Θύμι-παραλία Αρχάμπολης

Πεζοπορία στην Όχη

Θύμι-παραλία Αρχάμπολης

Η διαδρομή από το Θύμι μέχρι την παραλία της Αρχάμπολης αξιοποιεί ένα εντυπωσιακό και κατά τα φαινόμενα αρχαίο μονοπάτι, που εξυπηρετούσε μια εγκατάσταση οίκησης και μεταλλευτικής δραστηριότητας της αρχαιότητας.

Πεζοπορία στην Όχη: Θύμι-παραλία Αρχάμπολης
Πεζοπορία στην Όχη
Στη μέση της διαδρομής, αναμετρώντας τη λεκάνη του χωριού Θύμι
(πατήστε για μεγέθυνση).

Η διαδρομή ξεκινά από το κεντρικό άσφαλτο, σε μικρή διακλάδωση με χωματόδρομο (όπου και πινακίδα της διαδρομής). Κατεβαίνουμε με χωματόδρομο μέχρι το νεκροταφείο του οικισμού και συνεχίζουμε μέχρι το πρώτο από ομάδα διάσπαρτων αγροικιών, που όλες μαζί σχηματίζουν έναν αραιό συνοικισμό που λέγεται Μπαλαίικα.

Στα Μπαλαίικα υπάρχει η δεύτερη πινακίδα της διαδρομής, που επισημαίνει την αφετηρία του μονοπατιού. Το μονοπάτι περνά μπροστά από δεύτερη αγροικία και κατηφορίζει απότομα προς το ρέμα, περνώντας δίπλα από σπηλαιώδες κατάλυμα.

Το τοπίο στη ρεματιά, οριοθετημένης με μεγάλους σχιστολιθικούς ογκόλιθους, είναι εντυπωσιακό. Ανηφορίζουμε ελάχιστα και αρχίζουμε μια μεγάλη τραβέρσα που θα μας φέρει στην κόψη βράχινου μετώπου, όπου και μικρά πετρόχτιστα αμπρί.

Περνώντας την κόψη, μπαίνουμε σε μια κατηφορική - και κάπως εκτεθειμένη - ράμπα των σχιστόλιθων, που περνά κάτω από επιμήκη αρνητική βραχοσκεπή και οδηγεί στο χώρο της παραλίας της Αρχάμπολης. Το τοπίο είναι επιβλητικό: πρόκειται για μια τυπική έξοδο ασβεστολιθικού φαραγγιού, με ένα εποχικό ποτάμι και το σχετικό έλος, μέσα στην αγκαλιά ενός στενού όρμου.

Προχωρώντας λίγο ακόμα, αντικρύζουμε το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου και τα λείψανα των αρχαίων κτισμάτων. Το τελευταίο κατέβασμα προς το ξωκλήσι γίνεται ΜΕΣΑ από τα πρανή της αρχαίας σκωρίας, που απορρίφθηκε εκεί μετά την κατεργασία του μεταλλεύματος των εργοταξίων σιδήρου της αρχαιότητας.

Σήμανση

Πινακίδες και σημάδια

Πεζοπορία στην Όχη: Διαδρομή Θύμι-παραλία Αρχάμπολης

Η διαδρομή Θύμι-παραλία Αρχάμπολης έχει μια άτακτα αραιή, αφαιρετική θάλεγε κανείς, σήμανση. Αν και φθαρμένη και ασυνεπής, χάρη στη σαφήνεια του μονοπατιού, η σήμανση εκπληρεί τελικά το σκοπό της.

Πεζοπορία στην Όχη: Διαδρομή Θύμι-παραλία Αρχάμπολης
Υπάρχουν δύο καλοφτιαγμένες πινακίδες διαδρομής, με πληροφορίες για τη διαδρομή, αλλά και για την αρχαία Αρχάμπολη και τη συναφή μεταλλευτική δραστηριότητα: μία στον κεντρικό άσφαλτο και μια στην αρχή του μονοπατιού.

Κατά μήκος της διαδρομής έχουν τοποθετηθεί πάσσαλοι με χιλιομετρικές αποστάσεις από την αφετηρία. Αν και λείπουν οι περισσότεροι, φαίνεται ότι αρχικά είχαν τοποθετηθεί ανά 200 μέτρα. Οι πάσσαλοι δεν είναι ιδιαίτερα ορατοί, καλύπτουν ωστόσο τις ανάγκες πλοήγησης, κυρίως επειδή το μονοπάτι είναι σαφές και εν πολλοίς αναπόδραστο (κάθε άλλη δίοδος είναι περίπου αδύνατη, λόγω των κάθετων βράχων).

Φύση

Το γένος Limonium

Τα Limonium είναι φυτά που ευδοκιμούν στην παράκτια ζώνη, όντας προσαρμοσμένα στον ψεκασμό από το θαλασσόνερο. Το αγγλικό λαϊκό όνομά τους "θαλάσσιες λεβάντες" παραπέμπει εσφαλμένα στη λεβάντα, αν και τα Limonium δεν έχουν καθόλου άρωμα και δεν μοιάζουν καθόλου με τη γνωστή λεβάντα.

Πολλά μέλη του γένους ειναι ανθεκτικά σε εδάφη με υψηλή αλατότητα, όπως παράκτια έλη και αλυκές. Άλλα προτιμούν τις βραχώδεις θέσης της ακτογραμμής, όπου μπορεί να είναι και μοναδικοί έποικοι: ελάχιστα άλλα φυτά αντέχουν το συνδυασμό των ξηρών συνθηκών του εδαφικού θύλακα μέσα στο βράχινο περίγυρο και την αλατότητα της θαλάσσιας διαβροχής.

Πεζοπορία στην Όχη: Διαδρομή Θύμι-παραλία Αρχάμπολης
Από τη βιβλιογραφία, στην Εύβοια αναφέρονται 12 τουλάχιστον είδη Limonium, ανάμεσα στα οποία και το Limonium sinuatum, το πιο γνωστό μέλος του γένους, που χάρη στους στιβαρούς βλαστούς του είναι κατάλληλο για καλλωπιστικό και συχνά καλλιεργείται, αποξηραίνεται και πωλείται με το όνομα Αμάραντο.

Στην παραλία της Αρχάμπολης, πιο εμφανές είναι το Limonium virgatum (φωτογραφία), που θα το βρούμε σχετικά μακριά από τη θάλασσα, στη βάση των απορριμάτων της αρχαίας εκκαμίνευσης. Το Limonium virgatum είναι ένα από τα ελάχιστα από τα 87 (κατ' άλλους συγγραφείς 85) Limonium της Ελλάδας που ΔΕΝ είναι ενδημικό της χώρας μας (έχει μεσογειακή κατανομή).

Πολιτισμός

Τα αρχαία μεταλλεία της Αρχάμπολης

Πεζοπορία στην Όχη: Διαδρομή Θύμι-παραλία Αρχάμπολης

Στις εκβολές της χαράδρας της Αρχάμπολης λειτούργησε από την κλασική περίοδο μέχρι και τον 1ο αι. π.Χ. εγκατάσταση, από την οποία είναι ορατά λείψανα κτιρίων και σημάδια έντονης μεταλλευτικής δραστηριότητας.

Από το μέγεθος και το πλήθος των ευρημάτων δεν μπορεί να αποσαφηνιστεί αν η θέση αποτέλεσε οργανωμένη πόλη ή απλώς ένα μικρό οικισμό μεταλλωρύχων, που εντασσόταν σε ένα ευρύτερο οικιστικό σύστημα. Το όνομα του οικισμού δεν είναι γνωστό (δεν λεγόταν Αρχάμπολη, όπως ίσως συμπεραίνει κανείς από την ομοιότητα του τοπωνυμίου με αρχαίο όνομα): έχει προταθεί η ταύτιση με την ελάχιστα γνωστή πόλη Αιγές.

Στην ευρύτερη περιοχή της κοιλάδας εντοπίστηκε θέση με οχυρωματικά στοιχεία, λείψανα οικισμού και εργαστήρια μεταλλουργίας, ενώ αλλού βρέθηκε ένα μνημειώδες οικοδόμημα.

Πεζοπορία στην Όχη: Διαδρομή Θύμι-παραλία Αρχάμπολης
Τα λείψανα του κτηριακού συνόλου κοντά στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου είχαν πιθανόν λατρευτική χρήση και αποτελούσαν τον πυρήνα ενός εργοταξίου κατεργασίας σιδηρομεταλλεύματος που βρισκόταν στη βάση του πετάλου ορθοπλαγιών που στέφει την έξοδο της κοιλάδας. Βασικό στοιχείο του εργοταξίου ήταν οι υποδομές εκκαμίνευσης του μεταλλεύματος. Δεν έχει απαντηθεί επίσης αν η θέση του εργοταξίου προσέφερε άλλους πόρους σχετικούς με την κατεργασία του υλικού, όπως κάποιο αρχαίο δρυοδάσος, ή επιλέχθηκε αποκλειστικά σε σχέση με το φυσικό πλεονέκτημα που προσέφερε ο ευλίμενος όρμος.

Το συγκρότημα ήταν λειτουργικό κατά την ύστερη ελληνιστική περίοδο και έως και τα ρωμαϊκά χρόνια. Τεκμήρια βίαιης εγκατάλειψης του χώρου οδηγούν στην υπόθεση καταστροφικού σεισμού ή εισβολής ή πειρατικής επίθεσης.

topoguide Greece

Οδηγός της Νότιας Εύβοιας

topoguide Greece
Η αναλυτική παρουσίαση της πεζοπορικής διαδρομής Θύμι-παραλία Αρχάμπολης, με αναλυτική περιγραφή, φωτογραφίες και μετρητικά στοιχεία, περιλαμβάνεται στον οδηγό Νότια Εύβοια topoguide της AnaDigit.

Ο οδηγός Νότια Εύβοια topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Η Νότια Εύβοια περιλαμβάνεται στην ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας. Αποκτήστε τον οδηγό της Νότιας Εύβοιας ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Νότια Εύβοια topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό της Νότιας Εύβοιας ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας.

Στο πεδίο, το topoguide Greece κάνει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος της διαδρομής, ειδοποιώντας τον πεζοπόρο για την απομάκρυνσή του από το μονοπάτι, ενώ παράλληλα τον ενημερώνει για δεκάδες Σημεία Ενδιαφέροντος που βρίσκονται στην περιοχή της διαδρομής.