Μονή Παναγίας Καλαμίου

Τα μοναστήρια του Μαινάλου

Μονή Παναγίας Καλαμίου

Η μονή Καλαμίου Ατσιχόλου έχει, όπως και η μονή Φιλοσόφου, δύο υποστάσεις: παλιά και νέα.

Η παλιά μονή είναι κτισμένη σε βάχινο ζωνάρι και προστατεύεται από φρουριακό τοίχο, που περιβάλλει το καθολικό, ερείπια κελιών και εγκλείστρα. Αν και η μόνη ασφαλής χρονολόγηση είναι οι αγιογραφίες του 1705, πιστεύεται ότι ιδρύθηκε τον 15ο αιώνα.

Μαίναλο topoguide
Μοναστήρια του Μαινάλου
Η νέα μονή Παναγίας Καλαμίου

Η νέα μονή βρίσκεται 200μ. νοτιότερα, σε πλατύ ώμο και κοντά σε πηγή. Πίσω από τον φρουριακό περίβολο υψώνεται το καθολικό, τα ανακαινισμένα κελιά και άλλα ερειπωμένα κτίσματα.

Μοναστήρια του Μαινάλου: Η νέα μονή Παναγίας Καλαμίου
Μοναστήρια του Μαινάλου
Η νέα μονή Παναγίας Καλαμίου
Πατήστε για μεγέθυνση

Η πρώτη μοναστική παρουσία στην περιοχή έγινε σε φυσικά προστατευόμενο χώρο με βραχοσκεπή, σε απόκρημνη θέση της δυτικής όχθης του Λούσιο ποταμού, αλλά ωστόσο κοντά στο μονοπάτι από τη Γόρτυνα προς το γεφύρι του Ατσίχολου. Φαίνεται ότι η πρώτη εγκατάσταση ήταν μικρό ασκηταριό με ναΰδριο, που φιλοξενούσε έναν αναχωρητή, ο οποίος ζούσε από τις προσφορές των ντόπιων. Ο τύπος αυτός του ασκηταριού εκείνη την εποχή λεγόταν εγκλείστρα.

Αργότερα, κάτω από τη βραχοσκεπή κτίστηκε μεγαλύτερος ναός και σταδιακά δημιουργήθηκε το αρχικό μοναστήρι, μέσα σε στενό βράχινο ζωνάρι και προστατευμένο από ψηλό τοίχο που περιέβαλε όλο το βατό χώρο. Το καθολικό αφιερώθηκε στην Κοίμηση της Θεοτόκου και αγιογραφήθηκε το 1705 από τον Κρητικό ζωγράφο Πέτρο Πεδιώτη με χορηγία του Αθ. Κουλόπουλου από την Καρύταινα. Στο ναό σώζονται και παλαιότερες αγιογραφίες, ενώ τριγύρω διακρίνονται ερείπια κελιών και βοηθητικών κτισμάτων.

Μαίναλο topoguide
Μοναστήρια του Μαινάλου
Το καθολικό της νέας μονής Καλαμίου

΄Λίγα χρόνια μετά τη χορηγία της αγιογράφησης του παλιού καθολικού, το 1713, ο ίδιος αφιερωτής χρηματοδότησε την κατασκευή της νέας μονής σε πιο ευρύχωρη και προσιτή θέση. Το καθολικό είναι ευμεγέθης τετρακιόνιος ναός µε τρούλλο σε σχήµα εγγεγραµµένου σταυρού και διακοσμήθηκε και αυτός από τους Κρητικούς Πέτρο και Μιχαήλ Πεδιώτη. Ο ψηλός τοίχος με την φρουριακή πύλη περιβάλει διόρωφο κτίσμα, όπου βρισκόταν το ηγουμενείο και τα κελιά.

Αν και φαίνεται ότι από τα τέλη του 18ου μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα, η μονή Καλαμίου, σε ομοιοκαταληξία με την κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή, διήνησε μια περίοδο ακμής, ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για την απομονωμένη αυτή μονή της νότιας Γορτυνίας. Μετά τα μέσα του 19ου αιώνα η μονή εγκαταλείφθηκε και ερειπώθηκε. Το συγκρότημα ανακαινίστηκε το 1980 και λειτούργησε ως γυναικεία μονή.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

Οδηγός του Μαίναλου

topoguide Greece
Φωτογραφίες και πληροφορίες για τη μονή Καλαμίου και χάρτες, μετρητικά στοιχεία και πλοήγηση για όλες τις διαδρομές που περνούν από εδώ περιλαμβάνονται στον οδηγό Μαίναλο topoguide.

Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Το Μαίναλο περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Πελοποννήσου.

Ο αντίστοιχος έντυπος οδηγός Μαίναλο - 70 διαδρομές περιλαμβάνει επίσης λεπτομερείς και καλά οργανωμένες πληροφορίες για τη μονή Καλαμίου. Ο οδηγός, δομημένος με προσοχή σε εύχρηστο μέγεθος (14Χ21 εκ.) και μικρό βάρος (144 σελίδες, βιβλιοδεσία με μαλακό εξώφυλλο), κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις topoguide.
Ο οδηγός διατίθεται μέσω του topoguide e-shop και από επιλεγμένους συνεργάτες.