Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων
Εθνικά Πάρκα της Ελλάδας
Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο
Αλοννήσου Βορείων Σποράδων
Η Περιστέρα, το πλησιέστερο στην Αλόννησο από τα Ερημόνησα
Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων ιδρύθηκε το 1992 ως το πρώτο θαλάσσιο πάρκο στην Ελλάδα.
Το Πάρκο περιλαμβάνει την Αλόννησο, έξι από τα Ερημονήσια των Βορείων Σποράδων (Περιστέρα, Κυρά Παναγιά, Ψαθούρα, Πιπέρι, Σκάτζουρα και Γιούρα) και 22 βραχονησίδες, καθώς και μια ευρεία θαλάσσια περιοχή. Είναι η μεγαλύτερη προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή στην Ευρώπη, καταλαμβάνοντας έκταση περίπου 2.220 τετ.χλμ.
Το Πιπέρι αποτελεί τη ζώνη απόλυτης προστασίας του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Βορείων Σποράδων. Στις σπηλιές της ακτογραμμής φωλιάζουν φώκιες και θεωρείται ότι ο θαλάσσιος χώρος του νησιού φιλοξενεί το μεγαλύτερο πληθυσμό φώκιας στη Μεσόγειο. Στις παράκτιες ορθοπλαγιές φωλιάζει το καλοκαίρι μεγάλος αριθμός ζευγαριών Μαυροπετριτών.
Ο Μικρός Μουρτιάς, ένας από τους υπήνεμους όρμους της Αλοννήσου
Τόσο τα μεγάλα, όσο και τα μικρά νησιά των Βορείων Σποράδων καλύπτονται από ένα μωσαϊκό πευκοδασών, θαμνώνων, φρυγάνων και πετρότοπων
Τα νησιά καλύπτονται από μεσογειακά δάση κωνοφόρων όπως το Πεύκο και το Κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens), μακία βλάστηση με θάμνους όπως η κουμαριά, το σχίνο, το φιλλύκι, το ρείκι, ο ράμνος και το πουρνάρι, συχνά σε μορφή δενδρώδη. Ακόμη συναντούμε αειθαλή, όπως το κρητικό σφενδάμι, η αγριελιά, το θαμνοκυπάρισσο και το σπάνιο δεντράκι Amelanchier chelmea. Συνηθισμένα είναι ακόμη τα φρύγανα σε μεγάλη ποικιλία ειδών. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι και η χασμοφυτική χλωρίδα, με αρκετά ενδημικά φυτά, όπως η Campanula reiseri, η Campanula rechingeri, το Linum gyaricum, η Areanaria phitosiana, κ.λ.π. Τα υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας (Posidonia oceanicae), τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την αναπαραγωγή άλλων οργανισμών αλλά και τη συγκράτηση και ανακύκλωση διαφόρων ουσιών στο θαλάσσιο περιβάλλον, είναι εκτεταμένα και διατηρούνται σε άριστη κατάσταση.
Ο Αιγαιόγλαρος (Larus audouinii) είναι το μοναδικό είδος γλάρου που αναπαράγεται αποκλειστικά στη Μεσόγειο
Η περιοχή του Πάρκου είναι ένας σημαντικός βιότοπος για πολλά είδη ψαριών (περίπου 300), πτηνών (περισσότερα από 80 είδη), ερπετών και επίσης θηλαστικών. H μεσογειακή φώκια (Monachus monachus), το κόκκινο κοράλι (Coraliu mrubrum), ο μαυροπετρίτης (Falco eleonorae),ο Αιγαιόγλαρος (Larus audouinii), ο θαλασσοκόρακας (Phalacrocorax aristotelis) και το αγριοκάτσικο των Γιούρων (Capra aegagrus) είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά σπάνια είδη που απαντούνται στη περιοχή.
Μερικά από τα πτηνά που διαβιούν στο Πάρκο είναι ο σπιζαετός (Hieraetus fasciatus), o κορμοράνος (Phalacrocorax carbo) και ο ασημόγλαρος (Larus cacchinans), και οι σταχτάρες (Apus apus και Apus melba). Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει επίσης τα είδη της οικογένειας Sylvidae, όπως οι τσιροβάκοι Sylvia melanocephala και Sylvia articapilla.
Ο Μαυροπετρίτης (Falco eleonorae) αναπαράγεται κυρίως στα ερημονήσια του Αιγαίου
Επίσης μεγάλη ποικιλομορφία παρουσιάζει η υποβρύχια πανίδα με πολλά βενθικά και πελαγικά είδη. Δελφίνια καθώς και μερικά είδη φαλαινών απαντώνται στην περιοχή. Τα πιο συνηθισμένα είδη δελφινιών και φαλαινών είναι το κοινό δελφίνι (Delphinus delphis), το ζωνοδέλφινο (Stenella coeruleoalba), το ρινοδέλφινο (Tursiops truncatus), o φυσητήρας (Physeter macrocephalus) και ο ζιφιός (Ziphius cavirostris).
Ο μεταβυζαντινός ναός των Αγίων Αναργύρων στην Αλόννησο
Η περιοχή παρουσιάζει ιδιαίτερο επιστημονικό, εκπαιδευτικό και πολιτισμικό ενδιαφέρον. Στην ευρύτερη περιοχή του Πάρκου υπάρχουν ευρήματα από την Προϊστορική, την Κλασική και τη Βυζαντινή περίοδο (ναυάγια, παλιά μοναστήρια και εκκλησίες).
Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου Βορείων Σποράδων
Υπεύθυνος για την εφαρμογή του Διαχειριστικού Σχεδίου του Πάρκου, καθώς και για τις δράσης προστασίας, έρευνας και προβολής είναι ο Φορέας Διαχείρισης.
Στο Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου Βορείων Σποράδων συμμετέχουν εκπρόσωποι εθνικών, περιφερειακών και τοπικών φορέων, τοπικών επαγγελματικών ενώσεων και μη κυβερνητικών περιβαλλοντικών οργανώσεων.
