Η βλάστηση των Μεθάνων

Η βλάστηση των Μεθάνων

Το τοπίο των Μεθάνων: ένα μωσαϊκό θαμνώνων, πευκοδάσους και καλλιεργειών
Το τοπίο των Μεθάνων: ένα μωσαϊκό θαμνώνων, πευκοδάσους και καλλιεργειών
Πατήστε για μεγέθυνση

Η βλάστηση της χερσονήσου των Μεθάνων διαφοροποιείται έντονα κατά τον άξονα νότου-βορρά, λόγω της μεγάλης διαφοροποίησης του γεωλογικού υποβάθρου (ασβεστόλιθοι-ηφαιστειακά πετρώματα), ενώ δεν έχει ουσιαστική διαφορά στην διεύθυνση ανατολή-δύση, λόγω του μικρού γεωγραφικού εύρους. Έτσι στο νότο έχουμε ελάχιστα δάση, μεγαλύτερη έκταση ενεργών ή εγκαταλελειμένων καλλιεργειών και μεγάλη έκταση φρυγανικών μορφών βλάστησης, ενώ στο βορρά έχουμε μεγάλα και κατά τόπους ώριμα πευκοδάση, πυκνή μακκία βλάστηση και μεγάλα φυσικά λιβάδια.

Τα φρύγανα

Μέθανα topoguide: Ο ηφαιστειακός κώνος της Καμμένης καλύπτεται από χαμηλά φρύγανα και αραιά πεύκα
Ο ηφαιστειακός κώνος της Καμμένης καλύπτεται από χαμηλά φρύγανα και αραιά πεύκα
Πατήστε για μεγέθυνση

Η φρυγανική βλάστηση καλύπτει μεγάλα τμήματα στο ασβεστολιθικό υπόστρωμα του νότιου και κεντρικού τμήματος της χερσονήσου, με ορισμένα από τα χαρακτηριστικά είδη στην περιοχή να είναι το θυμάρι (Coridothymus capitatus), η αφάνα (Sarcopoterium spinosum), οι λαδανιές (Cistus sp.), η γαλαστοιβίδα (Euphorbia acanthothamnos), το θρούμπι (Satureja thymbra), τα ρείκια (Erica manipuliflora και Erica arborea) κ.α.

Μεγάλες εκτάσεις, που έχουν καεί στο παρελθόν, καλύπτονται από φρύγανα, όπου κυριαρχούν οι λαδανιές (Cistus sp.).

Ο θαμνώνας

Μέθανα topoguide
Μέθανα topoguide: Το Πουρνάρι (Quercus coccifera) είναι έτοιμο να ανθίσει

Η θαμνώδης βλάστηση της χερσονήσου των Μεθάνων περιλαμβάνει ποικιλία φυτοκοινοτήτων και τύπων οικότοπων. Θαμνώνες με κυρίαρχο είδος το θαμνοκυπάρισσο (Juniperus phoenicea) εμφανίζονται τόσο στο δυτικό όσο και στο ανατολικό νότιο άκρο της χερσονήσου, ενώ τυπικοί θαμνώνες σκληρόφυλλων (μακκί) εμφανίζονται σε διάσπαρτες θέσεις στο κεντρικό τμήμα της χερσονήσου, αποτελούμενοι από είδη όπως το πουρνάρι (Quercus coccifera), η κοκορεβιθιά (Pistacia terebinthus), ο σχίνος (Pistacia lentiscus), η κουμαριά (Arbutus udendo) και η γλιστροκουμαριά (Arbutus andrachne) κ.α.
Κατά τόπους εντοπίζονται συστάδες με χαμηλή δενδρώδη βλάστηση σκληρόφυλλων, όπως αριές (Quercus ilex), αγριελιές (Olea oleaster), αγριοκορομηλιές (Prunus cocomilia), γκορτσιές (Pyrus amygdaliformis), χαρουπιές (Ceratonia siliqua) και αειθαλή σφεντάμια (Acer sempervirens), που διατηρήθηκαν μέσα από τις ποικίλες διαχρονικές πιέσεις (καλλιέργειες, βόσκηση, πυρκαγιές κ.α.) και σήμερα ανακάμπτουν.

Οι καλλιέργειες

Μέθανα topoguide
Μέθανα topoguide: Ο ελαιώνας στο Μεγαλοποτάμι και το Βαθύ

Όλα τα οροπέδια και τα ομαλά ανάγλυφα καταλαμβάνονται από παλιές αροτριαίες καλλιέργειες, αλλά και οπωρώνες, με επικρατούσα την ελιά και το αμπέλι. Άλλα οπωροφόρα όπως η αμυγδαλιά, καλλιεργήθηκαν έντονα σε πιο επικλινείς ζώνες, όπου το πεδίο διαμορφώθηκε με τη βοήθεια αναβαθμίδων.
Οι καλλιέργειες αυτές είναι παλαιότατες και είναι γνωστές από την αρχαιότητα, όπως μαρτυρείται και από την εύρεση πολλών αρχαίων ελαιοτριβείων και παμπάλαιων ληνών. Σήμερα, οι ελαιώνες γνωρίζουν μια νέα άνθιση, ενώ και το ενδιαφέρον για το αμπέλι έχει αναγεννηθεί.
Τέλος, γύρω από τα χωριά θα εντοπίσουμε εύκολα δεκάδες μικρά κτηματάκια, όπου οι κάτοικοι καλλιεγούσαν - και σε πολλές περιπτώσεις καλλιεργούν ακόμα - κηπευτικά, αξιοποιώντας μικρές πηγές ή συλλογές νερού.

Το πευκοδάσος

Μέθανα topoguide: Το πεύκο αποικεί και τα πιο στείρα ηφαιστειακά πεδία
Το πεύκο αποικεί και τα πιο στείρα ηφαιστειακά πεδία
Πατήστε για μεγέθυνση

Στο βόρειο τμήμα των Μεθάνων, τόσο στον ασβεστόλιθο, όσο και στα τμήματα με ηφαιστειογενή εδάφη κυριαρχεί ένα πυκνό δάσος χαλεπίου πεύκης (Pinus halepensis). Χάρη στην εντυπωσιακή εγγενή ικανότητα αναγέννησης και επέκτασης του είδους, τα πεύκα εισχωρούν και δημιουργούν μίξεις με τους άλλους τύπους βλάστησης. Τις τελευταίες δεκαετίες το πεύκο έχει αρχίσει να αποικεί ακόμη και τα πεδία στερεοποιημένης λάβας στα ΒΔ, εδάφη ξηρά και εξαιρετικά φτωχά σε θρεπτικά υλικά.

Ρεματική και παρόχθια βλάστηση

Στις ρεματιές θα βρούμε πλατάνια (Platanus orientalis), λυγαριές (Vitex agnus-castus) και πικροδάφνες (Nerium oleander).

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

ΟΔΗΓΟΣ ΤΩΝ ΜΕΘΑΝΩΝ

Μια εμπεριστατωμένη προσέγγιση της βλάστησης της Χερσονήσου των Μεθάνων περιλαμβάνεται στον οδηγό Μέθανα topoguide της AnaDigit.

Ο οδηγός είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide greece. Τα Μέθανα περιλαμβάνονται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό των Μεθάνων ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Μέθανα topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό των Μεθάνων ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Η εφαρμογή παρέχει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος των διαδρομών, καθώς και έναν πλούσιο οδηγό στη γεωγραφία, τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής.

topoguide Greece