Το νερό στη Μήλο

Λόγω της σύστασης των πετρωμάτων, η Μήλος δεν έχει πηγαία νερά. Επιπλέον, το ηφαιστειακό έδαφος και οι ελάχιστες βροχές (περίπου 400 χιλ. βροχής ετησίως, με εντελώς ξηρό καλοκαίρι) δεν επιτρέπουν τη δημιουργία υπόγειας υδροφορίας, εκτός από θύλακες που προσπελαύνονται με γεωτρήσεις και έναν ρηχό, σχεδόν επιφανειακό υδροφορέα που εντοπίζεται σε λεκάνες καλυμένες με προσχώσεις, όπως στην περιοχή της Ζεφυρίας, της Φυλακωπής και της Πολλώνιας. Στον όρμο της Αχιβαδολίμνης, πίσω από τις αμμοθίνες, σχηματίζεται μια ρηχή λίμνη, που συχνά ξηραίνεται το καλοκαίρι, ενώ μια παρόμοια έκταση στη θέση Αλυκή έχει αξιοποιηθεί για την παραγωγή αλατιού. Μια σχεδόν μόνιμη λίμνη σχηματίζεται στην εσωτερική λεκάνη της περιοχής Προβατάς, ενώ εποχικά λιμνία σχηματίζονται και στις θέσεις Αγκάθια και στις εκβολές των ρεματιών του Αγίου Ιωάννη και του Σπυρίτου.

Η ύδρευση των οικισμών, αλλά και η στήριξη των αγροτικών δραστηριοτήτων, γινόταν πάντα στη Μήλο με βάση την αξιοποίηση των - λίγων - βροχοπτώσεων, είτε μέσω συνήθων πηγαδιών, είτε μέσω στερνών που αποθήκευαν τις απορροές μιας μικρής επικλινούς επιφάνειας, είτε τέλος με υβριδικές μορφές πηγαδιού-στέρνας, δηλαδή στεγανών ορυγμάτων όπου αποστραγγίζεται το επιφανειακό εδαφικό στρώμα. Η Μήλος είναι κατάσπαρτη από τέτοια πηγάδια και στέρνες και όλες οι απλές πιθανές λύσεις έχουν χρησιμοποιηθεί.

Χαρακτηριστικά, η στέγη και ο περίβολος όλων των εκκλησιών και των σπιτιών είναι κατάλληλα διαμορφωμένα ώστε να συγκεντρώνουν το νερό σε ενσωματωμένες ή υπόγειες στέρνες, από όπου η άνλτηση γίνεται με μικρούς κουβάδες. Στα κτήματα υπάρχουν - και χρησιμοποιούνται ακόμα - εκατοντάδες πηγάδια, μικρής συνήθως ικανότητας. Τα λίγα κανονικά πηγάδια στη Ζεφυρία και τον Προβατά έχουν κλασικούς ζωήλατους αντλητικούς μηχανισμούς.

Με την δημογραφική άνθηση των τελευταίων δεκαετιών, η Μήλος απέκτησε σύγχρονο δίκτυο ύδρευσης, που τροφοδοτούσε τους κύριους οικισμούς από μια κεντρική δεξαμενή, που γέμιζε από γεωτρήσεις και παράλληλα υποστηρίζονταν από υδροφόρα πλοία. Στη δεκαετία του 2000, με την άνοδο του τουρισμού η ζήτηση αυξήθηκε κατακόρυφα και η παροχή ενισχύθηκε από ιδιωτική μονάδα αφαλάτωσης, που προσφέρει 3.000 κυβ.μ./ημέρα. Ήδη οι ποσότητες αυτές είναι ανεπαρκείς στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου.

Φωτογραφίες και περιγραφές πηγαδιών και άλλων σημείων συγκέντρωσης νερού στη Μήλο περιλαμβάνονται στην εφαρμογή Μήλος topoguide, που διατίθεται τόσο για συσκευές Android, όσο και για συσκευές iOS (iPhone).
Η εφαρμογή καθοδηγεί τον χρήστη να εντοπίσει το σημείο ενδιαφέροντος.