Πηγές, κρήνες και πηγάδια του Υμηττού

Πηγές, κρήνες και πηγάδια του Υμηττού

Υμηττός topoguide
Πηγές, κρήνες και πηγάδια του Υμηττού
Η κρήνη του Κριού, στη μονή Καισαριανής

Πηγές και κρήνες

Αν και οι έντονα κερματισμένοι και καρστικοποιημένοι ασβεστόλιθοι του Υμηττού δεν ευνοούν το σχηματισμό σημαντικών πηγών, τα λιγοστά πηγαία νερά εντοπίστηκαν από την αρχαιότητα, καλλιεργήθηκαν και λατρεύτηκαν. Σήμερα, όλες οι πηγές του βουνού είναι είτε μαστευμένες για την εξυπηρέτηση των κατάντι οικισμών, είτε έχουν συγκεντρωθεί σε παρακείμενες κρήνες.

Υμηττός topoguide
Πηγές, κρήνες και πηγάδια του Υμηττού
Μια άγνωστη καμαροσκέπαστη κρήνη στο Κορακοβούνι

Οι πιό γνωστές από τις πηγές του Υμηττού είναι η Καλοπούλα και η κρήνη Κριός, στην μονή Καισαριανής. Αρκετές ακόμα μικρές πηγές και αντίστοιχα έργα μάστευσης ή συλλογής των υπόγειων νερών εντοπίζονται τις πλαγιές του βόρειου τμήματος του βουνού.

Διαβάστε περισσότερα για τις αξιολογότερες πηγές του Υμηττού στα σχετικά κεφάλαια, μέσω του παράπλευρου μενού.

Τα πηγάδια

Τόσο στο κυρίως σώμα του Υμηττού, αλλά κυρίως στην περίμετρό του, κατά μήκος των παλιών δρόμων που τον περιέτρεχαν ή τον διέσχιζαν, είχαν διανοιχτεί πηγάδια, συχνά συνδυασμένα με φυσικό ή τεχνητό χώρο συγκέντρωσης του νερού που κατείσδυε από το επιφανειακό στρώμα ή απέρρεε από μικρή στεγανή ζώνη γύρω από το πηγάδι.

Υμηττός topoguide
Πηγές, κρήνες και πηγάδια του Υμηττού
Το παλιό πηγάδι στο Φιλιάτι Κορωπίου

Από τα πηγάδια του Υμηττού, τα πιό σημαντικά είναι το παλιό πηγάδι στο Σέσι, το πηγάδι της Ντούκας και το πηγάδι στον Προφήτη Ηλία Κορωπίου.

Το πηγάδι στο Σέσι, βάθους 13μ., είναι σημείο αναφοράς στον Κεντρικό Υμηττό. Κατασκευάστηκε για να τροφοδοτεί τους αγρότες του οροπεδίου και κάποια περίοδο άρδευε και τα κατάντι μποστάνια.

Υμηττός topoguide
Πηγές, κρήνες και πηγάδια του Υμηττού
Το παλιό πηγάδι στο Σέσι

Το πηγάδι της Ντούκας, διανοιγμένο μέσα στην κοίτη της ομώνυμης ρεματιάς και δίπλα στην αρχαία Σφηττία Οδό, φέρει επιστόμιο από αρχαίους λίθους.

Στα παλιά χωράφια πάνω από τα λείψανα της μικρής βασιλικής του Σιν Πάλι σώζεται ένα μικρό, σχεδόν παραχωμένο και πλέον στεγνό πηγάδι, που εξυπηρετούσε την μικρή εγκατάσταση της θέσης.

Τα πηγάδια στην περίμετρο του Κορωπίου παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το παλιό πηγάδι στο Φιλιάτι Κορωπίου βρίσκεται σε κεντρικό σημείο, κοντά στον παλιό ναό του Αγίου Δημητρίου.

Υμηττός topoguide
Πηγές, κρήνες και πηγάδια του Υμηττού
Το παλιό πηγάδι στο Σιν Πάλι

Το πηγάδι του Αγίου Νικολάου Χαλιδούς είναι παλαιότατο και σημαντικό έργο πάνω σε μεγάλο σταυροδρόμι, ανάμεσα στις πολυάνθρωπες αγροτικές περιοχές της Μπαρμπουτσάνας και της Χαλιδούς. Σήμερα φέρει χειροκίνητες καταθλιπτικές αντλίες και χρησιμοποιείται περιστασιακά από τους κτηνοτρόφους.

Δίπλα στην εκκλησία του Προφήτη Ηλία και στο κάτω μέρος του γύρω τεκτονικού βυθίσματος, υπάρχει εδώ και αιώνες ένα σπουδαίο τεχνικό έργο, το πηγάδι του Προφήτη Ηλία.

Υμηττός topoguide
Πηγές, κρήνες και πηγάδια του Υμηττού
Το πηγάδι του Προφήτη Ηλία

Το πηγάδι του Προφήτη Ηλία, καλά συντηρημένο και καθαρό, με μαγγάνι και κουβά, εξυπηρετεί τις 3-4 εξοχικές οικίες της λεκάνης, αλλά και το ετήσιο πανηγύρι.

Βιβλιογραφικές πηγές

Λέκκας Σπ. 2002. Οι υδρογεωλογικές γνώσεις των αρχαίων όπως συμπεραίνονται από τα αρχαία φρέατα ανατολικά του Υμηττού. Αρχαιογνωσία, τομος 11.
Κακαβογιάννη, Ο. 2009. Αρχαίες Οδοί στα Νότια και Δυτικά Μεσόγεια και στη Λαυρεωτική. σελ: 182-211 στο Μ. Κορρές (επιμ.), Αττικής Οδοί. Αρχαίοι Δρόμοι της Αττικής. Μέλισσα, Αθήνα.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

Οδηγός του Υμηττού

topoguide Greece
Φωτογραφίες και περιγραφές πηγών, κρηνών και πηγαδιών του Υμηττού περιλαμβάνονται στον οδηγό Υμηττός topoguide.

Ο οδηγός Υμηττός topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Ο Υμηττός περιλαμβάνεται στην ομάδα της Αττικής. Αποκτήστε τον οδηγό του Υμηττού ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Υμηττός topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Υμηττού ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Αττικής.