωγραφίας της περιοχής θα βρείτε στο κεφάλαιο Γεωγραφία του Ερύμανθου.

Ερύμανθος
Ερύμανθος: Ο απόκρημνος και μεγαλειώδης όγκος Τρεις Γυναίκες

Κατοίκηση και άμυνα στην αρχαιότητα και το μεσαίωνα

Η ευρύτερη περιοχή του Ερυμάνθου κατοικείται από την αρχαιότητα και έχουν εντοπιστεί λείψανα οχυρώσεων και οικιών των αρχαίων πόλεων Τρίτεια, Λασιών και Ψωφίδα.
Στο μεσαίωνα τα ορεινά περάσματα του Ερυμάνθου ελέγχονταν από αξιόλογες οχυρώσεις, όπως τα κάστρα του Γρεβενού, των Νεζερών, του Δοξαπατρή, της Οχιάς και της Αγίας Τριάδας.

Μοναστήρια της περιοχής Ερύμανθου

Ερύμανθος topoguide
Μοναστήρια του Ερύμανθου
Η μονή Παναγίας Μακελαριάς
Στην περίμετρο του βουνού ιδρύθηκαν σε διάφορες περιόδους οι μονές Νεζερών (ή Παναγίας Χρυσοποδαριτίσσας) στη Χρυσοπηγή, Κοιμήσεως Θεοτόκου στα Νοτενά, των Αγίων Πάντων στο Βελιμάχι, Αγίου Νικολάου στη Βλασία, Αγίας Τριάδος στο Λειβάρτζι, Πορετσού στην Πλατανίτσα, Ζωοδόχου Πηγής στη Δίβρη, Αγίου Γεωργίου στο Μάνεσι, Παναγίας Μακελαριάς στο Σελινούντα και Ταξιαρχών στο Αλεποχώρι.

Περισσότερα στοιχεία για τα πιο πάνω μοναστήρια θα βρείτε στο κεφάλαιο Μοναστήρια του Ερύμανθου.

Πεζοπορία και ορειβασία στον Ερύμανθο

Ο Ερύμανθος υπήρξε για αιώνες σημαντικό κτηνοτροφικό πεδίο και εύλογα η ανώτερη ζώνη του αυλακώθηκε από ένα ατελείωτο πλέγμα μονοπατιών. Παράλληλα, λόγω της έκτασης και της διάταξής τους, οι κορυφογραμμές του διαχώριζαν γειτονικές γεωγραφικά, συγγενικές παραγωγικά και ταυτόχρονα απομονωμένες περιοχές, που αναζητούσαν επικοινωνία και διέξοδο μέσα από τα ορεινά περάσματα. Έτσι, στον Ερύμανθο θα βρούμε - περισσότερα από σύνηθες - διάσελα που αποτέλεσαν ιστορικές διαβάσεις των εκατέρωθεν χωριών, όπως το Λιβαρτζινό Διάσελο, το Γερμοτσανίτικο Διάσελο και το πέρασμα Καπρίβαινα.

Ο πλούτος αυτός των παλιών μονοπατιών, όπως έχει περισωθεί στις μέρες μας, συνιστά τη βάση για το πλέγμα πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών της περιοχής. Επιπλέον, η αρκετά επίπονη - και το χειμώνα, τεχνικά δύσκολη - ανάβαση στην ψηλότερη κορυφή είναι μια διαδρομή δημοφιλής στους Έλληνες ορειβάτες και έχει προσδώσει ιδιαίτερη αίλη στο μεγάλο αχαϊκό βουνό.

Οι κυριότερες πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές του Ερύμανθου παρουσιάζονται στο κεφάλαιο Πεζοπορία και ορειβασία στον Ερύμανθο.

Ένας πεζοπορικός οδηγός της σειράς topoguide για τον Ερύμανθο είναι σε εξέλιξη. Ωστόσο, όλα τα μονοπάτια της περιοχής περιλαμβάνονται ήδη στη χαρτογραφική εφαρμογή topoguide Greece, διαθέσιμη τόσο για συσκευές Android, όσο και για συσκευές iOS (iPhone και iPad).

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος