Πεζοπορία και ορειβασία στο Χελμό

Αν και απόκρημνος και βλοσυρός, ο Χελμός αυλακώνεται από εκατοντάδες χιλιόμετρα κτηνοτροφικών μονοπατιών. Το πλέγμα αυτό αποτυπωθηκε και οργανώθηκε πριν από 30 χρόνια, με την εμπλοκή του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, δημιουργώντας ένα αξιοπρεπές πεζοπορικό δίκτυο. Δυστυχώς το δίκτυο αυτό δεν συντηρήθηκε ποτέ, με αποτέλεσμα τη φθορά και την απαξίωσή του.

Έτσι, παρόλο το μεγάλο ενδιαφέρον της περιοχής και την έντονη επισκεψιμότητα, τα μονοπάτια του Χελμού συντηρούνται μόνο μέσα από συγκυριακές προσπάθειες και είναι ατελώς σημασμένα. Τα πιο δημοφιλή, ωστόσο, όπως οι διαδρομές γύρω από το καταφύγιο και την κοιλάδα της Στύγας, διατηρούνται σε καλή κατάσταση.

Τα τελευταία χρόνια η λίμνη Δόξας, χάρη στη φυσική ομορφιά της τοποθεσίας, και προφανώς χάρη στις προσπάθειες των τοπικών φορέων να σηματοδοτήσουν τα βασικά μονοπάτια της περιοχής, εξελίσσεται αναπάντεχα σε έναν πολύ σημαντικό πεζοπορικό κόμβο. Ομάδες και οικογένειες, που έρχονται προσκεκλημένοι από τη θαλπωρή του τοπίου της ορεινής λίμνης, συμπληρώνουν την επίσκεψή τους με 1-2 πεζοπορικές διαδρομές. Τα μονοπάτια της περιοχής είναι καλοπατημένα και έχουν ικανοποιητική σήμανση.

Τέλος, πρόσφατα ξεκίνησε μια προσπάθεια οργάνωσης ενός δικτύου με τον τίτλο Hermes Trail. Προς το παρόν, η ωραία σήμανση του δικτύου έχει τοποθετηθεί σε κάποια υφιστάμενα μονοπάτια (επικαλύπτοντας την παλιότερη σήμανση) και μερικούς παράπλευρους κλάδους. Δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο ενημέρωσης για το γενικό πλάνο του δικτύου και το όλο σχέδιο φαίνεται ανενεργό.

Διαδρομές στην κοιλάδα της Στύγας

Ο καταρράκτης της Στύγας είναι ο πιο δημοφιλής πεζοπορικός προορισμός του Χελμού. Η προσπέλαση της κοιλάδας και του καταρράκτη της Στύγας μπορεί να γίνει με είτε από το καταφύγιο Χελμού (μικρές δυσκολίες στο κατέβασμα των επικλινών βράχων πρν τον καταρράκτη), είτε από την περιοχή της Περιστέρας (πιο εύκολη διαδρομή, εφόσον το ίχνος μονοπατιού στο Ασπρόχωμα είναι καλά πατημένο). Στην ίδια ενότητα ανήκει και η σύνδεση Περιστέρας-Ζαρούχλας.

• Περιστέρα-Ζαρούχλα
• Καταφύγιο Χελμού-καταρράκτης Στύγας
• Διάσχιση κοιλάδας της Στύγας

Στην Ψηλή Κορφή

Η ψηλότερη κορυφή προσπελαύνεται από τον Επάνω Κάμπο, στον οποίο φτάνουμε εύκολα από το καταφύγιο Χελμού. Εναλλακτικές προσπελάσεις του Πάνω Κάμπου είναι τα παλιά κτηνοτροφικά μονοπάτια από τους Κάτω Λουσούς (μεγάλη υψομετρική διαφορά) και το Μάζι (ανάβαση μέσω Καλόγερου, μεγάλη και επίπονη πορεία, καλύτερα να γίνει ως κατάβαση).

• Κάτω Λουσοί-Επάνω Κάμπος
• Καταφύγιο Χελμού-Ψηλή Κορυφή
• Μάζι-Καλόγερος-Επάνω Κάμπος

Διαδρομές από και προς το καταφύγιο Χελμού

Αν και το καταφύγιο Χελμού, μεγάλο κτίσμα κοντά στην πηγή Πουλιού Βρύση, είναι μη λειτουργικό, η τοποθεσία είναι πράγματι κομβική στο βουνό και τουλάχιστον πέντε διαδρομές συγκλίνουν ή αποκλίνουν από εκεί.

• Καλάβρυτα-Ξερόκαμπος
• Ξερόκαμπος-καταφύγιο Χελμού
• Καταφύγιο Χελμού-καταρράκτης Στύγας
• Καταφύγιο Χελμού-Μάζι
• Διάσελο Λουσών-καταφύγιο Χελμού
• Ζαχλωρού-Ξερόκαμπος

Το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 στο Χελμό

Το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 διασχίζει την ευρύτερη περιοχή, ανεβαίνοντας από το φαράγγι του Βουραϊκού και φτάνοντας στις Πηγές του Λάδωνα. Η μεγάλη αυτή διάσχιση μπορεί να γίνει στα πιο κάτω 8 ημερήσια σκέλη:

• E4 Φαράγγι Βουραϊκού
• E4 Καλάβρυτα-Κάτω Λουσοί
• E4 Κάτω Λουσοί-Πλανιτέρο
• E4 Πλανιτέρο-Άρμπουνας
• E4 Άρμπουνας-Αγιος Νικόλαος
• E4 Αγιος Νικόλαος-Κρινόφυτα
• E4 Κρινόφυτα-Λυκούρια
• E4 Λυκούρια-Δάρας

Διαδρομές από τη λίμνη Τσιβλού

Δύο μεγάλες, αλλά πολύ ενδιαφέρουσες διαδρομές συμπληρώνουν τους περιπάτους που μπορεί να κάνει κανείς γύρω από την μικρή, όμορφη λίμνη του Τσιβλού. Η διαδρομή Λίμνη Τσιβλού-Περιστέρα μπορεί να γίνει και κατηφορικά, προσφέροντας μια εύκολη λύση για όλη την οικογένεια.

• Ζαχλωρού-Λίμνη Τσιβλού
• Λίμνη Τσιβλού-Περιστέρα

Διαδρομές στο οροπέδιο των Λουσών και την Κλειτορία

Οι κορυφογραμμές που περιβάλλουν το απαράμιλλο γεωλογικό τοπίο της πόλγης των Λουσών μπορεί να είναι χαμηλές και μάλλον άμορφες, κρύβουν ωστόσο έναν ολόκληρο πλούτο μικρών και μεσαίων διαδρομών, που συνδέουν τα χωριά ή οδηγούν στα αξιοθέατα της περιοχής. Ιδανική πρόταση για όλη την οικογένεια, οι διαδρομές στο οροπέδιο των Λουσών μπορούν να γίνουν όλες τις εποχές του χρόνου.

• Καλάβρυτα-Κάτω Λουσοί
• Καστριά-Πλανιτέρο
• Καστριά-Μαύρη Λίμνα
• Πλανιτέρο-Μάζι
• Σιγούνι-Κλειτορία
• Ακρόπολη Λουσών
• Ανω Κλειτορία-Κλειτορία
• Λυκούρια-Κλάπα

Διαδρομές στη Ντουρντουβάνα (λίμνη Δόξα)

Η πιο δημοφιλής διαδρομή στην περιοχή της λίμνης Δόξα είναι η ανάβαση από τον περιμετρικό άσφαλτο της λίμνης στο Διάσελο του Κυνηγού και από εκεί στην κορυφή Ντουρντουβάνα, δεύτερη κορυφή του βουνού Ντουρντουβάνα, ή την Τριανταφυλλιά, την ψηλότερη κορυφή. Οι άλλες προτάσεις της περιοχής αφορούν σε μεγαλύτερες ή μικρότερες κυκλικές πορείες στις ΝΑ κορυφές του Χελμού, όπως το Νησί και το Μαδερό. Οι πορείες αυτές αξιοποιούν τα κτηνοτροφικά μονοπάτια που συντηρούν οι 3-4 μεγάλες στάνες που εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στη νότια πλευρά του Νησιού, στην Τουρκόβρυση και την Κερασιά.

• Λίμνη Δόξα-Διάσελο Κυνηγού
• Διάσελο Κυνηγού - κορυφή Ντουρντουβάνα
• Διάσελο Κυνηγού - κορυφή Τριανταφυλλιά
• Κυκλική πορεία Λίμνη Δόξα-Διάσελο Κυνηγού-Νησί-διάσελο Μαδερού-Λίμνη Δόξα
• Κυκλική πορεία Διάσελο Κυνηγού-Κορύτια-Παλιόστρουγκα-Διάσελο Μαδερού-Νησί-Διάσελο Κυνηγού
• Κυκλική πορεία Λίμνη Δόξα-Τουρκόβρυση-Κερασιά-Λίμνη Δόξα
• Βάλτος-κορυφή Ντουρντουβάνα
• Διάσχιση Ντουρντουβάνας από Μαλακάδι και Φράγκα

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος