Ανακαλύψτε το Σέιχ Σου

Ανακαλύψτε το Σέιχ Σου

Μητρόπολη του βορρά και βιγλάτορας του Θερμαϊκού, η Θεσσαλονίκη απλώνεται ανάμεσα στην στενή λωρίδα ανάμεσα σε μια σειρά λόφων και τη ρηχή θάλασσα. Η ψηλότερη ζώνη της, φρουρείται από το Επταπύργιο, σήμερα πλαισιωμένο από τη συνοικία Κάστρα. Από τα Κάστρα, αφήνοντας τον Όλυμπο, που στραφταλίζει στην αντίκρυ ακτή της Πιερίας, μπαίνουμε στο μεγάλο δάσος Σέιχ Σου, το μικρό φυσικό παράδεισο της Θεσσαλονίκης και των γύρω οικισμών.

Πεζοπορικές και άλλες διαδρομές στο Σέιχ Σου
Πεζοπορικές και άλλες διαδρομές στο Σέιχ Σου
(πατήστε για μεγέθυνση).

Το Σειχ Σου είναι το μεγάλο περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης. Γνωστό και με την μάλλον λόγια ονομασία Κέδρινος Λόφος ή με το παλιό όνομά του Χίλια Δένδρα, το Σειχ Σου εκτείνεται στους λόφους που οριοθετούν τη πόλη από τα βόρεια και καλύπτει έκταση 30.000 στρεμμάτων.

Το Σειχ Σου αποτελεί το μεγαλύτερο περιαστικό δάσος της Ελλάδας. Το υψόμετρό του φθάνει τα 450 μέτρα και η φυσιογνωμία, ο οικολογικός ρόλος και οι ευκαιρίες αναψυχής που προσφέρει καθορίζουν την ποιότητα ζωής στην μεγάλη πόλη που απλώνεται στα πόδια του.

Το Σέιχ Σου έχει χαρακτηρισθεί στο σύνολό του από το Υπουργείο Πολιτισμού Τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (κωδικός AT4011119, Ν.1469/50).

Τοπίο του Σέιχ Σου, με το Χορτιάτη στο βάθος
Τοπίο του Σέιχ Σου, με το Χορτιάτη στο βάθος
(πατήστε για μεγέθυνση).

Η ονομασία Σέιχ Σου (τουρκ. Șeyh su) μεταφράζεται «νερό του Σεΐχη» και προήλθε από τη βρύση που υπήρχε σε μουσουλμανικό νεκρικό μνημείο (τουρμπέ), το ερείπιο του οποίου υπάρχει ακόμα.

Σέιχ Σου
Πεζοπορία στο Σέιχ Σου

Το δάσος

Σέιχ Σου
Πεζοπορία στο Σέιχ Σου

Το δάσος που καλύπτει το Σέιχ Σου έχει προκύψει από μαι εκτεταμένη αναδάσωση της δεκαετίας του 1930 και αντικαθιστά το παλιό δρυοδάσος της περιοχής. Σήμερα, μετά την πυρκαγιά του 1997 και τις ποικίλες παρεμβάσεις προστασίας από τις επιδημίες φλοιοφάγων και άλλων εντόμων, το Σέιχ Σου καλύπτεται από ένα σχετικά ομήλικο δάσος τραχείας πεύκης, ελληνικού κυπαρισσιού και αρκετών ξενικών ειδών. Η έκταση διατέμνεται από πολλές και πλατιές αντιπυρικές ωρίδες και εξυπηρετείται από ένα πυκνό πλέγμα χωματόδρομων.

Σέιχ Σου
Πεζοπορία στο Σέιχ Σου
Σε όλη την έκταση του δάσους υπάρχουν υποδομές αναψυχής (κρήνες, γεφυράκια, καθιστικά, τραπέζια, χώροι άθλησης και παιδιάς).

Η χλωρίδα αποτελείται από περίπου 280 είδη, ενώ αξιόλογη είναι και η πανίδα, λαμβανομένης υπόψης της απομόνωσης του Σέιχ Σου από τα άλλα δασικά οικοσυστήματα της Βόρειας Ελλάδας.

Πέραν των ενεργειών των αρμόδιων υπηρεσιών, που εξασφαλίζουν τα μέτρα διαχείρισης, φύλαξης και πυρόσβεσης, στο Σέιχ Σου δρά μια ομάδα εθελοντών που έχει συστηματική παρουσία από το 1999.

Σέιχ Σου
Πεζοπορία στο Σέιχ Σου

Αναψυχή και πεζοπορία στο Σέιχ Σου

Το Σέιχ Σου διατρέχεται από ένα μεγάλο πλέγμα πεζοπορικών διαδρομών, επισημασμένων με το γράμμα Μ και σειριακή αρίθμηση από το 1 έως το 6. Τα μονοπάτια αυτά είναι σε καλή κατάσταση και συμπληρώνονται από δεκάδες χιλιόμετρα μικρότερων μονοπατιών, που ανοίγουν οι πεζοπόροι και οι ποδηλάτες. Σε κομβικά σημεία - κυρίως στις εισόδους του δάσους - υπάρχουν μεγάλες πινακίδες με χάρτες.

Σέιχ Σου
Πεζοπορία στο Σέιχ Σου
Αν και τα έργα υποδομής είναι αξιόλογα, η σήμανση είναι ελλιπής και η πορεία διατηρεί τη συνοχή της χάρη στις πολλές διασταυρούμενες επιλογές δρόμων και μονοπατιών. Αν και είναι μάλλον απίθανο να χαθεί κανείς, δεν υπάρχει ένας πλοηγός άξονας για τον πεζοπόρο. Επίσης, οι χάρτες στις ενημερωτικές πινακίδες είναι μάλλον δυσερμήνευτοι. Τέλος, δεν υπάρχουν καθόλου πινακίδες ερμηνείας του τοπίου και του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και της ιστορίας του δάσους.
Σέιχ Σου
Πεζοπορία στο Σέιχ Σου
Η δημιουργία ενός συνεκτικού δικτύου πορειών και η διαβάθμισή του σε κατηγορίες χρήσης - μικρές πορείες για όλους, μεγαλύτερες διαδρομές για πεζοπορία, διαδρομές περιβαλλοντικής αφύπνισης, διαδρομές για προπόνηση δρομέων, ειδικές ποδηλατικές διαδρομές που πληρούν κανονισμούς ασφάλειας κλπ - θα συνέβαλε στην πολύ ενσωμάτωση του Σέιχ Σου στη ζωή της Θεσσαλονίκης και στην πολλαπλή χρήση του σε καθεστώτα περιορισμένης κινητικότητας, όπως η πανδημία της διετίας 20020-21.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
Έρευνα: Κ. Ζαγκαρέτου