Χλωρίδα της Νότιας Εύβοιας

Η περιοχή της Νότιας Εύβοιας και ιδιαίτερα η ενότητα που περιλαμβάνει την Όχη και το Κάβο Ντόρο, φιλοξενεί μια αξιόλογη ποικιλία χλωρίδας.

Από τα μέχρι τώρα δημοσιευμένα στοιχεία, προκύπτει ένας αριθμός γύρω στα 700 taxa (είδη και υποείδη), ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνεται και ένας σημαντικός αριθμός από ενδημικά, σπάνια και απειλούμενα είδη.

Ελληνικά ενδημικά φυτά και ενδημικά της Εύβοιας

Τα στενοενδημικά, ενδημικά της Εύβοιας ή ενδημικά της Εύβοιας και των Σποράδων είναι τα εξής:

• Allium karistanum
• Armeria johnsenii
• Campanula celsii subsp. carystea
• Cirsium heldreichii subsp. euboicum
• Inula subfloccosa
• Scutellaria goulimyi
• Sideritis euboea
• Stachys euboica
• Viola euboea

Τα ελληνικά ενδημικά είναι επιπλέον τα εξής:

• Anthemis werneri subsp. werneri
• Centaurea raphanina subsp. mixta
• Crepis neglecta subsp. graeca
• Leontodon graecus
• Scorzonera crocifolia
• Erysimum senoneri subsp. senoneri
• Malcolmia macrocalyx subsp. scyria
• Thlaspi bulbosum
• Cerastium candidissimum
• Cerastium runemarkii
• Silene pentelica
• Silene spinescens
• Ebenus sibthorpii
• Vicia pinetorum
• Hypericum delphicum
• Paeonia mascula subsp. hellenica
• Goniolimon sartorii
• Limonium runemarkii
• Asperula lutea (συν. Asperula euboea)
• Verbascum boissieri
• Verbascum delphicum
• Fritillaria ehrhartii
• Orchis boryi
• Sesleria vaginalis

Οι βιόλες

Στην Όχη και τις εφαπτόμενες ζώνες έχουν καταγραφεί 5 είδη του ιδιαίτερου γένους Viola, ανάμεσα στα οποία και το ενδημικό της Εύβοιας Viola euboea, που συναντάται μόνο στην Όχη και τη Δίρφυ.

Συνολικά, οι βιόλες που έχουν καταγραφεί στην περιοχή είναι:

• Viola euboea
• Viola kitaibeliana
• Viola odorata
• Viola reichenbachiana
• Viola sieheana

Εκτός της Viola euboea, τα άλλα τέσσερα είδη έχουν ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.

Οι φλώμοι

Οι φλώμοι (γένος Verbascum) είναι φυτά ποικίλης μορφολογίας, αλλά συνήθως με ψηλό βλαστό και κίτρινα άνθη. Τα Verbascum που έχουν καταγραφεί στην περιοχή είναι:

• Verbascum boissieri
• Verbascum delphicum
• Verbascum sinuatum
• Verbascum undulatum

Το Verbascum undulatum είναι πολύ ψηλό φυτό, με πλούσιο ρόδακα φύλλων στο έδαφος και μεγάλη ταξιανθία που περιβάλει την κορυφή του βλαστού. Λόγω της μη βρωσιμότητάς του από τα κατοικίδια ζώα, το Verbascum undulatum είναι ένα από χαρακτηριστικά φυτά που επιβιώνουν κοντά στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και κατά κάποιο τρόπο τις επισημαίνει.

Τα Verbascum delphicum και Verbascum boissieri είναι είδη ενδημικά της Ελλάδας και η εξάπλωσή τους περιορίζεται στην Εύβοια και μέρος της Στερεάς, της Πελοποννήσου και των νησιών του Αιγαίου.

Οι Νεράγκουλες

Οι Νεράγκουλες (γένη Ranunculus και Ficaria) είναι πολύ χαρακτηριστικά φυτά που τα βρίσκουμε κυρίως σε θέσεις με μικρές αναβλύσεις ή ψηλό κορεσμό νερού: στην προτίμηση αυτή οφείλουν το αρχαίο όνομα του γένους, "βατράχια", καθώς οι βιότοποί τους γειτνιάζουν με εκείνους των αμφιβίων.

Τα περισσότερα είδη έχουν κίτρινα λουλούδια. Αν η αναγνώριση του γένους είναι εύκολη, χάρη στα λαμπερά άνθη, η διάκριση των ειδών είναι αρκετά δύσκολη.

Οι Νεραγκούλες που έχουν καταγραφεί στην περιοχή της Όχης είναι:

• Ranunculus millefoliatus
• Ranunculus muricatus
• Ranunculus neapolitanus
• Ranunculus rumelicus
• Ranunculus sprunerianus
• Ficaria verna (Ranunculus ficaria)

Όλα τα είδη της περιοχής έχουν κίτρινα άνθη και ευρύτατη εξάπλωση στην Ελλάδα.

Τα Ροδοειδή

Τα Ροδοειδή (Rosaceae) είναι μεγάλοι θάμνοι ή μικρά δέντρα με μεγάλα, ανοιχτόχρωμα άνθη και σκληρούς, συχνά αγκαθωτούς βλαστούς. Χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι της οικογένειας είναι τα βάτα και οι αγριοτριανταφυλλιές, καθώς και η πασίγνωστη Γκορτσιά.

Τα Rosaceae που έχουν καταγραφεί στην περιοχή είναι:

• Crataegus monogyna
• Potentilla micrantha
• Pyrus amygdaliformis
• Rosa canina
• Rosa pulverulenta
• Rosa sempervirens
• Rubus sanctus
• Sanguisorba minor
• Sarcopoterium spinosum

Η Θαμνομουρτζιά (ή και τρικουκιά, Crataegus monogyna) είναι μικρό δέντρο με χαρακτηριστικούς κόκκινους καρπούς. Συναντάται ευρύτατα σε όλους τους βιοτόπους της Όχης και σχηματίζει μικρές συστάδες στην άδεντρη ανώτερη ζώνη των κορυφών.

Η Rosa canina είναι η πιο γνωστή από τις αγριοτριανταφυλλιές της Ελλάδας. Η Βατομουριά (Rubus sanctus) είναι ο κοινότερος βάτος της χώρας. Η Αστοιβίδα (Sarcopoterium spinosum) είναι το πολυπληθέστερο μέλος της φρυγανικής βλάστησης της Νότιας Εύβοιας (και ολόκληρης της Ελλάδας). Η Potentilla micrantha είναι μικρή πόα και θυμίζει αγριοφράουλα.

Τα Hypericum

Τα Hypericum είναι μεγάλες πόες, με ξυλώδη βλαστό και λαμπερά κίτρινα άνθη. Το πιο γνωστό μέλος του γένους, το Hypericum perforatum, κοινώς Βαλσαμόχορτο, θεωρείται σπουδαίο φαρμακευτικό φυτό και χρησιμοποιείται ευρείως στη λαϊκή ιατρική.

Τα Hypericum που έχουν καταγραφεί στην περιοχή είναι:

• Hypericum delphicum
• Hypericum empetrifolium
• Hypericum olympicum
• Hypericum perfoliatum
• Hypericum perforatum

Εκτός από το Hypericum delphicum, που είναι ελληνικό ενδημικό με περιορισμένη εξάπλωση στην Εύβοια και τις Κυκλάδες, τα άλλα τέσσερα είδη έχουν ευρεία κατανομή.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος